Κονδύλια ύψους ενός δισ. ευρώ προβλέπεται να κατευθυνθούν μέσα στα επόμενα επτά χρόνια στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας μας. Αυτό προβλέπει το νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ για το 2021-2027 για την Ελλάδα, συνολικού ύψους προϋπολογισμού 26,1 δισ. ευρώ, το οποίο εγκρίθηκε από την Κομισιόν πριν από δύο εβδομάδες.
Γράφει ο Γεράσιμος Ζωτός
Μάλιστα, στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 ο ψηφιακός μετασχηματισμός, αποτελεί κομβικό σημείο καθώς οι ψηφιακές δράσεις αφ’ ενός διατρέχουν οριζόντια σχεδόν το σύνολο του νέου Εταιρικού Συμφώνου, ενώ, αφ ετέρου υπάρχει ένα πολύ συγκεκριμένο, διακριτό Πρόγραμμα για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό με ενισχυμένους πόρους και νέα Διαχειριστική Αρχή.
Οι πόροι για τον ψηφιακό μετασχηματισμό κατανέμονται σε πέντε ευρωπαϊκούς στόχους Πολιτικής:
α) τον καινοτόμο και «έξυπνο» οικονομικό μετασχηματισμό, β) την ενεργειακή μετάβαση και τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, γ) τις υποδομές μεταφορών, δ) το ανθρώπινο δυναμικό και ε) τις χωρικές επενδύσεις.
Δημόσιες ψηφιακές υπηρεσίες
Ειδικά σε ό,τι αφορά το Πρόγραμμα για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, αυτό στοχεύει, κυρίως, στην παροχή νέων και αναβαθμισμένων δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών και εφαρμογών προς τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.
Ταυτόχρονα, διασφαλίζει την ιδιωτικότητα και την προστασία των δεδομένων, καθώς και την προσβασιμότητα.
Το Πρόγραμμα, σύμφωνα με το ΕΣΠΑ 2021-2027 τηρεί την αρχή του καθολικού σχεδιασμού, στη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας ψηφιακών συστημάτων και υπηρεσιών, στην ανάπτυξη ψηφιακών πλατφορμών για την υποστήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, στην εξασφάλιση συνδεσιμότητας υπερυψηλής ταχύτητας και στην κάλυψη των αναγκών σε ψηφιακές δεξιότητες, εστιάζοντας στην αξιοποίηση και ενσωμάτωση τεχνολογιών αιχμής.
Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020 – 2025
Σημείο αναφοράς, για την υλοποίηση του Προγράμματος, αποτελεί η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020 – 2025, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τους στρατηγικούς άξονες του ψηφιακού μετασχηματισμού: Συνδεσιμότητα, Ψηφιακές ικανότητες και δεξιότητες, Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες, Ψηφιακή Καινοτομία, Αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών.
Σημειώνεται ότι το Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός 2021-2027» σχεδιάζεται στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 1 «Μια εξυπνότερη Ευρώπη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού, καθώς και της περιφερειακής ψηφιακής διασυνδεσιμότητας» και του Στόχου Πολιτικής 4 «Μια πιο κοινωνική Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων», και έχει ως στόχο την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα, της οικονομίας και της κοινωνίας, την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, και την ενίσχυση της ψηφιακής διασυνδεσιμότητας. Χρηματοδοτείται, δε, σε ποσοστό 88% από το ΕΤΠΑ και 12% από το ΕΚΤ+ και οι προτεραιότητές του κινούνται σε τρεις άξονες.
Οι τρεις άξονες του Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΕΣΠΑ 2021-2027:
- Ψηφιακός μετασχηματισμός του δημόσιου τομέα
- Ενίσχυση της συνδεσιμότητας με ευρυζωνική πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων
- Ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων
Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Δημοσίου
Σε ό,τι αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημοσίου, έμφαση αναμένεται να δοθεί στην ψηφιοποίηση του κλάδου της υγείας, στην αξιοποίηση των δεδομένων με την χρήση καινοτόμων Τεχνολογιών Πληροφορικής αλλά και γενικότερα στον ψηφιακό Μετασχηματισμός της
Οικονομίας και της Κοινωνίας.
Οι ενδεικτικές κατηγορίες παρεμβάσεων, όπως περιγράφονται στη διαβούλευση του προγράμματος, περιλαμβάνουν την αξιοποίηση των δεδομένων την χρήση τεχνολογιών όπως (Artificial Ιntelligence, Virtual Reality, Internet of Things, Big Data, Data Analytics, κ.ά.). Παράλληλα προβλέπουν δράσεις ψηφιοποίησης Δημόσιων, Πολιτιστικών και Κοινωνικών Φορέων καθώς και δράσεις που ενισχύουν και δημιουργούν Κέντρα Καινοτομίας για ΤΠΕ, εντός και εκτός Δημόσιας Διοίκησης.
