Στην έκθεση του, μηνός Μαρτίου 2022 για τις παγκόσμιες προοπτικές, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings περικόπτει τις προβλέψεις του για παγκόσμια ανάπτυξη κατά 0,7%, στο 3,5% έναντι 4,2% της προηγούμενης πρόβλεψής του, για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης κατά 1,5% στο 3% και προβλέπει ύφεση 8% για τη Ρωσία.
Παράλληλα επισημαίνει την επιστροφή του παγκόσμιου πληθωρισμού μετά από δυο δεκαετίες απουσίας του που «κατά ένα τρόπο μας κάνει να νιώθουμε ότι επιστρέφουμε στο παρελθόν», σημειώνει.
Αναλυτικότερα, όπως διαπιστώνει η Fitch, η ανάκαμψη μετά την πανδημία του Covid-19 πλήττεται από ένα δυνητικά τεράστιο παγκόσμιο σοκ προσφοράς που θα μειώσει την ανάπτυξη και θα ωθήσει ανοδικά τον πληθωρισμό.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία έχουν θέσει σε κίνδυνο τον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό, καθώς οι κυρώσεις φαίνεται απίθανο να αρθούν σύντομα.
Η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου το 10% της παγκόσμιας ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του 17% του φυσικού αερίου και το 12% του πετρελαίου της.
Το άλμα στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα αυξήσει το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας και θα μειώσει τα πραγματικά εισοδήματα των καταναλωτών.
Ειδικά στην Ευρώπη, υπάρχει περίπτωση σοβαρών ελλείψεων και η παροχή ενεργειακών πόρων με δελτίο εάν υπάρξει απότομη διακοπή του ρωσικού εφοδιασμού. Σε κάθε περίπτωση η αύξηση των τιμών ενέργειας είναι δεδομένες.
Περικοπή των προβλέψεων για την ανάπτυξη λόγω των ενεργειακών σοκ και των αυξήσεων επιτοκίων
Η Fitch Ratings μειώνει τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ για το 2022 κατά 0,7% στο 3,5%, για την Ευρωζώνη κατά 1,5% στο 3,0% και για τις ΗΠΑ κατά 0,2% στο 3,5%.
Οι νέες εκτιμήσεις αντανακλούν το βάρος των υψηλότερων τιμών ενέργειας και την αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ με ρυθμό ταχύτερο του αναμενόμενου. Επίσης μειώνει τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2023 κατά 0,2% στο 2,8%.
Αποκαλύπτεται η εξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια
Η Ρωσία παρείχε το ένα τέταρτο της πρωτογενούς ενέργειας κατανάλωσης της Ευρωζώνης το 2019.
Αυτό ισοδυναμεί με το μερίδιο της παραγωγής πετρελαίου του ΟΠΕΚ στην παγκόσμια παραγωγή πρωτογενούς ενέργειας το 1973.
Η άνοδος των τιμών του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου θα ωθήσουν τον μέσο πληθωρισμό της ευρωζώνης στο 5% το 2022.
Οι προκλήσεις για τον πληθωρισμό εντείνονται και στις ΗΠΑ
Η έκθεση των ΗΠΑ στη ρωσική ενέργεια είναι πολύ χαμηλότερη, αλλά η άνοδος των διεθνών τιμών πετρελαίου θα προστεθούν σε ότι γίνεται ήδη αντιληπτό ως σημαντικό πρόβλημα πληθωρισμού.
Οι τιμές των καταναλωτικών αγαθών συνεχίζουν να αυξάνονται απότομα και ο πληθωρισμός των υπηρεσιών έχει φτάσει σε υψηλό 30 ετών καθώς η αύξηση των ενοικίων επιταχύνεται και η αύξηση των μισθών φτάνει το 6%.
Πλέον αναμένουμε τώρα ότι ο πληθωρισμός του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή των ΗΠΑ θα είναι κατά μέσο όρο 7% το 2022.
Πώς θα κινηθούν οι κεντρικές τράπεζες
Η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια τον Μάρτιο. Αναμένουμε το επιτόκιο αναφοράς της Fed να φτάσει στο 2% έως το τέλος του 2022 και 3% έως το τέλος του 2023.
Η ΕΚΤ έχει επίσης επισημάνει ότι θα τερματίσει νωρίτερα, στο τρίτο τρίμηνο του 2022, τις αγορές περιουσιακών στοιχείων και αναμένουμε ότι θα αυξήσει το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης κατά 25 μονάδες βάσης στο πρώτο τρίμηνο του 23.
