Αναστάτωση έχει προκληθεί στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα τις τελευταίες ώρες.

Η αιτία είναι μία φήμη που κυκλοφόρησε ότι ο αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ, ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν, άσπονδος εχθρός του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δηλητηριάστηκε χτες το βράδυ και είναι νεκρός.

Προς το παρόν δεν έχει υπάρξει κάποια επιβεβαίωση, είτε ότι ο Φετουλάχ Γκιουλέν ζει είτε ότι είναι νεκρός.

Η ιστοσελίδα TR724, που είναι γνωστή για τις επαφές της με το FETO, προχώρησε σε διάψευση για τον θάνατο του Φετουλάχ Γκιουλέν, υποστηρίζοντας ότι είναι καλά στην υγεία του.

Σύμφωνα με την επικρατούσα φήμη, ο δολοφόνος του είναι το δεξί του χέρι, ο Τζεβντέτ Τούρκγιολου. Μόλις έφερε σε πέρας την αποστολή αυτοκτόνησε. Επίσης, πάλι ανεπιβεβαίωτα, στα μέλη της οργάνωσης έχει δοθεί εντολή να τηρήσουν απόλυτη σιγή και η είσοδος και έξοδος από το κτήμα του Φετουλάχ Γκιουλέν , στην Πενσυλβάνια, έχει απαγορευτεί.

Ο Τουρκγιολού, βγήκε πριν από λίγες ώρες σε βίντεο και είπε ότι ο ιμάμης είναι μια χαρά και ότι η είδηση είναι ψεύτικη, δεσμεύτηκε δε να δημοσιεύσει αργότερα βίντεο που θα αποδεικνύει ότι ο Φετουλάχ Γκιουλέν ζει.

Από την άλλη ο επικεφαλής του αμερικανικού γραφείου του κρατικού πρακτορείου Anadolu, Χακάν Τζοπούρ έκανε δήλωση πως από τη μία δεν υπάρχει καμία αναφορά στην τοπική αστυνομία για κάποιο συμβάν, λέει όμως να μην αποκλείεται τίποτα.

Ποιος είναι ο Φετουλάχ Γκιουλέν

Ο Φετουλάχ Γκιουλέν κατάφερε να οικοδομήσει με όχημα το Ισλάμ ένα τεράστιο δίκτυο στο εσωτερικό της Τουρκίας, όσο και διεθνώς με ισχυρές βάσεις στην Ευρώπη αλλά και στην Αμερική. Χτίζοντας πάνω στην αναβίωση του πολιτικού Ισλάμ στον μουσουλμανικό κόσμο από τη μέση Ανατολή, στη βόρεια Αφρική και περαιτέρω, το κίνημα του Χιζμέτ ρίζωσε στην Τουρκία ως ένα βασικό ρεύμα για τους μουσουλμάνους.

Το κίνημα του Γκιουλέν παρουσιάστηκε ως μία απολιτική οργάνωση, που άνηκε στην κοινωνία των πολιτών και ήταν απλώς αφοσιωμένη στον διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο. Όμως αντί να εκπροσωπεί ένα «φιλελεύθερο» κατά μία έννοια Ισλάμ, οι γκιουλενιστές είχαν αρκετές ακραίες απόψεις του ριζοσπαστικού Ισλάμ.

Ο ίδιος ο Γκιουλέν, αφού είχε διαμορφώσει το μεγαλύτερο ισλαμικό κίνημα στην Τουρκία, έχει αποσυρθεί πλέον στην Πενσυλβανία τον Ηνωμένων Πολιτειών

Αρκετοί γκιουλενιστές κατάφεραν να εισχωρήσουν σε πολλούς τομείς της διοίκησης στην Τουρκία αλλά και στις τάξεις των μουσουλμανικών ελίτ. Μπορούσαν δηλαδή να εκμεταλλεύονται και εκείνοι τους πόρους και της δυνάμεις της ακμάζουσας επιχειρηματικής τάξης της Ανατολίας, που έβλεπε το Ισλάμ ως η λύση για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Τουρκία.

Το ισλαμικό δίκτυο του Γκιουλέν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν (AKP) δημιουργήθηκαν από διαφορετικές μουσουλμανικές παραδόσεις. Ενώ ο Ερντογάν ανήκε στην τάση του πολιτικού Ισλάμ που είχε ως στόχο να επηρεάσει την πολιτική κατεύθυνση της χώρας, οι γκιουλενιστές είχαν επικεντρωθεί στην πνευματική ανάπτυξη του κάθε μουσουλμάνου ως βάση μιας ηθικής κοινωνίας. Τα κηρύγματα του Γκιουλέν περιστρέφονταν γύρω από την παθητική αντιμετώπιση των πραγμάτων.

Η τακτική συμμαχία του Ερντογάν με το κίνημα του Γκιουλέν τους ήταν καθοριστικό στην άνοδο του στην εξουσία. Από το 2001 που δημιουργήθηκε το AKP, ο Ερντογάν χρησιμοποίησε την εκτεταμένη δικτύωση των γκιουλενιστών για να επεκτείνει την επιρροή του και την πρόσβαση του σε μουσουλμανικά δίκτυα.

Το κίνημα του Γκιουλέν τον προστάτευσε κι αργότερα από τον μεγάλο πόλεμο που δεχόταν από τους Κεμαλιστές, οι οποίοι δεν δέχονταν το Ισλάμ να παίρνει τέτοια κυρίαρχη θέση στην τουρκική πολιτική. Τότε ο κοινός εχθρός του βαθέος κράτους που εχθρεύοταν το Ισλάμ τους έφερε πολύ κοντά.

Η διείσδυση των γκιουλενιστών στην κρατική διοίκηση ήταν κομβική, βοηθώντας τον Ερντογάν όταν κινδύνευε από τις διώξεις των κεμαλιστών. Η αρχική κοινή θεώρηση των πράγματων για την προώθηση του Ισλάμ στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας τους έφερνε πιο κοντά.

Είναι αμφίβολο εάν ο Ερντογάν είχε καταφέρει να υπερκεράσει τα εμπόδια του Στρατού και των κεμαλιστών, δίχως τη συνεργασία με το κίνημα του Γκιουλέν. Η τακτική συνεργασία τους, ωστόσο, δεν ήταν αρκετή για να εξαλείψει τις σύγκρουσιακές τάσεις μεταξύ τους από καιρό. Οι Γκιουλενιστές πάντα πίεζαν προς την υιοθέτηση πιο ακραίων μέτρων στο εσωτερικό για την διαπαιδαγώγηση «αγνών» μουσουλμάνων.

Ταυτόχρονα, πίεζαν για μία σκληρή αντιμετώπιση των «τρομοκρατών» Κούρδων, απέναντι στην αρχικά διαφορετική προσέγγιση του Ερντογάν. Ακόμα και στην εξωτερική πολιτική επιδίωκαν μία ανοικτή σύγκρουση με το Ισραήλ, αλλά και την το Ιράν, επειδή ανήκει σε διαφορετικό ισλαμικό δόγμα.

Η συνεργασία τους διαλύθηκε όταν ο Ερντογάν συνειδητοποίησε πως το κίνημα του Γκιουλέν είναι ανεξάρτητο από εκείνον, άσχετα αν εκείνος βρισκόταν στην εξουσία.

Ο κυρίαρχος του τουρκικού πολιτικού παιχνιδιού θεώρησε πως λειτουργούσε ένα παράλληλο κράτος με τη δική του εξουσία, που μπορούσε να του αντισταθεί ουσιαστικά, προωθώντας τις δικές του θέσεις. Το κλείσιμο των ισλαμικών σχολείων που διεύθυναν οι γκιουλενιστές το 2013 αποτέλεσε την αρχή της ολοκληρωτικής σύγκρουσης.