Όταν ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέτρεψε τις ενεργειακές ισορροπίες της Ευρώπης, η ήπειρος αναγκάστηκε να αναζητήσει άμεσα νέους, αξιόπιστους προμηθευτές. Ανάμεσα στους μεγάλους «κερδισμένους» αυτής της γεωπολιτικής αναδιάταξης ήταν η Αλγερία, η οποία ενίσχυσε κατακόρυφα τον ρόλο της ως βασικός τροφοδότης φυσικού αερίου προς την ΕΕ, κυρίως μέσω Ιταλίας και Ισπανίας. Σήμερα, αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο προμηθευτή φυσικού αερίου της Ένωσης, καλύπτοντας περίπου 40% της ζήτησης στην Ιταλία.

Όμως το επόμενο μεγάλο στοίχημα δεν αφορά μόνο το φυσικό αέριο. Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και οι νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ και πράσινο υδρογόνο ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο, όπου η ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας–Αλγερίας μπορεί να αποκτήσει στρατηγικό βάθος.

Η Αλγερία ως νέος “πράσινος” παίκτης της Ευρώπης

«Η αξιοπιστία της Αλγερίας έχει ήδη αποδειχθεί, ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας», τονίζει ο γενικός διευθυντής του Green Energy Cluster Algeria, Boukhalfa Yaici.

Το συγκεκριμένο κλάστερ είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός–ομπρέλα που λειτουργεί ως πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, δημόσιων φορέων και ερευνητικών κέντρων. Στόχος του:

  • η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης της χώρας,
  • η ανάπτυξη έργων ΑΠΕ και πράσινου υδρογόνου,
  • και η προσέλκυση διεθνών εταίρων μέσω συμπράξεων και μεταφοράς τεχνογνωσίας.

«Το κρίσιμο ζητούμενο πλέον είναι να περάσουμε από μια απλή εμπορική σχέση με την Ευρώπη σε στρατηγικές εταιρικές συμπράξεις που θα δημιουργούν προστιθέμενη αξία και για τις δύο πλευρές», υπογραμμίζει.

Τα δύο μεγάλα project: πράσινο υδρογόνο και πράσινη ηλεκτρική ενέργεια

Στο επίκεντρο της νέας στρατηγικής της Αλγερίας βρίσκονται δύο εμβληματικά έργα:

  1. Παραγωγή και εξαγωγή πράσινου υδρογόνου
    • Αξιοποίηση των υφιστάμενων αγωγών φυσικού αερίου που συνδέουν την Αλγερία με την Τυνησία και από εκεί με την Ιταλία.
    • Δυνατότητα προέκτασης των διασυνδέσεων μέχρι Γερμανία και Αυστρία.
    • Ενεργή στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που χρηματοδοτεί τις πρώτες τεχνικές μελέτες.
  2. Παραγωγή και μεταφορά πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ευρώπη
    • Ανάπτυξη νέων υποθαλάσσιων και χερσαίων υποδομών προς την Ιταλία.
    • Διασύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο, με στόχο την κάλυψη μέρους της αυξανόμενης ζήτησης για πράσινη ενέργεια.

Την ίδια στιγμή, η ίδια η Αλγερία και συνολικά η Βόρεια Αφρική αντιμετωπίζουν θεαματική αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, με ρυθμούς έως και 6% ετησίως. Αυτό σημαίνει τεράστιες επενδύσεις σε:

  • νέες μονάδες παραγωγής,
  • δίκτυα μεταφοράς,
  • συστήματα αποθήκευσης,
    από φυσικό αέριο αλλά και από ΑΠΕ.

Το άνοιγμα προς την Ελλάδα: ευκαιρία για ελληνικές εταιρείες

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα βρίσκεται ξεκάθαρα στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος της Αλγερίας. Ο Boukhalfa Yaici βρέθηκε στην Αθήνα, με αφορμή το 14ο Αραβο-Ελληνικό Οικονομικό Φόρουμ, συμμετέχοντας σε πάνελ με τίτλο «Ενέργεια για Βιώσιμη Ανάπτυξη: Διερεύνηση Δυνατοτήτων Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αραβικού Κόσμου», μαζί με τον πρόεδρο του ΣΠΕΦ, Στέλιο Λουμάκη.

