Το «καμπανάκι» που χτυπά το πρόβλημα της λειψυδρίας, λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και της υπεράντλησης υδάτων για αγροτικές , τουριστικές και βιομηχανικές χρήσεις είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Ήδη για την Αττική, ο χρονικός ορίζοντας έχει μειωθεί δραματικά και σύμφωνα με τους γεωλόγους και τους μετεωρολόγους , ο υδροφόρος ορίζοντας στην Αττική και στους γειτονικούς δήμους που τροφοδοτούν την Αττικη θα μειωθεί στο μισό μέχρι και το 2027.
Αντίστοιχα μεγάλα προβλήματα έχουν σχεδόν όλες οι τοπικές εταιρείες ύδρευσης ανά την ελλαδική επικράτεια.
Ειδικά στις τουριστικές περιοχές , αλλά και στις αγροτο- βιομηχανικές, το πρόβλημα είναι εντονότατο τους καλοκαιρινούς μήνες.
Συνεργασία 3 υπουργείων για το «μοντέλο ΔΕΗ»
Σε πολιτικό επίπεδο, αναμένεται η συνεργασία 3 υπουργείων για να προχωρήσει το «μοντέλο ΔΕΗ» για την ΕΥΔΑΠ. Πρόκειται για το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Υποδομών που ουσιαστικά θα συντονίσουν τις δράσεις της ΕΥΔΑΠ.
Δράσεις που θα αφορούν και την καλύτερη οργάνωση , που περιλαμβάνει και την είσοδο αρκετών δημοτικών εταιρειών ύδρευσης στην ΕΥΔΑΠ (ειδικά σε νησιά) , την ανακατασκευή των δικτυων ύδρευσης και αφαλάτωσης καθώς και την κατασκευή νέων υποδομών συγκέντρωσης ύδατος και ελέγχου κατανάλωσης.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ζητηθεί και η εμπειρία από τις αντίστοιχες εταιρείες ύδρευσης ξένων κρατών (ειδικά σε Ιταλία, Γαλλία , Ισπανία) που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα λειψυδρίας.
Το «μοντέλο ΔΕΗ» είναι αυτό που περιγράψαμε πάνω, δηλαδή θα ενταχθούν αρκετές δημοτικές εταιρείες ύδρευσης στην ΕΥΔΑΠ.
Με την υιοθέτηση του νέου μοντέλου, όλα τα πάγια περιουσιακά στοιχεία, από τα δίκτυα και τα αντλιοστάσια έως τα κέντρα επεξεργασίας λυμάτων, θα περάσουν στον έλεγχο των τριών μεγάλων εταιρειών.
Οι τοπικοί φορείς είτε θα ενσωματωθούν πλήρως είτε θα μετατραπούν σε θυγατρικές, με αποτέλεσμα οι δήμοι να χάσουν σημαντικές αρμοδιότητες.
Αυτή η προοπτική έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις από την ΚΕΔΕ.
Η απάντηση από την κυβέρνηση είναι ότι από την στιγμή που λειψυδρία πλήττει όλη την Ελλάδα, οι τοπικες δημοτικές εταιρείες ύδρευσης όση χρηματοδότηση και να πάρουν θα καταρρεύσουν εάν δεν ενταχθούν σε μεγάλα σχήματα.
Αυξήσεις τιμολογίων, ομολογιακό δάνειο και νέοι τρόποι υπολογισμού χρεώσεων
Σε ότι αφορά τις χρηματοδοτήσεις των επενδύσεων αυτές, θα προέλθουν και μέσα από ευρωπαικές επιδοτήσεις μέσω Τ.Α.Α , από μικρές ανατιμήσεις στα τιμολόγια που θα ξεπερνούν τον ετησιοποιημένο προϋπολογισμό (περίπου στο 5%) για το 2026-2027 , ομολογιακό δάνειο αλλά και προφανέστατη αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των καταναλώσεων και των χρεώσεων.
Λύματα και αποχετεύσεις
Ταυτόχρονα εκτός από το πρόβλημα των υδάτων, υπάρχει το πρόβλημα των λυμάτων (αποχετεύσεων) που πρέπει να λυθεί άμεσα σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Αττικής που ανήκουν στην περιφέρεια ελέγχου της.
Ενδεικτικά , στο Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» του ΕΣΠΑ 2021-2027, εντάσσεται η κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακάθαρτων σε περιοχές της Βόρειας Αττικής που στερούνται σήμερα αποχετευτικού δικτύου, με απόφαση που υπέγραψε προ διμήνου ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης.
Συγκεκριμένα, με τη συγκεκριμένη παρέμβαση, συνολικού προϋπολογισμού 39.007.917 ευρώ, θα κατασκευαστούν και θα παραδοθούν σε πλήρη λειτουργία βαρυτικά εσωτερικά δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων, τα απαιτούμενα αντλιοστάσια και οι αγωγοί τους, καθώς και οι εξωτερικές διακλαδώσεις ιδιωτικών συνδέσεων στις περιοχές: Καλλιθέα Πεντέλης και Νταού Πεντέλης – συμπεριλαμβανομένης και της Ιεράς Μονής Παντοκράτορα- Καπανδριτίου, Αφιδνών, Πολυδενδρίου και Μικροχωρίου του Δήμου Ωρωπού.
Τα λύματα θα οδηγούνται προς επεξεργασία είτε στο ΚΕΛ Ψυττάλειας είτε στο νέο ΚΕΛ Ραφήνας Πικερμίου και Σπάτων- Αρτέμιδας. Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής και δικαιούχος ορίστηκε η ΕΥΔΑΠ.
