Στις 7 Οκτωβρίου 2023, ξεκίνησε ένας νέος κύκλος βίας στη Μέση Ανατολή με τη σύγκρουση μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, που διήρκεσε πάνω από έναν χρόνο και προκάλεσε ανείπωτη ανθρωπιστική κρίση. Μετά από μήνες αιματηρών συγκρούσεων και ασφυκτικού αποκλεισμού στη Γάζα, η εκεχειρία που τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου 2025 προσφέρει ελπίδα στις κατεστραμμένες κοινότητες.
Ανάσα για τους αμάχους και ανθρωπιστική βοήθεια
Η κατάσταση στη Γάζα, μετά από 15 μήνες πολέμου, ήταν δραματική. Ο αποκλεισμός από το Ισραήλ περιόρισε την είσοδο βασικών προμηθειών, όπως νερό, τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα, οδηγώντας σε ανθρωπιστική καταστροφή. Ο επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ στη Γάζα, Γιώργος Πετρόπουλος, περιγράφει την ανακούφιση που έφερε η εκεχειρία:
«Ο κόσμος μπορεί επιτέλους να κοιμηθεί ήσυχος τη νύχτα και να ξυπνήσει χωρίς τον φόβο του θανάτου.»
Μετά την έναρξη της εκεχειρίας, ο αριθμός των φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια που περνούν τα σύνορα αυξήθηκε από 20-50 ημερησίως σε περίπου 900. Είδη όπως καθαριστές νερού, ιατρικές προμήθειες και τρόφιμα μπαίνουν πλέον στη Γάζα, αν και η ανθρωπιστική υποδομή παραμένει ανεπαρκής.
Οι προκλήσεις της επόμενης μέρας
Παρά τη σημαντική αύξηση της βοήθειας, ο κ. Πετρόπουλος σημειώνει ότι οι υποδομές της Γάζας δεν είναι έτοιμες να διαχειριστούν τον όγκο των εφοδίων. Χιλιάδες κάτοικοι, που βρίσκονται σε πρόχειρους καταυλισμούς, επιστρέφουν στα ερείπια των σπιτιών τους, χωρίς νερό, τρόφιμα ή δυνατότητα στέγασης.
«Οι άνθρωποι επιθυμούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ακόμη κι αν αυτά έχουν καταστραφεί. Δεν τους ενδιαφέρει αν θα ζουν δίπλα σε συντρίμμια· το μόνο που θέλουν είναι να ξαναβρούν τις ρίζες τους.»
Η ανοικοδόμηση αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση. Από τα 36 νοσοκομεία στη Γάζα, μόνο τα 17 παραμένουν λειτουργικά, αλλά απαιτούνται καύσιμα, γεννήτριες και ιατρικές προμήθειες για να εξυπηρετήσουν τους τραυματίες και τους ασθενείς. Παράλληλα, απαιτείται η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα για την αποκατάσταση βασικών υποδομών.
Διεθνείς αντιδράσεις και αμφιβολίες για την εκεχειρία
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με επιφυλακτικότητα την κατάσταση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, εξέφρασε αμφιβολίες για τη διάρκεια της εκεχειρίας:
«Η Γάζα είναι σαν μια τεράστια κατεστραμμένη περιοχή. Το μέλλον της απαιτεί πλήρη ανοικοδόμηση, αλλά με διαφορετική προσέγγιση.»
Παράλληλα, η πολιτική πίεση στο Ισραήλ από ακροδεξιούς πολιτικούς αυξάνεται, με πολλούς να ζητούν την επανέναρξη του πολέμου, θεωρώντας την εκεχειρία ως παραχώρηση προς τη Χαμάς.
Η εκεχειρία φέρνει ελπίδα σε μια εξαντλημένη περιοχή, αλλά οι πληγές του πολέμου είναι βαθιές. Η επιστροφή στην κανονικότητα απαιτεί συντονισμένη δράση από ανθρωπιστικές οργανώσεις, κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα. Το μέλλον της Γάζας εξαρτάται από τη σταθερότητα της ειρήνης και την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών.