Στο περιθώριο του Φόρουμ:

  • είχε επαφές με ελληνικές επιχειρήσεις και φορείς,
  • απηύθυνε ανοιχτό κάλεσμα συμμετοχής σε διαγωνισμούς για έργα ενεργειακών υποδομών στην Αλγερία,
  • εστίασε σε τομείς όπως πράσινο υδρογόνο, ηλιακή ενέργεια και αποθήκευση.

«Στόχος μας είναι να πείσουμε ελληνικές εταιρείες να λάβουν μέρος στους επόμενους διαγωνισμούς για την ανάπτυξη ενεργειακών έργων στη χώρα μας», ανέφερε, τονίζοντας ότι το ενδιαφέρον της Αλγερίας δεν περιορίζεται στην προμήθεια εξοπλισμού, αλλά κυρίως στη μεταφορά τεχνογνωσίας.

Η στρατηγική, όπως την περιγράφει, είναι σαφής:

  • Η Αλγερία χρειάζεται νέες υποδομές παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας.
  • Η Ελλάδα διαθέτει εξειδίκευση σε ΑΠΕ, δίκτυα και έργα μεγάλης κλίμακας.
  • Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα στις δύο χώρες, άρα το πεδίο είναι ιδανικό για win–win συνεργασίες.

Παράλληλα, παραμένει ενεργός ο δίαυλος μέσω του Αραβο–Ελληνικού Επιμελητηρίου, ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να ενημερώνονται άμεσα για νέους διαγωνισμούς και επενδυτικά έργα στην Αλγερία.

Από απλός προμηθευτής σε στρατηγικός εταίρος

Για τον Yaici, το κεντρικό ζήτημα είναι το μοντέλο συνεργασίας με την Ευρώπη: «Πρέπει να περάσουμε από τη λογική της απλής αγοράς ενέργειας σε μια προσέγγιση πραγματικής συνεπένδυσης», σημειώνει.

Η Αλγερία αναζητά:

  • νέες θέσεις εργασίας,
  • μεταφορά τεχνογνωσίας,
  • διαφοροποίηση της οικονομίας της πέρα από τα ορυκτά καύσιμα.

Δεν επιθυμεί να επαναλάβει τα μοντέλα της δεκαετίας του ’70, όπου οι σχέσεις περιορίζονταν σε εξαγωγή πρώτων υλών.

Γι’ αυτό προτείνει και ένα πιο τολμηρό σενάριο:

  • τη μερική μεταφορά ενεργοβόρων βιομηχανιών από την Ευρώπη προς τη Βόρεια Αφρική,
  • με βάση την άφθονη και χαμηλού κόστους πράσινη ενέργεια που μπορεί να παραχθεί εκεί.

Με αυτόν τον τρόπο, όπως λέει, δημιουργείται «πραγματική αλυσίδα αξίας» και όχι απλώς μια σχέση προμηθευτή–πελάτη.

Η ευρωπαϊκή στήριξη και το επόμενο βήμα

«Η Αλγερία διαθέτει τεράστιο, αλλά ανεκμετάλλευτο δυναμικό για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης», υπογραμμίζει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία τον Μάρτιο έδωσε το πράσινο φως στην Πρωτοβουλία Προετοιμασίας Έργων για το Μεσογειακό Σχέδιο Ηλιακής Ενέργειας (MSP-PPI). Πρόκειται για το πρώτο λειτουργικό χρηματοδοτικό εργαλείο του Μεσογειακού Σχεδίου Ηλιακής Ενέργειας, που στηρίζει επιλέξιμα επενδυτικά έργα στην περιοχή.

Για την Ελλάδα, όλα αυτά συνθέτουν ένα παράθυρο ευκαιρίας:

  • για συμβόλαια σε έργα ΑΠΕ και πράσινου υδρογόνου,
  • για συμμετοχή σε διασυνδέσεις και υποδομές μεταφοράς,
  • για στρατηγικές συνεργασίες που ξεπερνούν το πλαίσιο «αγορά και πώληση» ενέργειας.

Η ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας–Αλγερίας μπορεί έτσι να εξελιχθεί σε πυλώνα της ευρωμεσογειακής στρατηγικής, με όφελος τόσο για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης όσο και για την ελληνική οικονομία και επιχειρηματική παρουσία στη Βόρεια Αφρική.

Διαβάστε ακόμη: