Έντονη είναι πλέον η κινητικότητα μεταξύ Ελλάδας – Ρουμανίας – Βουλγαρίας για το πλαφόν στο ρεύμα.
Οι τρεις κυβερνήσεις αναζητούν μέτρα εντός, του κοινοτικού πλαισίου, χωρίς πάντως να είναι σαφές τί θα συμβεί.
Οι ‘τρεις’ θα σκληρύνουν τη στάση τους έναντι της Κομισιόν, κάτι που πιστοποιήθηκε στην τηλεφωνική διάσκεψη ανάμεσα στην ηγεσία του ΥΠΕΝ και εκείνων των αντίστοιχων υπουργείων της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, παραμονές της «περιοδείας» των κοινοτικών στα Βαλκάνια.
Το πρόβλημα είναι βεβαίως ότι οι προβλέψεις αυτή τη στιγμή κάνουν λόγω για επιδείνωση και όχι για βελτίωση της κατάστασης.
Αυτό τουλάχιστον ανέφερε και η χθεσινή επιστολή των 3 βιομηχανικών συνδέσμων Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, αποδίδοντας την δυσοίωνη πρόβλεψη σε μια σειρά από παράγοντες όπως η επιδείνωση των καιρικών συνθηκών που θα αυξήσει περαιτέρω τη ζήτηση, η αύξηση των εισαγωγών ενέργειας από την Ουκρανία όπου από την 1η Δεκεμβρίου θα έχουμε και αύξηση του capacity του δικτύου, η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου που έχει ξεπεράσει ακόμη και τα 47 ευρώ η μεγαβατώρα αλλά και η μείωση της παραγωγής των ΑΠΕ λόγω εποχής.
Πάντως από τη συνάντηση της Παρασκευής με τη Κομισιόν στην Αθήνα, δεν πρόκειται να βγει αποτέλεσμα.
Το κλιμάκιο από γερμανούς και έλληνες κοινοτικούς που επισκέπτεται τη περιοχή είναι χαμηλόβαθμο, απλώς θα τσεκάρουν την επιχειρηματολογία των συνομιλητών τους, θα τη μεταφέρουν προς επεξεργασία στις Βρυξέλλες, οι οποίες κάποια στιγμή θα αποστείλουν απάντηση.
Τα χρονικά περιθώρια ωστόσο ενόψει Δεκέμβρη στενεύουν.
Αν και πλέον στις τρεις χώρες, η ενισχυμένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο μείγμα έχει ρίξει τις τιμές, οι πρώτες είκοσι μέρες του Νοέμβρη δείχνουν ένα μέσον όρο πέριξ των 183 ευρώ/ MWh σε Βουλγαρία και Ρουμανία και 141,16 ευρώ/ MWh στην Ελλάδα.
Στη δική μας περίπτωση αυτό σημαίνει αυξήσεις που «τρέχουν» με 57% έναντι του κλεισίματος του Οκτωβρίου.
Κοινή γραμμή και των τριών κυβερνήσεων στις επαφές με τους κοινοτικούς που σήμερα επισκέπτονται το Βουκουρέστι, αύριο τη Σόφια και μεθαύριο την Αθήνα, λέγεται ότι θα είναι πως «αν χρειαστεί, οι χώρες μπορεί και να κινηθούν αυτόνομα», χωρίς ωστόσο να έχει ληφθεί κάποια σχετική απόφαση σε πολιτικό επίπεδο γύρω από το επίδικο.
Θα είναι προφανώς η πρόταση των τριών ή κάποια παραλλαγή της, για φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών και εμπόρων ηλεκτρικής ενέργειας, μέσα από ένα μηχανισμό ανώτατης τιμής ανά τεχνολογία στην αγορά χονδρικής, όπως και στην κρίση του 2022, που θα εφαρμόζεται υπό συγκεκριμένους όρους.
Αθήνα: δεν περιμένουμε πολλά αλλά θα συνεχίσουμε
Από την υψηλή ένταση των διατυπώσεων του Πρωθυπουργού και από την γενικότερη αγωνία της κυβέρνησης για τις τιμές, είναι βέβαιο ότι οι τόνοι τη Παρασκευή θα ανέβουν.
«Δεν μπορεί κάθε τρεις και λίγο να τους λέμε και να τους ξαναλέμε τα ίδια, ότι η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας δεν λειτουργεί ως ενιαία, ότι μιλάμε για στρέβλωση όχι μιας εβδομάδας, αλλά για ένα μοτίβο, και ότι όσα μέτρα και να λάβουμε σε εθνικό επίπεδο όπως οι φόροι, δεν θα είναι παρά μπαλώματα, αν δεν υπάρξει ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος από την Ευρώπη», όπως μας είπα υψηλόβαθμος του ΥΠΕΝ που δεν συντηρεί υψηλές προσδοκίες για τη μεθαυριανή συνάντηση.
