Είναι προφανές ότι το οικονομικό επιτελείο σταθμίζοντας τις αντοχές της οικονομίας αλλά και τα περιθώρια δανεισμού έχει αρχίσει την «στοχευμένη» φάση των ενισχύσεων, με κόφτες που αφορούν τις αναστολές εργασίας εργαζομένων και την επιστρεπτέα προκαταβολή, η οποία ωστόσο αφήνει εκτός πολλούς επαγγελματίες.
Έτσι στα προγράμματα, επιδότησης πάγιων δαπανών, της Γέφυρας 2 και της Επιστρεπτέας Προκαταβολή 7 ήδη εξετάζονται νέα αυστηρότερα κριτήρια και προϋποθέσεις για να περιοριστεί το κόστος για το κρατικό ταμείο.
Παράλληλα προωθείται μια βασική αρχή για τη στήριξη που έχει με τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, δηλαδή εάν έχουν πιθανότητες επιβίωσης και δεν βρίσκονται ήδη στο κόκκινο.
Ήδη το στίγμα δόθηκε στην Επιστρεπτέα 6 όπου καταγράφηκε στροφή σε πιο στοχευμένη χρηματοδότηση που άφησε εκτός 6 στις 10 επιχειρήσεις αλλά και από στις αναστολές Μαρτίου, όπου ως κριτήριο τέθηκε ο τζίρος του 2020 με αποτέλεσμα να αποκλεισθεί ένας μεγάλος αριθμός εταιριών.
Βιομηχανικό Επιμελητήριο για την αλλαγή των κριτηρίων επιλεξιμότητας σε αναστολές και επιστρεπτέα
Τις επιφυλάξεις του εκφράζει, ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας Παύλος Ραβάνης, όσον αφορά την αλλαγή των κριτηρίων επιλεξιμότητας των πληττόμενων επιχειρήσεων, προκειμένου να μπορούν να θέσουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των απασχολούμενων τους για το μήνα Μάρτιο.
Όπως αναφέρει, «η αιφνιδιαστική αλλαγή των κριτηρίων επιλεξιμότητας των πληττόμενων επιχειρήσεων για την υποβολή δηλώσεων αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους, προκαλεί προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία πολλών επιχειρήσεων». Επίσης τονίζει ότι η «υιοθέτηση κριτηρίων, όπως η έναρξη εργασιών πριν την 1η /1/2018, αποκλείει χιλιάδες νέες επιχειρήσεις, από τη χρήση του μέτρου των αναστολών συμβάσεων εργασίας, το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις κρίνεται αναγκαίο για την ίδια την επιβίωση τους.
Λαμβάνοντας υπόψη την αγωνία των επιχειρήσεων – μελών μας, καθώς πρόκειται για παραγωγικές μεταποιητικές επιχειρήσεις, που ανήκουν κυρίως στις πληττόμενες επιχειρήσεις, λόγω δραματικής πτώσης του τζίρου τους, ως Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, καλούμε τα συναρμόδια υπουργεία, να προβούν στην άμεση ανάκληση των νέων περιοριστικών κριτηρίων επιλεξιμότητας και να εφαρμοστεί το πλαίσιο επιλεξιμότητας των προηγούμενων μηνών, χρησιμοποιώντας μόνο την λίστα των πληττόμενων ΚΑΔ του υπουργείου Οικονομικών.
Η κυβέρνηση οφείλει, αντί να θέτει, να άρει τα εμπόδια για την επιβίωση των επιχειρήσεων που παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες παραμένουν σε λειτουργία» αναφέρει ο πρόεδρος του ΒΕΑ.
Επίσης δεν είναι λίγες οι εμπορικές επιχειρήσεις που συναντούν μεγάλο πρόβλημα εάν έχουν υποκατάστημα σε εμπορικές στοές όπου λειτουργούν S/M, αλλά και ταυτόχρονα και ΚΑΔ που επιτρέπει τη λειτουργία τους σε άλλο σημείο μιας πόλης κτλ Τα υποκαταστήματα που είναι στις στοές ήταν κλειστά από το Νοέμβριο μεν αλλά δεν απαλλάσσονταν από ενοίκια και δεν μπορούσαν να βάλουν σε αναστολή εργαζομένους καθώς το ΚΑΔ παρέπεμπε σε ανοικτή επιχείρηση.
