Σημαντική άνοδο καταγράφουν οι τιμές του φυσικού αερίου μετά την απόφαση δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία η Gazprom καλείται να πληρώσει 13 δισ. ευρώ στην Uniper, για τις ποσότητες φυσικού αερίου που δεν παραδόθηκαν έως τα μέσα του 2022.

Η σχετική απόφαση του δικαστηρίου επέτρεψε στη γερμανική εταιρεία να καταγγείλει τις υφιστάμενες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου, οι οποίες νομικά εξακολουθούν να υφίστανται ακόμη παρότι δε ρέει αέριο. Και αναλυτές εκτιμούν ότι η απόφαση αυτή αναμένεται να αποτελέσει μπούσουλα και για άλλες προσφυγές που έχουν κατατεθεί εναντίον την Gazprom, μεταξύ των οποίων και από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας.

«Η απόφαση αυτή παρέχει νομική σαφήνεια για την Uniper. Με το δικαίωμα καταγγελίας που λάβαμε στην απόφαση διαιτησίας, τερματίζουμε τις συμβάσεις με την Gazprom Export», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Uniper, Michael Lewis, όπως μετέδωσε το Reuters.

Ειδικότερα, τα προθεσμιακά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στην ολλανδική αγορά TTF, το σημείο αναφοράς για το φυσικό αέριο της Ευρώπης, αυξήθηκαν 4,2% στα 35,73 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Ενώ η ίδια η Uniper δεν έχει λάβει φυσικό αέριο από τη Ρωσία από το 2022, άλλα κράτη στην Ευρώπη συνεχίζουν να βασίζονται στις παραδόσεις από τη χώρα, με την αυστριακή OMV AG να προειδοποιεί πρόσφατα ότι οι δικαστικές αποφάσεις κινδυνεύουν να διαταράξουν τον εφοδιασμό.

Ενώ η Ευρώπη έχει διακλαδίσει το δίκτυο προμηθευτών της από τότε που η ενεργειακή κρίση έπληξε την οικονομία της πριν από δύο χρόνια, η αγορά παραμένει εύθραυστη σε απροσδόκητες διαταραχές.

Πονοκέφαλος για την Αυστρία

Η Αυστρία εξακολουθεί να εισάγει περίπου το 80% του φυσικού της αερίου από την Gazprom. Σε ένα χειρότερο σενάριο, εάν η Gazprom δεν πληρώσει τις ζημιές και η απόφαση του δικαστηρίου που εδρεύει στη Στοκχόλμη εφαρμοστεί αυστηρά, η OMV μπορεί να αναγκαστεί να ανακατευθύνει τις πληρωμές στην Uniper. Αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τις πληρωμές της OMV προς την Gazprom, διαταράσσοντας ενδεχομένως τις υπόλοιπες προμήθειες.

Η απόφαση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε άλλες αποφάσεις σε ολόκληρη την ήπειρο, με την ιταλική Eni SpA να συμμετέχει σε παρόμοιες διαδικασίες διαιτησίας. Δεν είναι σαφές, ωστόσο, εάν η Gazprom θα πληρώσει τις ζημιές.

Η Gazprom δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο. Ένας εκπρόσωπος της OMV αρνήθηκε να σχολιάσει και ένας εκπρόσωπος της Uniper είπε ότι η εταιρεία θα εξετάσει τις επιλογές της. Η Eni δεν ήταν άμεσα διαθέσιμη για σχόλιο.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, μια σειρά παραγόντων πυροδότησε αστάθεια στις τιμές του φυσικού αερίου πρόσφατα, παρόλο που τα αποθέματα καυσίμων της περιοχής είναι πολύ πάνω από τα συνηθισμένα επίπεδα για αυτήν την εποχή και οι θερμοκρασίες αναμένεται να παραμείνουν ήπιες στο μεγαλύτερο μέρος της βορειοδυτικής Ευρώπης.

Παράλληλα, οι προμήθειες φυσικού αερίου της Λιβύης στην Ιταλία ενδέχεται να μειωθούν λόγω ενός «μικρού ελαττώματος» σε έναν εναλλάκτη θερμότητας στο συγκρότημα Mellitah. Η απρογραμμάτιστη διακοπή θα συμβεί από τις 13 Ιουνίου έως τις 19 Ιουνίου, ανέφερε η Eni σε ανακοίνωσή της.

Οι ροές από τη Λιβύη προς το σημείο Gela στη Σικελία μειώθηκαν ήδη την Τετάρτη, σύμφωνα με τα στοιχεία του δικτύου. Μειώθηκαν επίσης στα τέλη Μαΐου λόγω προγραμματισμένης συντήρησης.

Κόβει δεσμούς με την Gazprom

H Uniper αναφέρει σε ανακοίνωσή της ότι αποφάσισε να τερματίσει τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου και έτσι βάζει τέλος νομικά στη μακροπρόθεσμη σχέση προμήθειας φυσικού αερίου με τη ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom Export. Η απόφαση κατέστη δυνατή αφού ένα διαιτητικό δικαστήριο στις 7 Ιουνίου ανέθεσε στην Uniper το δικαίωμα να καταγγείλει τις συμβάσεις και της επιδίκασε ποσό άνω των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ ως αποζημίωση για τους όγκους φυσικού αερίου που δεν προμήθευε η Gazprom Export από τα μέσα του 2022. Αν και είχαν παραδοθεί μόνο περιορισμένοι όγκοι φυσικού αερίου από τον Ιούνιο του 2022 και κανένας όγκος φυσικού αερίου από τα τέλη Αυγούστου 2022, οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου μεταξύ των δύο εταιρειών εξακολουθούσαν να ισχύουν νομίμως και οι μεμονωμένες συμβάσεις θα συνέχιζαν να ισχύουν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030.

Στην ανακοίνωση τονίζεται ότι αφού η Uniper υπέστη σημαντικές απώλειες λόγω των περιορισμών παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, η εταιρεία κίνησε διαδικασία διαιτησίας κατά της Gazprom Export στα τέλη του 2022. Το δικαστήριο, που εδρεύει στη Στοκχόλμη, αποφάνθηκε σύμφωνα με το ελβετικό δίκαιο. Η διαιτητική απόφαση είναι νομικά δεσμευτική και οριστική.

Σχολιάζοντας την απόφαση ο σιευθύνων σύμβουλος της Uniper, Michael Lewis ανέφερε «Αυτή η απόφαση παρέχει νομική σαφήνεια για την Uniper. Με το δικαίωμα καταγγελίας που λάβαμε στη διαιτητική απόφαση, τερματίζουμε τις συμβάσεις με την Gazprom Export. Η νομική θέση της Uniper επιβεβαιώθηκε και για το θέμα των αποζημιώσεων. Οποιαδήποτε ποσά θα εισέρρεαν στη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Από τη σημερινή σκοπιά, δεν είναι ακόμη σαφές εάν αναμένονται σημαντικά ποσά».

Διαβάστε ακόμη