Η Ελλάδα παραμένει από τις πιο ακριβές χώρες της Ευρώπης στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Για να διορθωθεί η κατάσταση, η Αθήνα ζητά μετ’ επιτάσεως να διακοπεί η σύνδεση μεταξύ των τιμών χονδρικής του φυσικού αερίου και των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος. Το ελληνικό αίτημα είχε μπει στο τραπέζι το Δεκέμβριο από την κυβέρνηση προς τους εταίρους μας χωρίς ωστόσο να έχει μέχρι σήμερα να εγκριθεί. Όμως το αίτημα αυτό έγινε πολύ πιεστικό από ελληνικής πλευράς.
Για να αντιληφθούμε τι συμβαίνει: η μέση τιμή της χονδρικής στο ρεύμα στην Ελλάδα σήμερα παίζει στα 319-320 ευρώ/MWh.
Η χαμηλότερη τιμή είναι στην Πολωνία (155 ευρώ/MWh) ενώ κάτω από τα 300 ευρώ βρίσκονται οι τιμές σε Πορτογαλία και Ισπανία (252 ευρώ/MWh), σε Ολλανδία, (276 ευρώ), Βέλγιο (280 ευρώ) σε Γερμανία και Τσεχία (282 ευρώ) και στην Αυστρία (290 ευρώ/MWh).
H τιμή του TTF, που είναι ο ευρωπαϊκός κόμβος διαμόρφωσης της τιμής φυσικού αερίου στην Ολλανδία, έχει πέσει λίγο, από τα υψηλά των προηγούμενων ημερών και βρίσκεται στα επίπεδα των 131 ευρώ/MWh.
Πιο ακριβή από εμάς η Σερβία (337 ευρώ/MWh), η Ρουμανία (335 ευρώ/MWh), η Ιταλία (323 ευρώ/MWh) και η Βουλγαρία (320.35 ευρώ/MWh).
Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της εγχώριας αγοράς το συνολικό φορτίο κατανάλωσης «παίζει» γύρω στα 160.000 Μεγαβάτ ημερησίως, με τις θερμικές μονάδες να καλύπτουν 104.000, τις ΑΠΕ 44.000 και τα υδροηλεκτρικά στα 12.000 Μεγαβάτ.
Οι στόχοι της Αθήνας του του Νότου της Ε.Ε.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης «η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών που τοποθετήθηκαν πάνω στην λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, υποστήριξε αυτή την ιδέα, δηλαδή την ανάγκη παρεμβάσεων στην αγορά του φυσικού αερίου».
Η κυβέρνηση εκτιμά (και πολύ σωστά) πως η αγορά χονδρικής στο φυσικό αέριο έχει ουσιαστικά σταματήσει να λειτουργεί.
Χρειάζονται συνεπώς δραστικές παρεμβάσεις, αφού στην αγορά επικρατούν πλήρως οι κερδοσκοπικές πρακτικές.
«Η εργαλειοποίηση των τιμών από τη Ρωσία έχει ως αποτέλεσμα η κρίση να χτυπά πλέον και τους βορειοευρωπαίους που μέχρι πρότινος έβγαιναν αλώβητοι, μακριά από λογαριασμούς – φωτιά, και δεν υπέφεραν όπως ο Νότος, προστατευμένοι από κλειδωμένες τιμές μέσα από μακροχρόνιες συμβάσεις. Η διαφορά με το παρελθόν είναι ότι τα συμβόλαια αυτά σιγά – σιγά λήγουν» μας λέει έλληνας των Βρυξελλών που μέμφεται τη γραφειοκρατία των…δικών του στην Κομισιόν για τους ράθυμους τρόπους δράσης και την πλήρη έλλειψη αντανακλαστικών.
«Οι προτάσεις της Κομισιόν, πρέπει να είναι σαφείς και κοστολογημένες και να παρουσιαστούν πριν τις 24 Μαρτίου», επιμένει ο έλληνας των Βρυξελλών.
Είναι πολύ πιθανό στις επόμενες 6-8 ημέρες, οι τέσσερις πρωθυπουργοί Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας και Πορτογαλίας, δηλαδή Μητσοτάκης, Ντράγκι, Σάντσεθ και Κόστα να συναντηθούν στην Ρώμη και να συγκροτήσουν το «Μέτωπο του Νότου» ώστε να πάνε στην τακτική Σύνοδο Κορυφής με κοινή γραμμή.
Οι επαφές των «τεσσάρων» είναι συνεχείς, ενώ η Ελλάδα και η Ισπανία κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος αναφορικά με τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στην αγορά ενέργειας. Σε παρόμοια γραμμή βρίσκεται πλέον και ο Μάριο Ντράγκι.