Αν και η Αθήνα έχει αναδείξει πολλές φορές μετά το καλοκαίρι με επιστολές, πρωθυπουργικές παρεμβάσεις και επιχειρηματολογία τις στρεβλώσεις που προκαλεί ο αλγόριθμος του μοντέλου Flow Based Market Coupling (FBMC) που εφαρμόζεται μέχρι και τη Ρουμανία για τη κατανομή της ενέργειας, περιορίζοντας τη μεταφορική ικανότητα των διασυνδέσεων προς την Αν. Ευρώπη, επί της ουσίας μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει καμιά απάντηση.
Ακόμη και στο σενάριο που η Ελλάδα επιλέξει να εφαρμόσει μονομερώς τον έκτακτο μηχανισμό, δηλαδή προβεί σε παραβίαση των κανόνων (infringement κατά την κοινοτική ορολογία), η διαδικασία που θα ξεκινήσει εναντίον της η Κομισιόν, θα πάρει τόσο καιρό να ολοκληρωθεί, που θα έχει χάσει τη σημασία της.
Αυτή προβλέπει προειδοποιητική επιστολή, μετά αιτιολογημένη γνώμη και στο τέλος καταδικαστική απόφαση, μια υπόθεση που μπορεί να ολοκληρωθεί μετά από χρόνια, όπως έχει δείξει η εμπειρία.
Ελλοχεύει ο κίνδυνος για τη κυβέρνηση, ανεβάζοντας τους τόνους και καλλιεργώντας μια αίσθηση ότι αν χρειαστεί η Ελλάδα μπορεί να κινηθεί ακόμη και εκτός του ευρωπαϊκού πλαισίου, ελλοχεύει ο κίνδυνος στο σενάριο που οι πράξεις δεν είναι αντίστοιχες με την ένταση των λόγων της, να περάσει κάτω από τον πήχη, κάτι που προφανώς ζυγίζει η κυβέρνηση. Άλλωστε μια μονομερής ενέργεια κράτους – μέλους, μπορεί να του γυρίσει μπούμερανγκ όταν στο μέλλον θα χρειαστεί να πιέσει για κάποιο από τα πολλά εκκρεμή ανοικτά εθνικά αιτήματα στις Βρυξέλλες.
Γιατί αυξάνεται η χονδρική ρεύματος
Αν και σήμερα η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος καταγράφει σημαντική υποχώρηση 39,39% στα 111,28 ευρώ η μεγαβατώρα, λόγω της πανελλαδικής απεργίας που θα περιορίσει σημαντικά τη ζήτηση, εντούτοις η ελληνική αγορά, όπως και οι γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας αλλά και αυτή της Ουγγαρίας βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τις υψηλότερες τιμές στην Ε.Ε.
Έτσι μέχρι στιγμής το Νοέμβριο η ακριβότερη αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η Ρουμανία με 185,41 ευρώ η μεγαβατώρα, ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής η Βουλγαρία με 185,37 ευρώ η μεγαβατώρα, η Ουγγαρία με 178,89 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ η τιμή στην Ελλάδα βρίσκεται στα 143,18 ευρώ η μεγαβατώρα.
Σε ό,τι αφορά την ελληνική αγορά αυτή τη στιγμή με το μέσο όρο του Νοεμβρίου να βρίσκεται στα 143,18 ευρώ η μεγαβατώρα, καταγράφεται αύξηση της τάξης του 56% σε σύγκριση με τη μέση τιμή του Οκτωβρίου που ήταν στα 91,51 ευρώ η μεγαβατώρα.
Υπό αυτές τις συνθήκες είναι σαφές ότι αποκτά κρίσιμο χαρακτήρα η συνάντηση την Παρασκευή του ΥΠΕΝ Θ. Σκυλακάκη με το κλιμάκιο της ΓΔ Ενέργειας όπου θα τεθεί το ελληνικό αίτημα για λήψη μέτρων που θα αποτρέψουν τη μετακύληση των υψηλών τιμών στους καταναλωτές.
Όπως έχει γράψει το Radar η ελληνική πλευρά θα θέσει στο τραπέζι θέμα επιβολής πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά κατά το πρότυπο του πλαφόν που είχε εφαρμοστεί στην μεγάλη ενεργειακή κρίση του 2022.
