Μη νόμιμο ήταν το 18,65% της αξίας των δημόσιων συμβάσεων μεγάλης αξίας (άνω των 300.000 ευρώ) που ελέγχθηκαν το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου από το Ελεγκτικό Συνέδριο στο πλαίσιο της υποχρεωτικής διαδικασίας προσυμβατικού ελέγχου.
Αν και η διαδικασία αυτή είχε ως αποτέλεσμα να «γλιτώσουν» το Δημόσιο και κατ’ επέκτασιν οι πολίτες ποσό 363,06 εκατ. ευρώ, υπό την έννοια ότι απετράπησαν η υπογραφή και η εκτέλεση των μη νόμιμων συμβάσεων που είχαν συνολική αξία το προαναφερθέν ποσό, δεν αναιρείται η προβληματική κατάσταση που εξακολουθεί να υπάρχει στο πεδίο των δημόσιων συμβάσεων.
Είτε λόγω ανεπάρκειας είτε λόγω σκοπιμότητας, οι αναθέτουσες αρχές προχωρούν σε συμβάσεις μη νόμιμες, με αρνητικές συνέπειες και στα δημόσια έσοδα –εάν αυτές δεν σταματήσουν στο Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τις πολλές μικρότερης αξίας συμβάσεις, ή εάν δεν υπάρξει προδικαστική προσφυγή κατά μιας διακήρυξης–, και στις επιχειρήσεις, και στην ομαλή λειτουργία του δημόσιου τομέα, καθώς έτσι τελικά καθυστερεί η εκτέλεση δημόσιων έργων αλλά και οι προμήθειες με κρίσιμα αγαθά και υπηρεσίες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο, το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου 2025 τα Κλιμάκια Προσυμβατικού Ελέγχου (ελέγχουν συμβάσεις ποσού άνω του 1,7 εκατ. ευρώ) έλεγξαν 270 συμβάσεις, συνολικού ποσού 1,67 δισ. ευρώ περίπου, με τις 27 από αυτές, συνολικού ποσού 348.754.721,40 ευρώ, να κρίνονται μη νόμιμες.
Το ίδιο διάστημα οι Υπηρεσίες Επιτρόπων ανά την Επικράτεια (συμβάσεις ποσού 300.000 έως 1,7 εκατ. ευρώ) έλεγξαν 858 συμβάσεις, συνολικού ποσού 269.583.211,09 ευρώ, με τις 27 από αυτές, συνολικού ποσού 15.308.320,12 ευρώ, να κρίνονται μη νόμιμες.
Συνολικά με βάση τα στοιχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου, από τις αρχές του χρόνου μέχρι και τον Αύγουστο ελέγχθηκαν 4.797 συμβάσεις αξίας άνω των 300.000 ευρώ, εκ των οποίων μη νόμιμες διαπιστώθηκε ότι ήταν οι 140, ποσοστό δηλαδή περίπου 7%. Ωστόσο, όταν ληφθεί υπόψη η συνολική αξία των εν λόγω συμβάσεων προκύπτει ότι η δυνητική ζημία ανέρχεται σε περίπου 820 εκατ. ευρώ επί συμβάσεων συνολικής αξίας 9,33 δισ. ευρώ ή το 8,7%.
Από τις συνολικά 4.797 συμβάσεις στις οποίες διενήργησε προσυμβατικό έλεγχο το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι 1.264 ήταν αξίας άνω του 1,7 εκατ. ευρώ, με 62 από αυτές να κρίνονται μη νόμιμες. Το κρίσιμο, ωστόσο, στοιχείο είναι ότι αυτές οι 62 μη νόμιμες συμβάσεις ήταν συνολικής αξίας περίπου 774 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι στη συνολική έκθεση που δημοσιοποίησε το Ελεγκτικό Συνέδριο τον περασμένο Ιούλιο, με βάση τα αποτελέσματα του προσυμβατικού ελέγχου σε δημόσιες συμβάσεις μεγάλης αξίας για το διάστημα Ιουλίου 2023 – Δεκεμβρίου 2024 διαπιστώνει 13 ουσιώδεις πλημμέλειες στη διαδικασία των διαγωνισμών των αναθετουσών αρχών.
Πλημμέλειες που περιλαμβάνουν από την ελλιπή τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και του προϋπολογισμού των δημόσιων συμβάσεων μέχρι τον αδικαιολόγητο αποκλεισμό προσφορών και τους «φωτογραφικούς» όρους στις διακηρύξεις, προκειμένου να μπορούν να συμμετέχουν μόνο συγκεκριμένες επιχειρήσεις.