Πάντως το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτέλεσε έναν κόμβο λήψης σημαντικών αποφάσεων για την ΕΕ με σκοπό να υπάρξει οριστική και βιώσιμη λύση στην τακτική Σύνοδο Κορυφής στις 24-25 Μαρτίου. «Το πρόπλασμα των μεγάλων αποφάσεων διαμορφώθηκε στις Βερσαλλίες και ελπίζουμε όλοι πως θα ξεκινήσει να γίνεται πράξη μετά τις 25 Μαρτίου», λέει ο έλληνας αξιωματούχος, που επισημαίνει και τη διάθεση να προχωρήσουν σημαντικά ενεργειακά θέματα όπως «Repower EU» και οι ενεργειακές συμμαχίες με νέες χώρες όπως οι ΗΠΑ και το Κατάρ.
Τι θέλει το μέτωπο του Νότου για τις τιμές
Η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία έχει φέρει τρόμο στις αγορές και φόβους για λουκέτα και απλήρωτα χρέη.
Η Κομισιόν σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες θα παρουσιάσει τις επόμενες ημέρες πακέτο μέτρων κατά της ενεργειακής ακρίβειας.
«Ελπίζω πως θα είναι ένα νέο ενεργειακό ‘Ταμείο Ανάκαμψης’, αυτό χρειαζόμαστε τώρα» λέει ο έλληνας των Βρυξελλών.
Χρειάζεται δραστική παρέμβαση στην αγορά χονδρικής του φυσικού αερίου, που μάλλον θα προβλέπει πλαφόν στις τιμές σύμφωνα με την πρόταση Μητσοτάκη ή ακόμη καλύτερα την αποσύνδεση της τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος από το αέριο, όπως προτείνουν Αθήνα και Μαδρίτη.
Δυστυχώς το Βερολίνο πιέζει ξανά για ημίμετρα, οι γερμανοί λένε ότι είναι πρόωρη η λήψη μεγάλων αποφάσεων και θέλουν να τις αναβάλουν για το μέλλον, αναμένοντας πρώτα τις εαρινές προβλέψεις του Μαΐου. «Είναι βέβαιο πως 3-4 κυβερνήσεις θα φύγουν από την κοινή γραμμή και θα κάνουν τα δικά τους, άλλωστε εκεί αποσκοπεί το μέτωπο του Νότου. Κομβικός θα είναι ο ρόλος του Μακρόν εδώ» μας λέει ο συμπατριώτης μας στις Βρυξέλλες.
Το πολύ σε 15 ημέρες από σήμερα θα δούμε εάν το «σχέδιο των 6 σημείων» της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς και αντίστοιχες πρωτοβουλίες άλλων χωρών, θα γίνουν πράξη έστω και μερικώς.
Δυστυχώς το πακέτο των προτάσεων δεν συμπεριλαμβάνει την έκδοση ευρωομολόγου για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των πολιτών της ΕΕ, όπως είχε εισηγηθεί ο Μακρόν. Πλέον ο γάλλος Πρόεδρος και ο Νότος περιμένουν την δυναμική αντιπρόταση από την Κομισιόν. «Να επισημάνω επίσης πως αν δεν πέσουν οι τιμές στο ρεύμα τους προσεχείς μήνες, θα δούμε ευρείας κλίμακας κοινωνικές εντάσεις κάτι που δεν αρέσει σε καμία κυβέρνηση» λέει ο έλληνας αξιωματούχος.
Οι προτάσεις της Ελλάδας και ο λιγνίτης
Στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας του περασμένου Δεκεμβρίου, το τότε μέτωπο των «5», δηλαδή Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και Ρουμανία, είχε βρει απέναντι του στοιχισμένες «9» χώρες του Βορρά.
Αρνούμενες δογματικά να συζητήσουν οποιαδήποτε ουσιαστική μεταρρύθμιση στην αγορά, οι Αυστρία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Λετονία και Ολλανδία, είχαν τότε απορρίψει τη γαλλική πρόταση, δηλαδή η χονδρική τιμή στο ρεύμα να αντανακλά το κόστος του ενεργειακού μείγματος.
Είχαν επιμείνει ότι η αγορά λειτουργεί ανταγωνιστικά και πως το φυσικό αέριο πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί διαμορφωτή των χονδρικών τιμών στο ρεύμα.
Σήμερα βέβαια η εικόνα είναι διαφορετική επί τα χείρω. Ίσως κάποιοι «Βόρειοι» έχουν μετακινηθεί από εκείνες τις θέσεις βλέποντας τα δύσκολα να έρχονται. Το τι ακριβώς ισχύει θα φανεί τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες μόλις παρουσιαστούν οι προτάσεις της Κομισιόν στην Σύνοδο της 24ης- 25ης Μαρτίου.
Στα δικά μας, τέλος, στις μονάδες παραγωγής που προβλέπεται να ενταχθούν στο σύστημα αυτές τις ημέρες, από τις λιγνιτικές θα συμμετάσχουν στην αγορά ο Άγιος Δημήτριος 1,2,3,4, η Μεγαλόπολη 4 και η Μελίτη.
Από τις μονάδες αερίου θα μπουν το Αλιβέρι 5, το Λαύριο 4, η Κομοτηνή, η Μεγαλόπολη 5, από τη ΔΕΗ και ο Ήρωνας, η Ενεργειακή Θεσσαλονίκης, η Θίσβη, η Protergia και η Κόρινθος Power από τους ιδιώτες.