Για την ψηφιοποίηση της οικονομίας και της κοινωνίας προβλέπεται η δημιουργία εφαρμογών και δράσεων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας μέσα από τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του Κράτους προς τις επιχειρήσεις ή σε τομείς που διευκολύνουν την επιχειρηματικότητα (Δικαιοσύνη, Ασφάλιση, Αδειοδοτήσεις, Μητρώα). Παράλληλα, θα προωθηθεί η ανάπτυξη Εφαρμογών ΤΠΕ σε τομείς της Δημόσιας Διοίκησης αλλά και η ανάπτυξη εφαρμογών και εργαλείων για την ενίσχυση των Ψηφιακών Δεξιοτήτων των πολιτών.
Τέλος, όσον αφορά στην υγεία και με στόχο την ενίσχυση της αυτόνομης διαβίωσης, θα αυξηθούν οι Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Υγείας.
Συνδεσιμότητα
Όσον αφορά στη συνδεσιμότητα, θα προωθηθεί μέσω δύο έργων ΣΔΙΤ η ευρυζωνική πρόσβαση των απομακρυσμένων περιοχών της Ελλάδας (UFFB 1 και 2). Σημειώνεται ότι το πρώτο mega ΣΔΙΤ, ύψους 700 εκατ. βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και αναμένεται στις 17 Σεπτεμβρίου να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές.
Μόλις προχωρήσει θα ξεκινήσει ο προσδιορισμός των χαρακτηριστικών του δεύτερου (ύψος δαπάνης, περιοχές που θα αφορά κ.λ.π.). Παράλληλα δε με αυτό προβλέπονται και δράσεις που θα αφορούν στην υποστήριξη του σχεδιασμού, της ανάπτυξης, της διαχείρισης και της παρακολούθησης των ευρυζωνικών δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας.
Πέρα από την ευρυζωνικότητα στο νέο ΕΣΠΑ θα ενταχθεί και η ανάπτυξη υποδομών Cloud για τη φιλοξενία φορέων της Δημόσιας Διοίκησης, την παροχή υπηρεσιών IaaS-PaaS-SaaS και την υλοποίηση λύσεων δευτερευόντων κόμβων ενώ θα προχωρήσει και η δεύτερη φάση της ανάπτυξης δημοσίων σημείων ασύρματης ευρυζωνικής πρόσβασης στο Διαδίκτυο (WiFi4GR). Να θυμίσουμε ότι και εδώ είναι σε εξέλιξη διαγωνισμός για τη φάση Α.
Ακόμη, θα προχωρήσει και η Β’ φάση στο πολυπαθές έργο ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, το δίκτυο του Δημόσιου Τομέα, του οποίου η φάση Α’ προχωρά, μετά από αρκετές καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στο παρελθόν.
Ψηφιακές δεξιότητες
Βασική προτεραιότητα του νέου Τομεακού Προγράμματος για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό αποτελούν και οι ψηφιακές δεξιότητες. Μέσω του Προγράμματος επιδιώκεται η επανακατάρτιση – αναβάθμιση ψηφιακών δεξιοτήτων των υπαλλήλων της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και οι συστημικές παρεμβάσεις (δημιουργία κλάδου Αναλυτή Ψηφιακής Πολιτικής, Παρατηρητήριο Ψηφιακών Δεξιοτήτων, Περιφερειακό Κέντρο Αριστείας στις ΤΠΕ).
Επίσης, προβλέπεται η αναβάθμιση ψηφιακών δεξιοτήτων σε θέματα αξιοποίησης και διαχείρισης καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών και η ανάπτυξη βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων στον γενικό πληθυσμό.
Το Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» θα καλύπτει γεωγραφικά το σύνολο της χώρας και θα υλοποιεί οριζόντιες παρεμβάσεις και παρεμβάσεις ενίσχυσης των στρατηγικών αξόνων του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας.
Να σημειωθεί ότι ορισμένοι από τους παραπάνω τομείς, περιλαμβάνουν συσχετιζόμενες δράσεις με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ως στόχο την ψηφιακή μετάβαση της χώρας και περιλαμβάνονται στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο χρηματοδοτικό μέσο Συνδέοντας την Ευρώπη (Connecting Europe Facility 2021- 2027, CEF II), στο Πρόγραμμα «Η Ε.Ε. για την υγεία» 2021-2027 (EU4 Health), αλλά και στις δράσεις κρατικών ενισχύσεων που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑΝΕΚ, και τις δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού τοπικού ή περιφερειακού χαρακτήρα που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Προγραμμάτων.
Αυτός είναι και ο λόγος που τον συντονιστικό ρόλο υλοποίησης του συνόλου των δράσεων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) θα έχει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ώστε να επιτευχθεί ο ορθός προγραμματισμός των δράσεων, να αποφευχθούν ενδεχόμενες επικαλύψεις και όλες οι δράσεις να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην επίτευξη των στόχων του Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Χώρας.
