Το εντυπωσιακό φαινόμενο της δακτυλιοειδούς ή μερικής ηλιακής έκλειψης θα απολαύσουν σήμερα εκατομμύρια κάτοικοι του βόρειου ημισφαιρίου του πλανήτη μας .

Πρόκειται για μια ετήσια έκλειψη του Ήλιου, κατά την οποία η Σελήνη καλύπτει το πρόσωπο του άστρου μας, αλλά δεν μπλοκάρει εντελώς το φως που αυτό εκπέμπει, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα «δαχτυλίδι» ηλιακού φωτός γύρω από το σκοτεινό φεγγάρι, ενώ το στέμμα του Ήλιου δεν είναι ορατό στη διάρκεια της έκλειψης.

Πού θα είναι ορατή η έκλειψη

Αν και η περισσότερη «δράση» περιορίζεται στον Αρκτικό Ωκεανό, όπου ζουν ελάχιστοι, ωστόσο πολλοί κάτοικοι του πλανήτη μας απολαμβάνουν το θέαμα μια μερικής έκλειψης, όπου το φεγγάρι φαίνεται να «τρώει» ένα κομμάτι του ηλιακού δίσκου.

Το μονοπάτι πλήρους ορατότητας καλύπτει την Αλάσκα, τον Καναδά, τη δυτική Γροιλανδία και την ανατολική Ρωσία, ενώ η έκλειψη θα είναι μερικά ορατή, κατά περίπου 40%, από τις ΗΠΑ και μέρος της Ευρώπης, όχι όμως από την Ελλάδα.

Κάλυψη ηλιακού δίσκου

Τέτοιου είδους έκλειψη συμβαίνει όταν η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη (κοντά στο απόγειό της) για να καλύψει τελείως τον ηλιακό δίσκο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα «δαχτυλίδι» ηλιακού φωτός γύρω από το σκοτεινό φεγγάρι, ενώ το στέμμα του Ήλιου δεν είναι ορατό στη διάρκεια της έκλειψης.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση η Σελήνη αναμένεται να καλύψει περίπου το 90% του ηλιακού δίσκου.
Η ηλιακή έκλειψη θα ξεκινήσει με την ανατολή του ηλίου γύρω στις 09:49 GMT στο Οντάριο του Καναδά και θα συνεχιστεί στο βόρειο κομμάτι του πλανήτη μας, περιλαμβανομένου του Βόρειου Πόλου, για να καταλήξει πάνω από τη ρωσική Άπω Ανατολή κατά το ηλιοβασίλεμα στις 11:33 GMT.
H περιοχή που θα απολαύσει τη μεγαλύτερη διάρκεια του φαινομένου -σχεδόν τετραπλάσια- εντοπίζεται στα Στενά Νάρες, που χωρίζουν το καναδέζικο αρχιπέλαγος από τη Γροιλανδία.

Το δαχτυλίδι της φωτιάς

Δεν είναι όλες οι εκλείψεις ολικές, αφού η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη δεν είναι απόλυτα κυκλική, αλλά ελλειπτική. Η απόσταση του φεγγαριού από τον πλανήτη μας κυμαίνεται από περίπου 356.500 χλμ. μέχρι 406.700 χλμ. και σε αυτή τη διαφορά οφείλεται η φαινόμενη διακύμανση κατά 13% του μεγέθους της Σελήνης.

Αν η τελευταία καλύψει τον Ήλιο στο εγγύτερο σημείο της τροχιάς της, μπλοκάρει εντελώς κάθε ίχνος του ηλιακού φωτός για λίγα λεπτά επειδή τα δύο ουράνια σώματα φαίνονται να έχουν το ίδιο ακριβώς μέγεθος. Αλλά αν η Σελήνη καλύψει τον Ήλιο στο απόγειο της τροχιάς της, όπως τώρα, δεν μπλοκάρει εντελώς τον ηλιακό δίσκο, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται το «δαχτυλίδι της φωτιάς».

Η επόμενη δακτυλιοειδής ηλιακή έκλειψη θα γίνει στις 14 Οκτωβρίου 2023, ενώ στις 8 Απριλίου 2024 θα υπάρξει ολική έκλειψη Ηλίου.