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, αντίθετα, μπορεί ακόμη να διατηρεί χαλαρή τη νομισματική της πολιτική, καθώς ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι χαμηλός.
Περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων και δημοσιονομική χαλάρωση αναμένονται στην Κίνα.
Αλλά με την κατανάλωση και την αγορά ακινήτων υποτονικές, προβλέπουμε ανάπτυξη μόνο 4,8%, κάτω από τον επίσημο στόχο.
Οι προκλήσεις του πληθωρισμού και τα προβλήματα της προσφοράς θα έχουν πιο αρνητική επίπτωση στο παγκόσμιο ΑΕΠ, εάν η Fed προχωρήσει σε μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων, οι τιμές του πετρελαίου κινηθούν προς τα 150 δολάρια το βαρέλι και η Ευρωζώνη αντιμετωπίσει σοβαρό ενεργειακό πρόβλημα – αυτά αποτελούν ένα δυσμενές σενάριο.
Προβλέψεις για την Ευρωζώνη
Το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε γρήγορα στο 5,9% το 2021, αλλά οι προοπτικές έχουν επιβαρυνθεί λόγω των ενισχυμένων προκλήσεων του πληθωρισμού, της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των επακόλουθων κυρώσεων που διατάραξαν τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Τώρα αναμένουμε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σε 3,5% το 2022 και σε 2,8% το 2023.
Ειδικά για την Ευρωζώνη, προβλέπεται χαμηλότερη ανάπτυξη κατά 1,5% σε 3,0% και για το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 1,2% σε 3,8%.
Αυτή η πρόβλεψη αντανακλά την υψηλή έκθεση της Ευρωζώνης στο ενεργειακό σοκ που προκαλείται από την απότομη άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου, η οποία θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην αύξηση του πληθωρισμού και στα πραγματικά εισοδήματα.
Η Γερμανία, η Ιταλία και η Πολωνία είναι οι χώρες με την υψηλότερη έκθεση στη ρωσική ενέργεια και για αυτό οι προβλέψεις για την ανάπτυξή τους περικόπηκαν κατά 1,9% 1,6% και 1,0% αντίστοιχα.
Η αβεβαιότητα που σχετίζεται με τον πόλεμο θα επηρεάσει επίσης αρνητικά τις επενδύσεις των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων αν και είναι πιθανό να υπάρξει κάποιο μαξιλάρι από την αύξηση των αμυντικών δαπανών και τα φορολογικά μέτρα για την προστασία των νοικοκυριών από την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας.
Ειδικά σε ότι αφορά την οικονομία της Ρωσίας, η εκτίμηση είναι ότι θα παρουσιάσει ύφεση 8%, λόγω των κυρώσεων.
Αύξηση πληθωρισμού, υψηλές τιμές πετρέλαιο και φυσικού αερίου
«Έχουμε αυξήσει κατακόρυφα τις προβλέψεις μας για τον πληθωρισμό από την προηγούμενη εκτίμηση», αναφέρει η Fitch Ratings.
«Τώρα υποθέτουμε ότι οι μέσες τιμές του αργού πετρελαίου Brent το 2022 θα είναι στα 100 δολάρια το βαρέλι (έναντι πρόβλεψης για 70 δολάρια το βαρέλι του Δεκεμβρίου) αντανακλώντας τους φόβους για διακοπή του ρωσικού εφοδιασμού.
Στην Ευρώπη οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου ήταν κατά μέσο όρο 140 ευρώ η μεγαβατώρα μετά τη ρωσική εισβολή, έναντι 70 ευρώ στα μέσα Φεβρουαρίου.
Αλλά κι ο δομικός πληθωρισμός αναμένεται επίσης να είναι υψηλότερος, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και την Βρετανία, και να αυξηθεί πολύ ο πληθωρισμός στις τιμές των τιμών των τροφίμων μετά το άλμα σε παγκόσμιο επίπεδο στις τιμές σιταριού.
Πλέον αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα είναι περίπου 7% στις ΗΠΑ το 2022, από 4,5% της πρόβλεψης Δεκεμβρίου, στο 5,0% στην Ευρωζώνη έναντι 2,6% της πρόβλεψης Δεκεμβρίου και στο Ηνωμένο Βασίλειο στο 6,6% έναντι 4,5% της προηγούμενης πρόβλεψης.
Η Ευρώπη «γερνάει» – Τι φανερώνει το ρεκόρ εμπορικού ελλείμματος