Το θετικό αποτύπωμα της συμφωνίας της ΔΕΠΑ με την ουκρανική Naftogaz αντανακλά το αποτέλεσμα της χθεσινής δημοπρασίας για την προμήθεια της αγοράς της Ουκρανίας, που πραγματοποίησαν οι διαχειριστές Ουκρανίας, Μολδαβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας.
Συνολικά δεσμεύτηκαν 13,68 γιγαβατώρες/ημέρα, ποσότητα που αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% της διαθέσιμης δυναμικότητας (23,18 γιγαβατώρες/ημέρα) για τον μήνα Δεκέμβριο, όταν στην αμέσως προηγούμενη δημοπρασία το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψε το 30% της διαθέσιμης δυναμικότητας, εξέλιξη που αναδεικνύει και την εμπορική διάσταση του Κάθετου Διαδρόμου, πέραν της αδιαμφισβήτητης γεωπολιτικής.
Τη μερίδα του λέοντος κάλυψε η ΔΕΠΑ, με δέσμευση δυναμικότητας για τη μεταφορά, σύμφωνα με πληροφορίες, πάνω από 10 γιγαβατώρες ημερησίως. Στη δημοπρασία συμμετείχε επίσης η ουκρανική DTEK και μεγάλος trader του εξωτερικού.
Η διαδρομή του αερίου για να φτάσει στην Ουκρανία (Rout 2) θα ξεκινάει από τον τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης και θα μπαίνει στο ελληνικό σύστημα αφού αεριοποιηθεί και θα συνεχίζει την πορεία του μέσω του Κάθετου Διαδρόμου.
Η ΔΕΠΑ θα διαθέσει τις ποσότητες στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπέγραψε πρόσφατα με τη Naftogaz στην Αθήνα, παρουσία του προέδρου Zελένσκι. Ωστόσο, μετά και την αμερικανική παρέμβαση το αέριο δεν θα προέρχεται από το χαρτοφυλάκιο που διαθέτει η ΔΕΠΑ, αλλά αποκλειστικά από αμερικανικό LNG, το οποίο θα προμηθευτεί το κοινό σχήμα με Aktor, Atlantic See.
Η νεοσύστατη εταιρεία των δύο ελληνικών ομίλων, που υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία μακροπρόθεσμου συμβολαίου προμήθειας LNG με την αμερικανική εταιρεία Venture Global, δεν διαθέτει ακόμη άδεια προμήθειας, την οποία αναμένεται να καταθέσει προς έγκριση στη ΡΑΑΕΥ μέσα στο επόμενο 15ήμερο.
Ως εκ τούτου οι ποσότητες που δέσμευσε η ΔΕΠΑ στη χθεσινή δημοπρασία θα φτάσουν στην Ουκρανία μέσω μιας τριγωνικής συναλλαγής. Η Atlantic See θα αγοράσει το αμερικανικό LNG, θα το πουλήσει στη ΔΕΠΑ και εκείνη με τη σειρά της στη Naftogaz στο πλαίσιο της μεταξύ τους συμφωνίας.
Η ζήτηση για φυσικό αέριο στην αγορά της Ουκρανίας προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τη χειμερινή περίοδο Δεκεμβρίου 2025 – Μαρτίου 2026 είναι αυξημένη λόγω των ρωσικών επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές της χώρας.
Τους τελευταίους μήνες οι επιθέσεις της Ρωσίας στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας έχουν στερήσει από το Κίεβο σχεδόν το ήμισυ της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής, πράγμα που οδηγεί τη χώρα σε πρόσθετες εισαγωγές αερίου της τάξης των 4 δισ. κ.μ. για τον φετινό χειμώνα, με την Ελλάδα να καθίσταται βασικός προμηθευτής και διαμετακομιστής αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου και των τερματικών σταθμών της LNG σε Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη.
Η Ουκρανία ξεκίνησε ουσιαστικά τις εισαγωγές αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου στις αρχές Νοεμβρίου, μετά την απότομη αύξηση των ρωσικών επιθέσεων, με τις ροές να αυξάνονται σημαντικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του διαχειριστή συστήματος της Ουκρανίας, την περασμένη Παρασκευή αναμενόταν να εισέλθουν στο σύστημα της χώρας μέσω του Κάθετου Διαδρόμου 2,28 εκατ. κ.μ. αερίου έναντι 1,28 εκατ. κ.μ. την Πέμπτη.
Από τα στοιχεία του Ουκρανού διαχειριστή, που επικαλείται το Reuters, προκύπτει ότι για την περασμένη Παρασκευή πέρα από τις αυξημένες εισαγωγές από τον Κάθετο Διάδρομο είχαν προγραμματιστεί επιπλέον εισαγωγές της τάξης των 23 εκατ. κυβικών μέτρων από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένων 10 εκατ. κυβικών μέτρων από την Ουγγαρία, περίπου 9 εκατ. κυβικών μέτρων από την Πολωνία και 4,8 εκατ. κυβικών μέτρων από τη Σλοβακία.
Οι αυξημένες ενεργειακές ανάγκες της Ουκρανίας αναμένεται να επηρεάσουν και τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, με παράγοντες της ελληνικής αγοράς να προβλέπουν αυξήσεις σε όλο το γεωγραφικό τόξο της Ανατολικής Ευρώπης και στην Ελλάδα κατά τη χειμερινή περίοδο, λόγω Ουκρανίας.
Όπως συνέβη και το καλοκαίρι του 2024, όπου το βάρος του ελλείμματος ηλεκτρισμού της ουκρανικής αγοράς το σήκωσαν οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αφού οι ροές ενέργειας από την Κεντρική Ευρώπη περιορίστηκαν τεχνητά, σύμφωνα με τα ευρήματα που ανέδειξε η Ελλάδα στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, ζητώντας την παρέμβασή τους.
