Η ανακοίνωση της περασμένης Τρίτης για την έκδοση του πρώτου πράσινου ομολόγου NextGenerationEU έφερε μεγάλο ενθουσιασμό στην ΕΕ. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι συγκεντρώθηκαν 12 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για πράσινες και βιώσιμες επενδύσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκδοση πράσινου ομολόγου στην ιστορία, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Και με τα πράσινα ομόλογα NextGenerationEU, η ΕΕ αναμένεται να κατακτήσει τη θέση του μακράν μεγαλύτερου εκδότη πράσινων ομολόγων στον κόσμο, παρέχοντας σημαντική ώθηση στις βιώσιμες χρηματοπιστωτικές αγορές και χρηματοδοτώντας την πιο πράσινη ανάκαμψη της ΕΕ από την πανδημία. Χάρη στο υψηλό ποσοστό υπερκάλυψης και τους εξαιρετικούς όρους τιμολόγησης, η έκδοση είναι μια ελπιδοφόρα αρχή του προγράμματος πράσινων ομολόγων NextGenerationEU, το οποίο θα φτάσει έως και τα 250 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2026.
Το 15ετές ομόλογο που λήγει στις 4 Φεβρουαρίου 2037 υπερκαλύφθηκε πάνω από 11 φορές, ενώ τα βιβλία προσφορών ξεπέρασαν τα 135 δισ. ευρώ. Το ομόλογο προσέλκυσε το ενδιαφέρον ευρέος φάσματος επενδυτών.
Οι βασικοί αγοραστές
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ωστόσο, έχει το προφίλ των επενδυτών, με τους Βρετανούς μετά το Brexit να αναδεικνύονται σε βασικούς «χρηματοδότες» της πράσινης ανάπτυξης της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, τα 29% των επενδυτών προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, και ακολουθούν οι Σκανδιναβικές χώρες με 12 %, η Μπενελούξ με 11%, η Γαλλία με 11% επίσης, η Γερμανία με 10%, η Ιταλία με 9%, οι λοιπές ευρωπαϊκές χώρες με 7% και οι επενδυτές από τον υπόλοιπο κόσμο με 4%.
Ανά κατηγορία επενδυτή το μεγαλύτερο ποσοστό με 39% έχουν οι Διαχειριστές κεφαλαίων, και ακολουθούν τα Τμήματα διαχείρισης διαθεσίμων τραπεζών με 23%, τα Ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ταμεία με 16%, οι Κεντρικές Τράπεζες / Επίσημοι Οργανισμοί με 13%, οι Τράπεζες με 8% και τα Αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνων με 1%.
Ο αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση επίτροπος, κ. Γιοχάνες Χαν, δήλωσε: «Η έκδοση είναι ένα δυνατό ξεκίνημα για το πρόγραμμα πράσινων ομολόγων NextGenerationEU. Αναμένεται να αναδείξει την ΕΕ στον μεγαλύτερο εκδότη πράσινων ομολόγων στον κόσμο και αποτελεί ισχυρό μήνυμα της δέσμευσης της ΕΕ για βιωσιμότητα. Το μέλλον μας είναι πράσινο και είναι εξαιρετικά σημαντικό να αδράξουμε την ευκαιρία να καταστήσουμε σαφές στους επενδυτές ότι τα κεφάλαιά τους θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μιας βιώσιμης ευρωπαϊκής ανάκαμψης. »
Η έκδοση ακολουθεί την έγκριση του πλαισίου για τα πράσινα ομόλογα NextGenerationEU νωρίτερα τον Σεπτέμβριο. Το πλαίσιο, το οποίο συμμορφώνεται πλήρως με τις αρχές των πράσινων ομολόγων της Διεθνούς Ένωσης Κεφαλαιαγορών (ICMA), η οποία αποτελεί πρότυπο της αγοράς για τα πράσινα ομόλογα, διαβεβαιώνει τους επενδυτές ότι τα κεφάλαια που θα κινητοποιηθούν θα χρησιμοποιηθούν για πράσινες επενδύσεις. Οι αναφορές της Επιτροπής σχετικά με τη χρήση των εσόδων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δαπανών που χρηματοδοτούνται από πράσινα ομόλογα NextGenerationEU θα υποβάλλονται σε ανεξάρτητο έλεγχο.
Τα κεφάλαια από τις εκδόσεις πράσινων ομολόγων NextGenerationEU θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση πράσινων και βιώσιμων δαπανών στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Οι επιλέξιμες επενδύσεις από τα σχέδια που έχουν εγκριθεί ήδη περιλαμβάνουν ερευνητική πλατφόρμα για την ενεργειακή μετάβαση στο Βέλγιο ή την κατασκευή σταθμών αιολικής ενέργειας σε χερσαίες εκτάσεις στη Λιθουανία.
Τουλάχιστον το 37 % κάθε σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να είναι αφιερωμένο στην πράσινη μετάβαση, ενώ πολλά κράτη μέλη προσπαθούν να υπερβούν αυτό το ποσοστό.
Πρόκειται για την πέμπτη κοινοπρακτική συναλλαγή μετά την έναρξη των χρηματοδοτικών πράξεων του NextGenerationEU τον Ιούνιο του 2021. Επιπλέον, η Επιτροπή διεξήγαγε την πρώτη δημοπράτηση ομολόγων NextGenerationEU στο τέλος Σεπτεμβρίου. Οι πράξεις αυτές έχουν επιτρέψει μέχρι στιγμής στην Επιτροπή να συγκεντρώσει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση ύψους 68,5 δισ. ευρώ μέσω ομολόγων.
Επιπλέον, μέχρι σήμερα η Επιτροπή έχει εκδώσει γραμμάτια της ΕΕ ύψους περίπου 14 δισ. ευρώ μετά την έναρξη των δημοπρασιών γραμματίων της ΕΕ στα μέσα Σεπτεμβρίου 2021.