Τα χαρτονομίσματα του ευρώ σε δύο χρόνια θα έχουν αλλάξει μορφή. Και δεν θα δείχνουν πλέον κτίρια, γέφυρες ή εθνικά σύμβολα, αλλά «διάσημους Ευρωπαίους». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε σήμερα ορισμένα παραδείγματα: «Λεονάρντο ντα Βίντσι, Λούντβιχ βαν Μπετόβεν ή Τζέιμς Τζόις. Προσωπικά, μπορώ πολύ καλά να φανταστώ πρόσωπα διάσημων Ευρωπαίων στα νέα χαρτονομίσματα του ευρώ», δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ σε συνέντευξή της στην γερμανική RND.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Δεκέμβριο μια διαδικασία επανασχεδιασμού των χαρτονομισμάτων του ευρώ, με στόχο να τεθούν σε κυκλοφορία σε δύο χρόνια. Με μια καινοτομία μάλιστα: Ο επανασχεδιασμός θα γίνει με τη συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών. Ήδη έχει συγκροτηθεί ομάδα εργασίας, που θα συγκεντρώσει τις γνώμες των Ευρωπαίων πολιτών για την εμφάνιση των νέων χαρτονομισμάτων.

«Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί στα χαρτονομίσματα του ευρώ δεν εμφανίζονται διάσημοι άνθρωποι ή ιστορικά πρόσωπα, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες ή το Ηνωμένο Βασίλειο; Η απάντηση είναι πολύ απλή. Τα κράτη μέλη δεν μπόρεσαν ποτέ να καταλήξουν σε συμφωνία», εξηγεί  Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Ναυτεμπορική».

Για αυτό το λόγο προτιμήθηκε το αρχαίο Κλασικό στυλ για τα χαρτονομίσματα των 5 ευρώ, το Ρωμαϊκό στα 10ευρα, γοτθικό για τα τραπεζογραμμάτια των 20 ευρώ, η Αναγεννησιακή περίοδος στα χαρτονομίσματα ων 50 ευρώ, το στυλ μπαρόκ και ροκοκό για το νόμισμα των 100 ευρώ, η αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα για αυτά των 200 και τέλος, η σύγχρονη περίοδος για εκείνα των 500 ευρώ.

Η ιστορία της Ευρώπης

Σήμερα, οι ιδέες δεν λείπουν, αλλά το θέμα θα είναι και πάλι πολύπλοκο. «Χρειαζόμαστε χαρακτήρες που να περικλείουν την ιστορία ολόκληρης της Ευρώπης», λέει ευρωπαίος αξιωματούχος. Τονίζει πάντως τη δυσκολία: «Θα πρέπει να καταλήξουμε σε έξι επιφανείς γυναίκες ή άνδρες για έξι διαφορετικά τραπεζογραμμάτια, που να αναγνωρίζονται από όλους τους Ευρωπαίους πολίτες».

Η Λαγκάρντ τονίζει ότι «ο επανασχεδιασμός των τραπεζογραμματίων είναι μια καλή ευκαιρία για να επιδείξουμε ενότητα». Γιατί «αυτό ακριβώς είναι το ευρωπαϊκό εγχείρημα: να ξεπεραστούν τα εθνικά σύνορα για να είμαστε οικονομικά ισχυροί μαζί και να αποτρέψουμε τους πολέμους. Θα ήταν λάθος αν ξεκινούσαμε να διαφοροποιούμαστε ξανά ανά χώρα τώρα. Πρέπει να βρούμε τι μας ενώνει και μας συνδέει – όχι τι μας χωρίζει», σημειώνει χαρακτηριστικά η πρόεδρος της ΕΚΤ.

Ο Κώστας Βαρώτσος εκπροσωπεί την Ελλάδα

Στην ομάδα εργασίας της ΕΚΤ μετέχει ένας εκπρόσωπος από κάθε χώρα μέλος της ευρωζώνης, με βάση τις προτάσεις των εθνικών Κεντρικών Τραπεζών. Ένας ελεύθερος επαγγελματίας, ο διάσημος γραφίστας από το Βερολίνο, Ράιχολντ Γκέρστετερ, επιλέχθηκε να επανεξετάσει το σχέδιο των τραπεζογραμματίων. Τα μέλη της ομάδας προέρχονται από διαφορετικούς κλάδους της επιστήμης: Ιστορικοί, επιστήμονες των τεχνολογικών, φυσικών και των κοινωνικών επιστημών, εικαστικό. Την Ελλάδα εκπροσωπεί ο Κώστας Βαρώτσος, καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Είκοσι χρόνια μετά την κυκλοφορία του ευρώ, είναι καιρός να αναρωτηθούμε εάν υπάρχει κάτι με το οποίο οι Ευρωπαίοι μπορούν να ταυτιστούν ακόμη περισσότερο», λέει η Κριστίν Λαγκάρντ. «Το ευρώ είναι δημοφιλές και όχι μόνο εκεί που έχει ήδη εισαχθεί. Οι άνθρωποι εμπιστεύονται αυτό το νόμισμα.

Αυτό φαίνεται και από τις νέες υποψήφιες χώρες για ένταξη στην ευρωζώνη: η Κροατία θέλει να εισαγάγει το κοινό νόμισμα το 2023, η Βουλγαρία το 2024. Αλλά το ευρώ είναι επίσης δημοφιλές διεθνώς: Το δεύτερο πιο σημαντικό νόμισμα μετά το δολάριο δεν είναι το ιαπωνικό γιεν ή το κινεζικό γιουάν, αλλά το ευρώ. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να σκεφτούμε προσεκτικά τι θέλουμε να δείξουμε για την Ευρώπη».

Η Λαγκάρντ σημειώνει μάλιστα ότι στα σημερινά τραπεζογραμμάτια εμφανίζονται «κτίρια που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Προσωπικά, έχω όμορφες αναμνήσεις από το χαρτονόμισμα των πέντε φράγκων με τον Βίκτωρ Ουγκώ που υπήρχε στη Γαλλία πριν από 50 χρόνια. Αλλά σίγουρα υπάρχουν και άλλοι τρόποι προβολής της ευρωπαϊκής ταυτότητας, όπως μια διάσημη εικόνα ή ένα μνημείο».

Έρευνες για τη συμπεριφορά των καταναλωτών έδειξαν ότι «τα μετρητά παραμένουν το πιο δημοφιλές μέσο πληρωμής για τους ευρωπαίους πολίτες. Και η πρόεδρος της ΕΚΤ διαφωνεί με την κατάργηση των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων: «Οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να μετρητά και δεν θέλουν να τα παρατήσουν. Επομένως, νομίζω ότι η συζήτηση για την κατάργηση των μετρητών είναι περιττή».

Οι εργασίες της ΕΚΤ για μια ψηφιακή έκδοση του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος δεν το άλλαξαν. «Σε κάθε περίπτωση, η ΕΚΤ θα συνεχίσει να είναι ο θεματοφύλακας του ευρώ, είτε σε κανονική είτε σε ψηφιακή μορφή. Γιατί ακόμα κι αν έχουμε ένα υπέροχο ψηφιακό ευρώ, θα υπάρχουν ακόμα τραπεζογραμμάτια και κέρματα». Η Λαγκάρντ λέει μάλιστα πως της αρέσει «να έχει χαρτονομίσματα στο πορτοφόλι της. Και μάλιστα τώρα , που έχουν ακόμη τη δική της υπογραφή».