Στην ΕΥΔΑΠ ετοίμαζαν ένα νέο σχέδιο περαιτέρω αξιοποίησης εστιάζονται στις νέες τεχνολογίες διαχείρισης ιλύος και ενεργειακής αξιοποίησης, στη διαχείριση προϊόντων επεξεργασίας (φώσφορος, κ.λπ.), στην επαναχρησιμοποίηση ανακτημένου νερού, στην περαιτέρω ενεργειακή βελτιστοποίηση του ΚΕΛΨ αλλά και στην εναρμόνιση με τη νέα και πολύ αυστηρή Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα διέπει τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Στελέχη της έχουν κάνει λόγο για προκήρυξη διαγωνισμού, μέσα στο 2024, για την ανάθεση σε διεθνή οίκο μελετών με εξειδίκευση στην ενεργειακή αξιοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων, ώστε να σχηματιστεί μια νέα πρόταση. Στόχος είναι η βελτιστοποίηση αξιοποίησης ιλύος και προϊόντων επεξεργασίας (βιοαερίου, βιομεθανίου, ηλεκτρικής ενέργειας, υδρογόνου, φωσφόρου κ.λπ.), άλλα έργα ενεργειακής βελτιστοποίησης (βιοαέριο, φωτοβολταϊκά), η βέλτιστη παραγωγή και εκμετάλλευση του ανακτημένου νερού, έργα αναβάθμισης για συμμόρφωση με τη νέα Ευρωπαϊκή οδηγία επεξεργασίας αστικών λυμάτων, η επέκταση της δραστηριότητας στην ενεργειακή εκμετάλλευση στερεών αποβλήτων. Όλα τα παραπάνω θα αποτελέσουν τη βάση για το τεχνικό τεύχος για την μεικτή σύμβαση έργων και υπηρεσιών της επόμενης σύμβασης για τη συντήρηση και λειτουργία της Ψυττάλειας, έργο που σηματοδοτεί έναν ακόμη επενδυτικό κύκλο για την ΕΥΔΑΠ.
Η προκαταρκτική διαβούλευση
Προς την κατεύθυνση αυτή, η εισηγμένη χτες δημοσιοποίησε «Προκαταρκτική Διαβούλευση για την εκπόνηση μελέτης βέλτιστης εκμετάλλευσης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας (ΚΕΛΨ)», διάρκειας 65 ημερών. Με σκοπό, όπως αναφέρεται, τη συλλογή προτάσεων και απόψεων σχετικά με την τεχνική περιγραφή μελέτης βέλτιστης εκμετάλλευσης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας (ΚΕΛΨ), ώστε να διαμορφωθούν τεχνικές προδιαγραφές που να ανταποκρίνονται κατά το βέλτιστο τρόπο στις ανάγκες της εταιρείας. Ειδικότερα, «η Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε προβαίνει σε Προκαταρκτική Διαβούλευση με σκοπό τη συλλογή προτάσεων και απόψεων, σχετικά με την τεχνική περιγραφή του αντικειμένου που αφορά στην εκπόνηση μελέτης βέλτιστης εκμετάλλευσης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας (ΚΕΛΨ), με στόχο τη διαμόρφωση τεχνικών προδιαγραφών ενός μελλοντικού διαγωνισμού για μελέτη έργων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση από το ΚΕΛΨ των προκλήσεων της νέας εποχής (Ψυττάλεια – Φάση 3)». Να σημειωθεί βέβαια ότι η διενέργεια Δημόσιας Προκαταρκτικής Διαβούλευσης – ως ενδιάμεσο στάδιο προετοιμασίας – απευθύνεται σε Μελετητές και αποσκοπεί στην κατάρτιση τεχνικών προδιαγραφών για επικείμενο διαγωνισμό.
Ποιο είναι το ΚΕΛΨ
Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας (ΚΕΛΨ) είναι ένα από τα μεγαλύτερα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ευρώπη με δυναμικότητα σχεδιασμού 5.600.000 ισοδύναμου πληθυσμού. To ΚΕΛΨ είναι το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο της Ελλάδας και συμβάλλει αποτελεσματικά και σε σημαντικό βαθμό στην αναβίωση, προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας και της βιωσιμότητας του οικοσυστήματος του Σαρωνικού Κόλπου, αφού με την επεξεργασία των λυμάτων επιτυγχάνεται κατά 93% απομάκρυνση οργανικού φορτίου και 80% απομάκρυνση αζώτου. Ταυτόχρονα η λειτουργία του ΚΕΛΨ μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα της ΕΥΔΑΠ, αφού γίνεται πλήρης αξιοποίηση των παραγόμενων βιοστερεών, και του βιοαερίου για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, καθώς μέρους του ανακτημένου νερού επαναχρησιμοποιείται στην επεξεργασία. Το ΚΕΛΨ είναι ο κύριος αποδέκτης των λυμάτων της ευρύτερης περιοχής του λεκανοπεδίου Αττικής (με μέση ημερησία παροχή 680.000 m3 εισερχομένων αστικών λυμάτων και προεπεξεργασμένων στην πηγή υγρών βιομηχανικών αποβλήτων). Επιπλέον στο ΚΕΛΨ καταλήγει και ποσότητα όμβριων υδάτων μέσω του παντορροϊκού δικτύου που προέρχεται από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας (1% περίπου του συνολικού δικτύου).
Σκοπός της μελέτης είναι:
1. Η καταγραφή των υφισταμένων και οπό κατασκευήν έργων, και η αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας , σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της ΑΕΠΟ.
2. H συμμόρφωση του ΚΕΛΨ με τις απαιτήσεις της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την επεξεργασία αστικών λυμάτων.
3. Η βελτιστοποίηση της εκμετάλλευσης του ΚΕΛΨ με σκοπό την βιωσιμότητα μέσω: της ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας της εγκαταστάσεων ανά κυβικό μέτρο λυμάτων, της βέλτιστης αξιοποίηση του ανακτημένου νερού, της βέλτιστης αξιοποίησης και των προϊόντων της επεξεργασίας (βιολογική ιλύς, βιοαερίου, βιομεθανίου, υδρογόνου, φωσφόρου, κλπ.) κυρίως για την παραγωγή ενέργειας.
4. Η εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας των εγκαταστάσεων (business continuity) σε περίπτωση αδυναμίας, πλημμελούς εκτέλεσης των εργασιών ή έκπτωσης Αναδόχων / προμηθευτών / παρόχων υπηρεσιών και τεχνολογίας, μέσω της ανάπτυξης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΕΥΔΑΠ ΑΕ.
Περιεχόμενο μελέτης
Η μελέτη θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον:
1. Καταγραφή των υφισταμένων και υπό κατασκευή έργων, αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας τους.
2. Πρόταση για ένταξη νέων έργων, σε συνδυασμό με τα πραγματικά φορτία λειτουργίας του ΚΕΛΨ και τις απαιτήσεις της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ). Οι προτάσεις για έργα και υπηρεσίες για την αποκατάσταση μη συμμορφώσεων με την ΑΕΠΟ θα περιλαμβάνουν ανάλυση κόστους – οφέλους.
3. Συμμόρφωση του ΚΕΛΨ με το πλέον σύγχρονο Ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο.
4. Βιωσιμότητα του ΚΕΛΨ (π.χ. σύγκριση του κόστους λειτουργίας του με ανάλογες εγκαταστάσεις παγκοσμίως, σύγκριση της ενεργειακής κατανάλωσης στα διάφορα στάδια επεξεργασίας του ΚΕΛΨ με ανάλογες εγκαταστάσεις παγκοσμίως, προτάσεις για περαιτέρω μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης με ή χωρίς αλλαγή του τρόπου επεξεργασίας / χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας, που θα περιλαμβάνουν ανάλυση κόστους – οφέλους, προτάσεις για την ενσωμάτωση και αξιοποίηση Τεχνητής Νοημοσύνης για την επίτευξη βέλτιστης κανονιστικής συμμόρφωσης που θα περιλαμβάνουν ανάλυση κόστους – οφέλους, για την υποβοήθηση λήψης των πλέον κατάλληλων αποφάσεων, προτάσεις για την βέλτιστη αξιοποίηση της βιολογικής ιλύος και προϊόντων επεξεργασίας βιοαερίου, βιομεθανίου, υδρογόνου, φωσφόρου, κ.λπ., προτάσεις για την βέλτιστη αξιοποίηση του ανακτημένου νερού που κατ’ ελάχιστον θα περιλαμβάνει, διερεύνηση δυνατότητας συμμετοχής του ΚΕΛΨ στο πρόγραμμα διαχείρισης στερεών αποβλήτων μέσω ανάλυσης των ευκαιριών που προβλέπονται στο νέο Διαχειριστικό Σχέδιο του ΥΠΕΝ).
5. Η εξασφάλιση της συνέχισης της επιχειρησιακής λειτουργίας των εγκαταστάσεων (π.χ. αναγκαία στελέχωση ΕΥΔΑΠ για την διοίκηση, λειτουργία, συντήρηση του ΚΕΛΨ, εντοπισμός πιθανών συνεργιών μεταξύ των εγκαταστάσεων επεξεργασίας της ΕΥΔΑΠ, προτάσεις για εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης από κατάλληλους θεσμικούς οικονομικούς φορείς και ενδιαφερόμενα μέρη).
