“Η Τουρκία και το αξιόμαχο της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας θα αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις τα επόμενα 10 έως 20 χρόνια”, γράφει ο Can Kasapoglu, επικεφαλής του προγράμματος ασφάλειας και άμυνας του τουρκικού think tank EDAM, ο οποίος συνέταξε την έκθεση.

Ο Kasapoglu περιγράφει την αδυναμία της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας ως “πρόβλημα τεχνολογικής γενεάς”. Τα 4ης γενιάς F-16 και τα F-4 3ης γενιάς -τα οποία ουσιαστικά είναι αεροσκάφη της εποχής του Ψυχρού Πολέμου- της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους. Τα σχέδια της Τουρκίας να τα αντικαταστήσει με 100 μαχητικά stealth F-35A 5ης γενιάς έχουν καταρρεύσει μετά την απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 εν μέσω της οργής των ΗΠΑ για την αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400. Εν τω μεταξύ, οι αντίπαλοι της Τουρκίας -συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και του Ισραήλ- παραλαμβάνουν F-35 ή 4,5ης γενιάς μαχητικά, όπως τα γαλλικά Rafale.

Οι λύσεις

“Εάν δεν βρεθεί μια ενδιάμεση λύση, η τουρκική πολεμική αεροπορία θα μείνει πίσω από τις παγκόσμιες τάσεις”, προειδοποιεί ο Kasapoglu.

Η έκθεση υποδηλώνει ότι η “εγκατάλειψη” του προγράμματος των F-35 για χάρη των πυραύλων S-400 ήταν ένα κακό παζάρι. “Ο αμυντικός σχεδιασμός και οι απαιτήσεις εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας, δεν συνάδουν με μια πολεμική δομή που στηρίζεται σε πυραύλους εδάφους-αέρος. Το στρατηγικό αντιπυραυλικό σύστημα εδάφους-αέρος S-400, που μόλις εντάχθηκε στο δυναμικό των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, δεν θα αποδώσει στο επιθυμητό επίπεδο λόγω των ελλείψεων στη δικτυο-κεντρική αρχιτεκτονική”, αναφέρει η έκθεση.

Ούτε τα οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) είναι υποκατάστατο των F-35. Η Τουρκία απέκτησε τη φήμη της “δύναμης” σε ό,τι αφορά τα drone αφότου τα τουρκικής κατασκευής TB2 και τα ισραηλινά Harop μη επανδρωμένα αεροσκάφη της αποδεκάτισαν τα στρατεύματα και τα θωρακισμένα οχήματα της Αρμενίας κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020. Ωστόσο, η EDAM απορρίπτει την ιδέα ότι τα drones μπορούν να υποκαταστήσουν τα προηγμένα επανδρωμένα αεροσκάφη. “Αν και υπάρχει πιθανότητα αλλαγής στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης και του αλγοριθμικού πολέμου, οι παράμετροι του αεροπορικού πολέμου εξακολουθούν να διαμορφώνονται με βάση τις επανδρωμένες πλατφόρμες”, αναφέρει.

Έτσι, αυτό που απομένει στην Τουρκία είναι το έργο TF-X για την ανάπτυξη ενός εγχώριου stealth μαχητικού 5ης γενιάς έως το 2029. Ωστόσο, τα προβλήματα εύρεσης του κατάλληλου κινητήρα από ξένους κατασκευαστές “μπορεί να διευρύνουν το χρονικό διάστημα που απαιτείται μέχρι να ενταχθεί στο δυναμικό της”, σημειώνει η EDAM.

Δεν είναι, όμως, μόνο η αεροπορία της Τουρκίας που θα βιώσει την απώλεια των F-35. Η εξέλιξη αυτή θέτει σε κίνδυνο τα σχέδια του τουρκικού ναυτικού για ένα αμφίβιο επιθετικό σκάφος -ουσιαστικά ένα ελαφρύ αεροπλανοφόρο- εξοπλισμένο με F-35B που απαιτούν μικρό διάδρομο απογείωσης και έχουν τη δυνατότητα κάθετης προσγείωσης, αναφέρει η EDAM.

Οι προειδοποιησεις

Η έκθεση προειδοποιεί, επίσης, για την αδυναμία της Τουρκίας στους τομείς της αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας. Οι τουρκικές δυνάμεις στη βόρεια Συρία βομβαρδίστηκαν από συριακά και ρωσικά αεροσκάφη, ενώ τα αεροσκάφη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων φέρεται να έπληξαν μια τουρκική αεροπορική βάση στη Λιβύη το 2020 μετά την παρέμβαση των τουρκικών δυνάμεων στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης. “Η αντιαεροπορική άμυνα των μονάδων εμπλοκής πρώτης γραμμής και των διασυνοριακών βάσεων των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων καθίσταται ολοένα και πιο επιτακτική μετά τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την εμπειρία της Λιβύης και της Συρίας”, σημειώνει η EDAM.

Η Τουρκία περιβάλλεται επίσης από έθνη που διαθέτουν βαλλιστικούς πυραύλους, όπως η Συρία, η Αρμενία, το Ιράν και η Ρωσία. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, η απώλεια των F-35 αποτελεί πρόβλημα: το stealth μαχητικό και οι προηγμένοι αισθητήρες του θα μπορούσαν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην αντιπυραυλική άμυνα, τόσο ως προς την αναχαίτιση όσο και ως προς την διεξαγωγή επιθέσεων κατά πυραυλικών συστημάτων”, αναφέρει η έκθεση.

Εκ νέου το αμυντικό πρόγραμμα

Καταλήγοντας, η έκθεση καθιστά σαφές ότι η Τουρκία έχει μόνο μία ρεαλιστική λύση για να διατηρήσει το αξιόμαχο της πολεμικής της αεροπορίας. “Η Τουρκία πρέπει να θέσει εκ νέου ως προτεραιότητά της το πρόγραμμα των F-35. Οι προαναφερόμενες συμβουλές πολιτικής έχουν καταλυτική σημασία τόσο για το αξιόμαχο της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας όσο και για τα τεχνολογικά και οικονομικά οφέλη και την ικανότητα απασχόλησης που θα αποκομίσει η τουρκική αμυντική βιομηχανία”, αναφέρει.

Του Michael Peck