Κρύος ιδρώτας λούζει τα επιτελεία της Κομισιόν στις Βρυξέλλες, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το τελευταίο διάστημα ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίζει έδαφος στην εκλογική μάχη για την προεδρία των ΗΠΑ και ότι πλέον οι πιθανότητες είναι τουλάχιστον μοιρασμένες με εκείνες της Κάμαλα Χάρις.
Η ανησυχία των Βρυξελλών οφείλεται στο ότι ο Τραμπ, εάν εκλεγεί ξανά στην προεδρία των ΗΠΑ έχει υποσχεθεί να επιβάλει δασμούς της τάξης του 10-20% σε όλες τις εισαγωγές, ανάμεσα σε αυτές και σε εκείνες από την Ευρώπη, που για τα προϊόντα από την Κίνα θα φτάσουν έως και το 60%.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά έχει ξεκαθαρίσει ότι θα βάλει φρένο στην αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία, θα άρει τις κυρώσεις στη Ρωσία, ενώ θα ξαναδεί εξ αρχής το ρόλο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.
Το χειρότερο σενάριο με Τραμπ θα είναι μια αποχώρηση από την Βορειοατλαντική Συμμαχία, αλλά αυτό είναι αρκετά ακραίο και όχι τόσο πιθανό, ειδικά τη στιγμή που οι συζητήσεις και οι μακροχρόνιοι σχεδιασμοί για το ΝΑΤΟ περιλαμβάνουν αυξημένο ρόλο και παρέμβαση σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως ο Ειρηνικός και δράση σε σχέση με την ανερχόμενη Κίνα.
Όμως ακόμα και χωρίς ακραία σενάρια, εκείνο που θεωρείται βέβαιο είναι ότι οι ΗΠΑ με πρόεδρο Τραμπ θα αποτραβηχτούν, τουλάχιστον οικονομικά, από την ευρωπαϊκή άμυνα, αναγκάζοντας τις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Κάτι τέτοιο μοιάζει εξαιρετικά προβληματικό, καθώς η Γερμανία βρίσκεται σε οικονομική ύφεση και ακολουθεί και η Γαλλία που είναι η χώρα με τον ισχυρότερο στρατό στην Ε.Ε., ενώ και η Βρετανία που είναι επίσης μεγάλη στρατιωτική δύναμη αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.
Η Ε.Ε. συζητά εδώ και δύο χρόνια για το πώς θα φτάσει σε κοινές αμυντικές δαπάνες της τάξης των 100 δισ. ευρώ, αλλά χωρίς τις ΗΠΑ η ευρωπαϊκή άμυνα θα απαιτήσει ποσά της τάξης του 1 τρισ. ευρώ, όπως σημειώνουν αναλυτές το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τις επικείμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.
Τα σχέδια του Τραμπ πηγάζουν από το ότι είναι ανοιχτά οπαδός του αμερικανικού «απομονωτισμού» που διαχρονικά υιοθετούν οι Ρεπουμπλικανοί και συνεπάγεται μικρότερη συμμετοχή των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή, αλλά το ενδιαφέρον είναι ότι, όπως σημειώνουν πολλοί αναλυτές, ακόμα και η εκλογή της Κάμαλα Χάρις στην προεδρία δεν θα είναι «περίπατος» για την Ευρώπη. Όπως έχει διαφανεί στην προεκλογική εκστρατεία της υποψήφιας των Δημοκρατικών και εκείνη σκοπεύει να δώσει το μεγαλύτερο βάρος της προεδρίας της στην οικονομία και στα εσωτερικά θέματα, που αποτελούν και την μεγαλύτερη πηγή δυσαρέσκειας των Αμερικανών σύμφωνα με τις μετρήσεις.
Επίσης και οι Δημοκρατικοί έχουν ορίσει ως στρατηγικό αντιπαλο των ΗΠΑ την Κίνα και πιέζουν την Ευρώπη να συνταχθεί με την Ουάσιγκτον στην επιβολή δασμών και περιορισμών στα κινεζικά προϊόντα. Κάτι τέτοιο, όμως, αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως τη Γερμανία, που έχουν σημαντικές εξαγωγές στην Κίνα και κινδυνεύουν να βρεθούν σε μια μέγγενη, καθώς θα δουν τις εξαγωγές προς την Κίνα να περιορίζονται λόγω των νέων γεωπολιτικών ισορροπιών, αλλά και εκείνες προς τις ΗΠΑ να μειώνονται λόγω των δασμών.
Τα σενάρια αυτά έχουν σημάνει έναν συναγερμό στις Βρυξέλλες, καθώς δημιουργείται ανησυχία για τις επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία των πολιτικών που έχει εξαγγείλει ο Τραμπ.
Πέρα από το αυξημένο βάρος των αμυντικών δαπανών στους κρατικούς προϋπολογισμούς, οι εκτιμήσεις είναι ότι οι δασμοί που σκοπεύει να επιβάλει ο Τραμπ θα μειώσουν κατά 150 δισ. ευρώ τις ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Ήδη, οι μετοχές των ευρωπαϊκών εταιρειών που αντλούν μεγάλο ποσοστό των εσόδων τους από εξαγωγές στις ΗΠΑ υποχωρούν το τελευταίο διάστημα, καθώς οι πιθανότητες για εκλογή Τραμπ αυξάνονται και η προοπτική αμερικανικών δασμών στις εισαγωγές ενισχύεται.
Η Barclays δημιούργησε ένα καλάθι μετοχών 28 ευρωπαϊκών εταιρειών που είναι πιο εκτεθειμένες στις αμερικανικές εξαγωγές, το οποίο, όπως έγραψαν οι Financial Times, έχει υποχωρήσει κατά 7% από τα τέλη Σεπτεμβρίου.Το καλάθι περιλαμβάνει μετοχές όπως Diageo, LVMH και Volkswagen, ενώ ορισμένες εταιρείες αντλούν πάνω από το 30% των εσόδων τους από τις ΗΠΑ, όπως η η Daimler Truck, ο χημικός όμιλος Arkema και η Diageo.
Η Goldman Sachs, από την πλευρά της, προβλέπει ότι το ευρώ μπορεί να υποχωρήσει κατά 10% έναντι του δολαρίου, ενώ το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο της Κολωνίας υπολογίζει ότι ένας εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να μειώσει το ΑΕΠ της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ κατά 1,5%.
Κάποιοι άλλοι αναλυτές πάντως, υποστηρίζουν ότι εάν εκλεγεί ο Τραμπ και προχωρήσει σε μειώσεις φόρων, όπως υπόσχεται να κάνει με τα έσοδα από τους δασμούς, τότε το αμερικανικό χρηματιστήριο θα πραγματοποιήσει ράλι, το οποίο θα παρασύρει ανοδικά και τις ευρωπαϊκές μετοχές.