Αυτή βέβαια δεν είναι η μόνη περίπτωση έντονης διαμαρτυρίας για τους κόφτες σε αναστολές και επιστρεπτέα. Οι περισσότερες προέρχονται από επαγγελματίες που είδαν μηδενικές καταβολές από την Επιστρεπτέα 6 καθώς μπήκαν διατάξεις με συγκρίσεις τζίρων που οδηγούσαν πολλούς εκτός έστω κι αν τώρα υπολειτουργούν ή είναι κλειστοί.
Στοχευμένα μέτρα και ελαφρύνσεις
Βέβαια και το οικονομικό επιτελείο καλείται να «τετραγωνίσει» τον κύκλο ειδικά όταν το lockdown αναμένεται να τραβήξει και θα οδηγήσει σε αύξηση των αναγκών για πρόσθετα κονδύλια. Αντιτάσσει δε ότι μπορεί οι επιχειρήσεις δικαιολογημένα διαμαρτύρονται, αλλά από την άλλη έχει εισφέρει σημαντικά ποσά στην αντιμετώπιση της πτώσης των τζίρων. Αναφέρει, δε, ότι π.χ. στην εστίαση, η οποία λειτουργεί με delivery και take away από τον περασμένο Νοέμβριο, η κάλυψη των επίσημων απωλειών, δηλαδή των απωλειών που προκύπτουν από τα δηλωθέντα έσοδα, φτάνει στο 100%, λαμβάνοντας υπόψιν τις «ενέσεις» από την Επιστρεπτέα, τις απαλλαγές από τα ενοίκια, τις αναστολές συμβάσεων και το «πάγωμα» φορολογικών- ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Πάντως το υπ. Οικονομικών ποντάρει στις αποφάσεις για τη συνέχιση χαλαρότητας στο Σύμφωνο Σταθερότητας που δημιουργεί «χώρο» για νέες παρεμβάσεις ώστε να βοηθήσει τις επιχειρήσεις. Έτσι εξετάζει να δει πώς θα περάσει από το μικροσκόπιο των θεσμών φορολογικές ελαφρύνσεις μόνιμου χαρακτήρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες παραπέμπουν σε μονιμοποίηση του «κόφτη» στην εισφορά αλληλεγγύης, όπου φέτος έχει ανασταλεί για τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα αλλά και για τα εισοδήματα που πρόκειται να αποκτηθούν από επιχειρηματική δραστηριότητα, μερίσματα, ενοίκια και τόκους. Επίσης εξετάζεται μια πιθανή μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές. Ωστόσο το εγχείρημα είναι δύσκολο καθώς οι θεσμοί αλλά και η Κομισιόν τονίζουν ότι τα κράτη θα πρέπει να αποφεύγουν τη δημιουργία μόνιμης επιβάρυνσης στα δημόσια οικονομικά.
Επίσης, αναφέρουν ότι όποιο κράτος υιοθετήσει μόνιμα μέτρα, θα πρέπει αυτά να και είναι δημοσιονομικά ουδέτερα. Εφόσον η υγειονομική κρίση αρχίζει να υποχωρεί, τότε και τα μέτρα στήριξης πρέπει να περιορίζονται και να υποκαθίστανται από μέτρα ανάκαμψης. Η απόσυρση τους θα πρέπει να γίνεται σταδιακά.
Βέβαια τις εξελίξεις στο δημοσιονομικό πεδίο και τους χειρισμούς τους παρακολουθούν και οι αγορές από τις οποίες οι χώρα δανείζεται.
Στήριξη παγίων με το «ζύγι»
Με βάση τα παραπάνω ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου προβλέπει την συνεκτίμηση των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών και πιθανά σενάρια αλλά και βέβαια την αντικατάσταση των οριζόντιων και γενικευμένων μέτρων στήριξης με την εφαρμογή ενός νέου μοντέλου «εξατομικευμένων» ενισχύσεων και κινήτρων. Έτσι εν όψει και του βασικού «όπλου» της κάλυψης παγίων εξετάζεται:
- Εφαρμογή μικτού συστήματος ενίσχυσης, με το 50% του ποσού να καταβάλλεται με μετρητά από το Δημόσιο και το υπόλοιπο 50% με κουπόνι (voucher) που θα αξιοποιείται για εξόφληση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
- Οι επιχειρήσεις που θα στηριχθούν θα πρέπει όχι μόνο να εμφανίζουν μείωση τζίρου τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με το προηγούμενο έτος αλλά και ζημιές, να είναι βιώσιμες και να απασχολούν από έναν έως 250 εργαζόμενους.
- Οι προβληματικές και οι ατομικές να τεθούν εκτός.
- Να διαμορφωθεί κατάταξη στη κλίμακα της επιδότησης με βάση το οικονομικό προφίλ της εταιρείας, το είδος της δραστηριότητας και τη συμβολή στη παραγωγική και αναπτυξιακή διαδικασία.
- Να αξιολογηθούν ποια πάγια έξοδα έχουν βαρύτητα στα οικονομικά αποτελέσματα κι έτσι να επιδοτούνται αναλογικά το μισθολογικό κόστος, τα ενοίκια, οι δαπάνες για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, τα δημοτικά τέλη, οι φόροι αμοιβές τρίτων και τα έξοδα συντήρησης εγκαταστάσεων και τεχνολογικού εξοπλισμού.
- Στη δαπάνη μισθοδοσίας δεν θα υπολογίζονται οι αποδοχές των εργαζομένων για το διάστημα που ήταν σε αναστολή καθώς και οι αποζημιώσεις για το πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ», ενώ για τα ενοίκια θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό που καταβλήθηκε στον εκμισθωτή μετά το «κούρεμα». Επίσης θα αφαιρούνται όλες οι κρατικές ενισχύσεις που έχουν λάβει οι επιχειρήσεις (κύκλοι επιστρεπτέας προκαταβολής κ.α).
- Από τις επιλέξιμες δαπάνες θα εξαιρούνται οι πληρωμές τόκων για δάνεια, οι φόροι, οι επιταγές και οι επενδυτικές δαπάνες.
Έτσι για να έχουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών πλήρη και σαφή εικόνα για την πραγματική οικονομική κατάσταση, οι επιχειρήσεις θα κληθούν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «myΒusinessSupport» της ΑΑΔΕ να υποβάλλουν αναλυτικά στοιχεία για τη κατηγορία και το ύψος των παγίων δαπανών, το τζίρο, τις ζημιές καθώς για τα τραπεζικά δάνεια και την περιουσιακή κατάσταση (ακίνητα, τραπεζικές καταθέσεις κ.α).
Οι δημοσιονομικοί κόφτες σε αναστολές και επιστρεπτέα
Βασικές συνιστώσες επίσης της πολιτικής παρεμβάσεων το επόμενο διάστημα αναμένεται να είναι για το οικονομικό επιτελείο οι εξής:
1. Προσπάθεια για διάσωση όσο γίνεται περισσότερων επιχειρήσεων ειδικά βιώσιμων με ενέσεις ρευστότητας.
2. Διατήρηση της δεξαμενής των ταμειακών διαθεσίμων τουλάχιστον στο ύψος των 30 δισ. ευρώ.
3. Διατήρηση μιας σχετικής δημοσιονομικής ισορροπίας. Στόχος δύσκολος βέβαια καθώς το πρωτογενές αποτέλεσμα του προϋπολογισμού, με τον Ιανουάριο να ξεκινά με έλλειμμα 1,5 δισ. ευρώ,
4. Έλεγχος του δημόσιου χρέους που βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για την οικονομία.