Σύμφωνα με οικονομολόγους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το ουδέτερο επιτόκιο –δηλαδή το επίπεδο δανεισμού που ούτε ενισχύει ούτε περιορίζει την ανάπτυξη– εκτιμάται ότι βρίσκεται μεταξύ 1,75% και 2,25%.

Αυτό σημαίνει ότι το ανώτερο σημείο του εύρους θα μπορούσε να επιτευχθεί με δύο ακόμη μειώσεις των επιτοκίων κατά 0,25%, δεδομένου ότι το τρέχον επιτόκιο καταθέσεων βρίσκεται στο 2,75%. Το 2%, που αποτελεί το μέσο του εύρους, συμπίπτει με τις εκτιμήσεις των επενδυτών και των αναλυτών για το σημείο στο οποίο θα σταθεροποιηθούν τα επιτόκια.

Προειδοποίηση κατά της υπερβολικής εξάρτησης από το ουδέτερο επιτόκιο

Παρότι το ουδέτερο επιτόκιο θεωρείται χρήσιμο ως δείκτης της νομισματικής πολιτικής, οι αναλυτές της ΕΚΤ προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απόλυτος οδηγός για τις αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας.

«Οι εκτιμήσεις αυτές παρέχουν συμπληρωματική πληροφόρηση για τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής και συμβάλλουν στην επικοινωνία, αλλά δεν μπορούν να αποτελέσουν μηχανική μέτρηση του κατάλληλου επιπέδου επιτοκίων ανά πάσα στιγμή», έγραψαν οι Κλάους Μπραντ, Νοεμί Λιζάκ και Φαλκ Μαζέλις στην ανάλυσή τους.

Τόνισαν επίσης ότι οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής πρέπει να βασίζονται σε ευρύτερη ανάλυση των μακροοικονομικών δεδομένων και όχι αποκλειστικά στην έννοια του ουδέτερου επιτοκίου.

Ο ρόλος της ανάλυσης στη στρατηγική μείωσης των επιτοκίων

Εν λόγω ανάλυση αποτελεί μέρος της συζήτησης για τα τελευταία στάδια της στρατηγικής μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ, η οποία έχει ήδη προχωρήσει σε πέντε μειώσεις, καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει τον στόχο του 2%.

Μετά την τελευταία μείωση τον Ιανουάριο, η πρόεδρος της EKT, Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα βασιστούν στη συγκεκριμένη ανάλυση για να καθορίσουν την επόμενη στρατηγική τους. Ωστόσο, από τότε ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν αμφισβητήσει τη χρησιμότητα του ουδέτερου επιτοκίου.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, προειδοποίησε την Παρασκευή ότι η συγκέντρωση υπερβολικής προσοχής στο ουδέτερο επιτόκιο ενέχει κινδύνους. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg, υποστήριξε ότι το όριο αυτό γίνεται λιγότερο σημαντικό όσο τα επιτόκια πλησιάζουν σε αυτό.

Σε πρόσφατη ομιλία του, ο Λέιν παρουσίασε εννέα διαφορετικούς παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την αξιολόγηση του πόσο περιοριστική είναι η πολιτική της ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών όρων δανεισμού και της μετάδοσης των αποφάσεων στην πραγματική οικονομία.

Η νέα αυτή ανάλυση επικαιροποιεί προηγούμενη εκτίμηση του Ιανουαρίου 2024, η οποία τοποθετούσε το ανώτερο όριο του ουδέτερου επιτοκίου στο 2,5%. Πολλά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ είχαν χρησιμοποιήσει εκείνη την ανάλυση ως βάση για να αξιολογήσουν κατά πόσο τα τρέχοντα επιτόκια είναι περιοριστικά για την οικονομία.

Διαβάστε ακόμη: