Σε πλήρη ανάπτυξη περνά το διεθνές επιχειρησιακό σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για τον εντοπισμό και την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών, με τη φορολογική διοίκηση να επιστρατεύει τεχνητή νοημοσύνη, διασυνοριακή ανταλλαγή πληροφοριών και στοχευμένα αναγκαστικά μέτρα. Στο επίκεντρο μπαίνουν πλέον οι μεγάλοι και συστηματικοί οφειλέτες, την ώρα που τα στοιχεία δείχνουν σαφή υποχώρηση των μικρών χρεών, τα οποία αφορούν κυρίως νοικοκυριά.

Σύμφωνα με την επεξεργασία των δεδομένων της ΑΑΔΕ από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή των Ελλήνων, στο τέλος Οκτωβρίου ο συνολικός αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 30.407 πρόσωπα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Συνολικά, καταγράφονται 3.896.032 φυσικά και νομικά πρόσωπα με ληξιπρόθεσμες οφειλές.

ΑΑΔΕ: Υποχώρηση στις μικρές οφειλές

Η μείωση προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τις χαμηλές κατηγορίες χρέους, έως 3.000 ευρώ, όπου οι οφειλέτες μειώθηκαν κατά 61.798. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι η μεγαλύτερη ετήσια υποχώρηση παρατηρείται ακόμη και σε πολύ μικρές οφειλές, της τάξης των 10 έως 50 ευρώ, με μείωση κατά 26.082 πρόσωπα.

Η εξέλιξη αυτή συνδέεται άμεσα με τις φορολογικές διευκολύνσεις που εφαρμόστηκαν το τελευταίο διάστημα και κυρίως με την αύξηση των δόσεων του ΕΝΦΙΑ σε 10, η οποία επέτρεψε στα νοικοκυριά να ξεκινούν νωρίτερα τις πληρωμές και να κατανέμουν πιο ομαλά τις υποχρεώσεις τους στη διάρκεια του έτους.

Το αποτέλεσμα είναι διπλό: αφενός μειώνεται ο αριθμός των μικροοφειλετών και αφετέρου περιορίζεται και το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στις χαμηλές κατηγορίες. Ενδεικτικά, για οφειλές έως 3.000 ευρώ, το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά 22,8 εκατ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη αποκλιμάκωση να εντοπίζεται στα εύρη 500–2.000 ευρώ και 50–500 ευρώ.

Υψηλότερη συμμόρφωση από τα νοικοκυριά

Τα στοιχεία αποτυπώνουν επίσης ότι οι μικροοφειλέτες εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη διάθεση συμμόρφωσης. Αν και συνολικά μόλις το 4,03% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σήμερα σε ρύθμιση, τα υψηλότερα ποσοστά ρυθμισμένων οφειλών εντοπίζονται στο εύρος 500 έως 10.000 ευρώ.

Ιδιαίτερα στην κατηγορία 2.000–3.000 ευρώ, σχεδόν μία στις πέντε οφειλές βρίσκεται σε καθεστώς ρύθμισης, επιβεβαιώνοντας ότι τα νοικοκυριά επιχειρούν συστηματικά να κλείσουν εκκρεμότητες με την εφορία.

ΑΑΔΕ: Συγκέντρωση χρεών στους μεγάλους οφειλέτες

Η εικόνα αλλάζει ριζικά στις υψηλές κατηγορίες οφειλής. Εκεί καταγράφεται καθαρή σώρευση χρεών, με το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να αυξάνεται σημαντικά. Η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση σημειώνεται στις οφειλές άνω του 1,5 εκατ. ευρώ, όπου προστέθηκαν 2,24 δισ. ευρώ.

Σήμερα, στο εύρος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ συγκεντρώνεται το 75,87% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, παρότι αφορά μόλις το 0,26% των οφειλετών. Συνολικά, 10.069 φυσικά και νομικά πρόσωπα χρωστούν 85,4 δισ. ευρώ. Από αυτά, περίπου 6 στους 10 είναι νομικά πρόσωπα, τα οποία συγκεντρώνουν το 69,66% των οφειλών, με χρέη που φθάνουν τα 59,46 δισ. ευρώ.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στην παρουσία περίπου 3.800 φυσικών προσώπων με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ, στα οποία τα ποσοστά ρύθμισης είναι πρακτικά μηδενικά (0,09%). Σε αυτή την ομάδα εστιάζει πλέον το διεθνές «σαφάρι» της ΑΑΔΕ, καθώς εκτιμάται ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει απόκρυψη ή μεταφορά περιουσιακών στοιχείων, εντός και εκτός Ελλάδας.

Διεθνής συνεργασία και τεχνητή νοημοσύνη

Κομβικό εργαλείο στο νέο πλαίσιο αποτελεί η διεθνής ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών. Η Ελλάδα έχει συνυπογράψει συμφωνίες με 24 χώρες για ανταλλαγή στοιχείων που αφορούν ακίνητη περιουσία και λοιπά οικονομικά δεδομένα, δημιουργώντας μια εκτεταμένη βάση για τον εντοπισμό κρυμμένων περιουσιακών στοιχείων.

Παράλληλα, στο στρατηγικό σχέδιο της ΑΑΔΕ έως το 2029 προβλέπεται συστηματική αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, τόσο για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων οφειλών όσο και για την πρόληψη δημιουργίας νέων. Οι οφειλές θα παρακολουθούνται από τη στιγμή της γέννησής τους έως την τελική εξόφληση, με άμεσες παρεμβάσεις σε περιπτώσεις μακροχρόνιας και συστηματικής παραβατικότητας.

Στο τραπέζι βρίσκονται πλέον δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, κατασχέσεις κινητής και ακίνητης περιουσίας και κάθε διαθέσιμο αναγκαστικό μέτρο, με τον στόχο της φορολογικής διοίκησης να είναι σαφής: διπλασιασμός της εισπραξιμότητας των πραγματικών ληξιπρόθεσμων χρεών μέσα στην επόμενη τετραετία, με έμφαση στους μεγάλους οφειλέτες που έχουν δυνατότητα πληρωμής αλλά επιλέγουν να μην συμμορφώνονται.

Διαβάστε ακόμη: