Η εκτόξευση των τιμών της ενέργειας συνεχίζει να τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και να φρενάρει την ευρωπαϊκή οικονομία, ακόμη και αν τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη παραμένουν στιβαρά, εκτιμά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που προβλέπει βελτίωση της συγκυρίας από την άνοιξη.

Οι Βρυξέλλες αναθεώρησαν προς τα επάνω τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη για το 2022, στο 3,5% (από 2,2%) και προς τα κάτω τις προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη, στο 4% (έναντι 4,3%). «Οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές περισσότερο από το προβλεφθέν, φρενάροντας για μεγαλύτερο διάστημα την οικονομία και προκαλώντας πληθωριστικές πιέσεις», εξηγεί η Κομισιόν.

Αφού επλήγη το 2020 από τις συνέπειες της πανδημίας, η οικονομική δραστηριότητα γνώρισε ισχυρή ανάκαμψη από την άνοιξη 2021.

Όμως, υπέστη ισχυρή επιβράδυνση στο τέλος του έτους, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού της αύξησης των τιμών της ενέργειας, της αύξησης των κρουσμάτων της Covid-19 λόγω της εμφάνισης των παραλλαγών Δέλτα και Όμικρον, καθώς και της αναταραχής που παρατηρείται στις εφοδιαστικές αλυσίδες της βιομηχανίας.

Η κατάσταση αυτή επιβαρύνει την ανάπτυξη στις αρχές του 2022, αλλά «οι αντίθετοι άνεμοι θα καμφθούν προοδευτικά», σύμφωνα με τον ευρωπαίο επίτροπο αρμόδιο για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι.

«Προβλέπουμε επιτάχυνση της ανάπτυξης από την άνοιξη. Οι πιέσεις επί των τιμών θα παραμείνουν ισχυρές μέχρι το καλοκαίρι και στην συνέχεια ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί», δήλωσε.

Κρίνοντας ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας είναι «στιβαρά», η Κομισιόν αναθεώρησε προς τα επάνω την πρόβλεψη για την ανάπτυξη κατά το 2023 στο 2,7% (έναντι 2,4%) στις 19 χώρες της Ευρωζώνης.

Σε ό,τι αφορά την αύξηση των τιμών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα φθάσει στο υψηλότερο σημείο, στο 4,8% σε ετήσια βάση, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 και θα υποχωρήσει κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Η Eurostat δημοσίευσε ρεκόρ ποσοστό πληθωρισμού 5,1% σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο, πολύ υψηλότερο του στόχου του 2% που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η Κομισιόν προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ μόνο το επόμενο έτος, στο 1,7% για το 2023.

Υψηλοί κίνδυνοι

Η αύξηση των τιμών αποτελεί πονοκέφαλο για πολλά χαμηλότερων εισοδημάτων νοικοκυριά, αλλά και για την ΕΚΤ, η οποία τελεί υπό πίεση για την αύξηση των επιτοκίων, ώστε να ανασχεθούν οι πληθωριστικές πιέσεις, πράγμα που εμπεριέχει το ρίσκο της ανάσχεσης και της οικονομικής ανάπτυξης.

Το Συμβούλιο των Κυβερνητών της ΕΚΤ «θα εξετάσει πολύ προσεκτικά» κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του Μαρτίου τις νέες προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη, πριν από την λήψη οποιασδήποτε απόφασης για την εξέλιξη της νομισματικής πολιτικής, εξήγησε η πρόεδρός της Κριστίν Λαγκάρντ.

Η Λαγκάρντ εξέπληξε την περασμένη εβδομάδα τους παρατηρητές αλλάζοντας τόνο σχετικά με τον πληθωρισμό, τονίζοντας ότι τα ρίσκα της διατήρησης σε υψηλά επίπεδα των τιμών βραχυπρόθεσμα είναι υψηλά και δεν απέκλεισε την πιθανότητα αύξησης των επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους.

Στην Γερμανία, η αύξηση των τιμών θα φθάσει το 3,7% αυτήν την χρονιά, θα διαμορφωθεί στο 3,6% στην Ισπανία, στο 3,8% στην Ιταλία, και 2,8% στην Γαλλία, έναντι 3,9% στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, η Γαλλία και η Γερμανία θα βρεθούν στο 3,6%, έναντι 4% για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και αναμένεται να ξαναβρούν τον βηματισμό τους έπειτα από την μεγαλύτερη του αναμενόμενου ύφεση το 2020. Η Ισπανία θα βρεθεί στο 5,6% και η Ιταλία στο 4,1%.

Ωστόσο, οι αβεβαιότητες σχετικά με τις οικονομικές προβλέψεις παραμένουν πολύ υψηλές, προειδοποίησε ο Πάολο Τζεντιλόνι.

Ειδικότερα, ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να αυξηθεί περισσότερο από το αναμενόμενο, αν οι αυξήσεις των τιμών έχουν αντανάκλαση στους μισθούς, αυξάνοντας το κόστος των επιχειρήσεων. Αλλά ένα τέτοιο φαινόμενο «δεν είναι ορατό προς το παρόν», διαβεβαίωσε ο Πάολο Τζεντιλόνι κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Οι γεωπολιτικές εντάσεις περί την Ουκρανία συνιστούν επίσης σοβαρό κίνδυνο. Η Ρωσία είναι ο πρώτος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης και μία πολεμική αναμέτρηση με την Μόσχα θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές της ενέργειας σε απροσμέτρητα ύψη.