Μια σιωπηλή κρίση διαμορφώνεται στην καρδιά της ευρωπαϊκής οικονομίας: η έλλειψη οδηγών φορτηγών φτάνει πλέον σε οριακό σημείο, με εκατομμύρια κενές θέσεις να παραμένουν ακάλυπτες και τις εταιρείες logistics να προειδοποιούν για κινδύνους παράλυσης της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, πάνω από 3,6 εκατομμύρια θέσεις για επαγγελματίες οδηγούς παραμένουν ανοιχτές σε όλη την Ευρώπη, με τον αριθμό να αυξάνεται διαρκώς από το 2022. Παρά τους υψηλούς μισθούς και τις προσπάθειες ανανέωσης του επαγγέλματος, οι νέοι δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται να πάρουν τη σκυτάλη.

Η Ευρώπη γερνάει… και στα τιμόνια

Η μέση ηλικία των οδηγών φορτηγών είναι ενδεικτική της κατάστασης:

  • 48 ετών στη Γερμανία,
  • 47 στη Γαλλία,
  • 50 στην Ισπανία, όπου το 70% των επαγγελματιών βρίσκεται ήδη πάνω από τα 50.

Μέσα στην επόμενη δεκαετία, δεκάδες χιλιάδες οδηγοί θα αποχωρήσουν λόγω συνταξιοδότησης, δημιουργώντας ένα τεράστιο κενό που ούτε τα οικονομικά κίνητρα δεν φαίνεται ικανό να καλύψει.

Οι επιπτώσεις είναι ήδη ορατές: δρομολόγια καθυστερούν, το λειτουργικό κόστος αυξάνεται και οι αλυσίδες ανεφοδιασμού δοκιμάζονται. «Δεν μιλάμε απλώς για εργασιακό πρόβλημα, αλλά για τη λειτουργία ολόκληρης της ευρωπαϊκής οικονομίας», προειδοποιεί εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οδικών Μεταφορών (IRU).

Υψηλοί μισθοί, αλλά χαμηλό κύρος

Το παράδοξο είναι εμφανές: οι οδηγοί φορτηγών συγκαταλέγονται πλέον στα καλύτερα αμειβόμενα τεχνικά επαγγέλματα στην Ευρώπη.
Στη Γερμανία, οι απολαβές στις διεθνείς μεταφορές φτάνουν τα 4.000 ευρώ καθαρά τον μήνα.
Σε Ολλανδία και Βέλγιο, οι μισθοί ξεπερνούν τα 3.500 ευρώ, ενώ στις σκανδιναβικές χώρες φτάνουν έως και τα 5.000 ευρώ.
Ακόμη και στην Ισπανία, όπου οι αμοιβές είναι χαμηλότερες, ένας έμπειρος οδηγός μπορεί να αποφέρει έως 3.000 ευρώ ακαθάριστα.

Ωστόσο, τα χρήματα δεν αρκούν.
Οι πολύωρες βάρδιες, η ζωή στον δρόμο, η έλλειψη υποδομών ανάπαυσης και η χαμηλή κοινωνική αποδοχή του επαγγέλματος λειτουργούν αποτρεπτικά για τους νέους.
«Η οδήγηση φορτηγού δεν είναι πια επάγγελμα φτώχειας, αλλά εξακολουθεί να απαιτεί τεράστιες θυσίες», δηλώνει έμπειρος οδηγός στο NewsAuto.

Η ευρωπαϊκή απάντηση και τα αδιέξοδα

Μπροστά σε αυτή τη δημογραφική βόμβα, αρκετές χώρες στρέφονται σε τρίτες αγορές.
Η Πολωνία, η Γερμανία και η Ιταλία εξετάζουν προγράμματα προσέλκυσης οδηγών από την Ασία και τη Λατινική Αμερική, ωστόσο η λύση δεν είναι απλή.

Τα εμπόδια είναι νομικά, πολιτισμικά και πρακτικά — από την αναγνώριση αδειών οδήγησης έως τις συνθήκες διαβίωσης. Παράλληλα, υπάρχουν φόβοι για πίεση στους μισθούς και εργασιακές ανισότητες, εάν η αγορά «ανοίξει» χωρίς αυστηρό ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Η μόνη βιώσιμη λύση, όπως επισημαίνουν ειδικοί της IRU και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μεταφορών, είναι μια συντονισμένη στρατηγική που θα συνδυάζει:

  • Οικονομικά κίνητρα για τους νέους,
  • Καλύτερες συνθήκες εργασίας και ασφάλειας,
  • Ευρωπαϊκή καμπάνια προβολής του επαγγέλματος ως σύγχρονης, τεχνικά εξελιγμένης καριέρας.

Η βόμβα του 2030

Η έλλειψη οδηγών δεν αφορά μόνο τη βιομηχανία μεταφορών· επηρεάζει ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα: από τα σούπερ μάρκετ και τα φαρμακεία έως τις ενεργειακές και βιομηχανικές μεταφορές.
Εάν η κατάσταση δεν αλλάξει, οι καθυστερήσεις, τα υψηλά κόστη και οι ελλείψεις προϊόντων θα γίνουν η νέα κανονικότητα.

Οι ειδικοί προειδοποιούν:
«Αν δεν δράσουμε τώρα, η Ευρώπη κινδυνεύει με κατάρρευση του τομέα logistics έως το 2030».
Η γήρανση του εργατικού δυναμικού, σε συνδυασμό με τη χαμηλή ελκυστικότητα του επαγγέλματος, συνιστούν ωρολογιακή βόμβα για τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ένα επάγγελμα που ζητά σεβασμό

Η κρίση των οδηγών φορτηγών είναι ίσως η πιο ανθρώπινη όψη μιας τεχνολογικά υπερεξελιγμένης Ευρώπης.
Χωρίς εκείνους, τα εργοστάσια δεν λειτουργούν, τα ράφια δεν γεμίζουν και οι πόλεις “σταματούν”.
Όμως, για να επιστρέψει η ισορροπία, η ήπειρος πρέπει να αναγνωρίσει ξανά την αξία αυτού του επαγγέλματος και να επενδύσει στους ανθρώπους του δρόμου — όχι μόνο με μισθούς, αλλά με σεβασμό, εκπαίδευση και προοπτική.

Διαβάστε ακόμη: