Είναι τουλάχιστον τραγικό να διαπιστώνεται πως, σε μια αγορά που υποτίθεται πως λειτουργεί με κανόνες, δεν υπάρχει ο απαραίτητος έλεγχος για να διασφαλιστεί η ομαλή και διαφανής λειτουργία της.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ένας θεσμός που υποτίθεται πως έχει την ευθύνη να προστατεύει τους επενδυτές και να διασφαλίζει τη νομιμότητα στο χρηματιστήριο, πάσχει από έλλειψη προσωπικού και, όπως φαίνεται, αδυνατεί να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της.
Και δεν μιλάμε για απλές ελλείψεις. Οι αριθμοί προκαλούν σοκ: περίπου 130 άνθρωποι εργάζονται αυτή τη στιγμή στην Ε.Κ., τη στιγμή που ο πραγματικός αριθμός που απαιτείται για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες ελέγχου και εποπτείας ξεπερνάει τα 225 άτομα.
Με λίγα λόγια, ένα από τα βασικότερα εποπτικά όργανα της χώρας δουλεύει με περίπου το μισό προσωπικό από αυτό που χρειάζεται!
Πώς να υπάρξει διαφάνεια χωρίς έλεγχο;
Το ερώτημα είναι απλό: πώς μπορεί να υπάρχει αγορά χωρίς έλεγχο; Όταν μια επιχείρηση λειτουργεί χωρίς εποπτεία, ανοίγει ο δρόμος για στρεβλώσεις, αθέμιτες πρακτικές και –στη χειρότερη περίπτωση– οικονομικά εγκλήματα που θίγουν επενδυτές, καταναλωτές και την αξιοπιστία της χώρας μας.
Η Ελλάδα θέλει να παρουσιάζεται ως ένας ελκυστικός προορισμός για επενδύσεις. Θέλει να τραβήξει σοβαρό χρήμα από το εξωτερικό και να χτίσει μια σταθερή και αξιόπιστη κεφαλαιαγορά. Πώς όμως να έρθουν σοβαροί επενδυτές, όταν το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο χωλαίνει; Όταν οι έλεγχοι είναι ελλιπείς, οι ατασθαλίες μένουν ατιμώρητες και οι υποθέσεις που θα έπρεπε να εξετάζονται άμεσα, καθυστερούν μήνες ή και χρόνια λόγω υποστελέχωσης;
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι αντίστοιχες επιτροπές κεφαλαιαγοράς έχουν επαρκές προσωπικό, σύγχρονα εργαλεία και άμεσες διαδικασίες ελέγχου. Εδώ, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες που υπάρχουν στην Ευρώπη εδώ και χρόνια, εδώ ακόμα είναι ζητούμενο.
Για παράδειγμα, στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς:
- Οι αναλύσεις καθυστερούν λόγω έλλειψης προσωπικού.
- Οι έλεγχοι γίνονται επιλεκτικά και όχι στο εύρος που απαιτείται.
- Οι καθυστερήσεις σε υποθέσεις που αφορούν χρηματιστηριακές παραβάσεις αποθαρρύνουν σοβαρούς επενδυτές.
Μιλάμε για έναν οργανισμό που, αντί να θωρακίζεται, αφήνεται στην τύχη του, χωρίς ενίσχυση, προσωπικό ή ουσιαστικά εργαλεία.
Το νέο νομοσχέδιο – Μια τρύπα στο νερό;
Η κυβέρνηση φαίνεται να έχει αναγνωρίσει το πρόβλημα και παρουσίασε νομοσχέδιο για την ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς.
Ωστόσο, πολλοί αναρωτιούνται αν αυτό αρκεί. Ουσιαστικά, δίνει περισσότερες αρμοδιότητες στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, χωρίς όμως να λύνει το βασικό πρόβλημα της υποστελέχωσης.
Αντί να δοθούν άμεσα τα κονδύλια για την πρόσληψη ικανών στελεχών, η κυβέρνηση επιλέγει να φορτώσει περισσότερες ευθύνες σε έναν ήδη υποστελεχωμένο οργανισμό. Και αυτό, όπως είναι λογικό, θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα.
Το τραγικό της υπόθεσης είναι πως ενώ η Ελλάδα θέλει να καταστεί ένα σοβαρό χρηματοοικονομικό κέντρο, οι ίδιες οι εποπτικές της αρχές δεν έχουν τα μέσα να ελέγξουν την αγορά.
Φανταστείτε μια χώρα να θέλει να προσελκύσει κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας, αλλά να μην έχει αξιόπιστο ίντερνετ.
Φανταστείτε να θέλει να γίνει διεθνές τουριστικό hub, αλλά να μην έχει αεροδρόμια.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει με την κεφαλαιαγορά μας σήμερα.
Πού βαδίζουμε;
Η αλήθεια είναι πως οι επενδυτές που θέλουν σοβαρότητα και διαφάνεια, αποφεύγουν τις αγορές που λειτουργούν με προβλήματα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι μια χώρα όπου το “βλέποντας και κάνοντας” είναι η κυρίαρχη φιλοσοφία στη ρύθμιση της αγοράς.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι αν δεν αλλάξει άμεσα η κατάσταση στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και δεν ενισχυθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, η ελληνική αγορά θα χάσει την ευκαιρία να προσελκύσει σοβαρούς επενδυτές και να εδραιωθεί ως μια αξιόπιστη επενδυτική επιλογή.
Η λύση είναι μία: στελέχωση, ψηφιοποίηση, αυστηροί έλεγχοι και διαφάνεια. Χωρίς αυτά, η αγορά μας θα παραμένει ένα πεδίο όπου τα προβλήματα βασιλεύουν και η αξιοπιστία της αμφισβητείται καθημερινά.
