Το θερμόμετρο ανεβαίνει στο οικονομικό επιτελείο καθώς πλησιάζει η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), με τον σχεδιασμό των νέων μέτρων στήριξης να εξελίσσεται σε σύνθετο πολιτικό και δημοσιονομικό παζλ. Από τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες για «χαλαρότερους» κανόνες, μέχρι τις εσωτερικές απαιτήσεις για πιο κοινωνικό πρόσημο, το οικονομικό επιτελείο κινείται σε τεντωμένο σκοινί.
Το ζητούμενο είναι ξεκάθαρο: παροχές με ουσία και στόχευση, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η δημοσιονομική σταθερότητα. Όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, τα «δώσ’ τα όλα» έχουν κόστος και παρελθόν – κι αυτό δεν θα επαναληφθεί.
Η προσοχή στρέφεται στις επόμενες 100 ημέρες, οπότε και θα ξεκαθαρίσει:
- αν θα υπάρξει περιθώριο παροχών από την επαναδιαπραγμάτευση των αμυντικών δαπανών στην Ε.Ε.,
- πόσα από τα έσοδα κατά της φοροδιαφυγής είναι επαναλαμβανόμενα,
- και πώς εξελίσσεται το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, με φόντο τον εμπορικό πόλεμο και τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Πού «στοχεύει» το Μαξίμου – Ποιοι θα ευνοηθούν
Ο βασικός σχεδιασμός αφορά στοχευμένα μέτρα που πιάνουν τόπο και όχι οριζόντιες παροχές. Οι κατευθύνσεις που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο περιλαμβάνουν:
- Φοροελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά, με πιθανές μειώσεις στον φόρο εισοδήματος ή στον ΕΝΦΙΑ, στοχεύοντας παράλληλα στο δημογραφικό.
- Στεγαστική πολιτική για νέους, φοιτητές και δημόσιους υπαλλήλους, μέσω κοινωνικής αντιπαροχής ή επανασχεδιασμού ΕΣΠΑ.
- Ρυθμίσεις στη φορολογία των ενοικίων, με προσαρμογή της κλίμακας για να σταματήσουν τα υπερβολικά βάρη σε συνεπείς ιδιοκτήτες – κι ενδεχομένως κίνητρα για ειλικρινή δήλωση εισοδημάτων.
- Στοχευμένες αυξήσεις σε ειδικά μισθολογικά καθεστώτα, κυρίως για τα Σώματα Ασφαλείας και τις Ένοπλες Δυνάμεις, όπου υπάρχει ήδη προηγούμενο εξοικονομήσεων από τον πρόσφατο «εξορθολογισμό» των ανώτατων βαθμών.
- Μειώσεις στα τεκμήρια διαβίωσης, ειδικά για τη μεσαία τάξη.
Οι αποφάσεις θα ληφθούν με βάση τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, αλλά και τις προϋποθέσεις που θα θέσει η Κομισιόν, κυρίως μέσω της επικείμενης έκθεσης μεταμνημονιακής παρακολούθησης.
«Κοινωνική στόχευση» αντί για υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα
Το οικονομικό επιτελείο επιμένει ότι δεν υπάρχει περιθώριο για παροχές τύπου “13ος και 14ος μισθός”, καθώς κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πάνω από 8 δισ. ευρώ ετησίως. Αντίθετα, προτεραιότητα δίνεται σε μέτρα με κοινωνικό αποτύπωμα, που δεν «εκτροχιάζουν» τα δημόσια οικονομικά.
Το μοντέλο «Δένδια» στο υπουργείο Άμυνας, που πέτυχε εσωτερική εξοικονόμηση από τη μείωση των ανώτερων βαθμών, δείχνει τον δρόμο και σε άλλες υπηρεσίες: όποιος θέλει παροχές, πρέπει να δείξει πώς θα τις χρηματοδοτήσει.
Παράλληλα, από τις διαβουλεύσεις με τα τεχνικά κλιμάκια της Ε.Ε., είναι ήδη σαφές ότι οι ευρωπαίοι εταίροι δεν θα επιτρέψουν παλινδρομήσεις ή παροχολογικές υπερβολές.
Το μήνυμα της ΔΕΘ: Στήριξη με κανόνες
Η κυβέρνηση φαίνεται πως θα επιχειρήσει στη ΔΕΘ να εκπέμψει διπλό μήνυμα:
- Στήριξη στη μεσαία τάξη με παρεμβάσεις που «μιλάνε στην τσέπη»,
- αλλά και πίστη στη δημοσιονομική πειθαρχία, χωρίς να υπονομεύονται οι μακροπρόθεσμες ισορροπίες.
Η τελική εξίσωση θα λύνεται το καλοκαίρι – αλλά ήδη από τώρα φαίνεται πως το παιχνίδι δεν θα παιχτεί στην υπερβολή, αλλά στην έξυπνη στόχευση. Και η κοινωνία, όσο και οι αγορές, θα περιμένουν να δουν αν το επόμενο πακέτο μέτρων θα χτίζει πάνω στο σήμερα, ή θα χρεώνει το αύριο.
