Η χρήση της μάσκας θεωρείται ένα από τα βασικότερα εργαλεία στη μάχη κατά της διάδοσης του Covid-19 και χρησιμοποιείται συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα μέτρα, τον εμβολιασμό, την τήρηση των αποστάσεων, τα συχνά τεστ και το υγειονομικό πιστοποιητικό.
Στην πρώτη φάση της πανδημίας, και για να αποφευχθούν οι ελλείψεις στα απαραίτητα προϊόντα, η χρήση της μάσκας προβλεπόταν για άτομα με συμπτώματα και το υγειονομικό προσωπικό. Με την εξασφάλιση επαρκών προμηθειών, και αφού οι μελέτες επιβεβαίωναν την προστατευτική τους ισχύ, οι μάσκες άρχισαν να βρίσκουν σημαντική χρήση σε όλο τον κόσμο. Σιγά σιγά μάλιστα όποια περιοχή αντιμετώπιζε εξάρσεις, καθιστούσε υποχρεωτική τη χρήση της. Αρχικά στους κλειστούς χώρους, και σταδιακά και στους εξωτερικούς.
Χρήση μάσκας: Διαφέρει από χώρα σε χώρα
Στην παρούσα φάση της πανδημίας, οι μάσκες δεν είναι υποχρεωτικές στους εξωτερικούς χώρους στη χώρα μας, γεγονός που μειώνει την ευρεία χρήση που βρήκε σε προηγούμενες περιόδους όταν δεν ήταν διαθέσιμα τα εμβόλια, και άρα παρέμενε από τα λίγα διαθέσιμα μέτρα κόντρα στον κορωνοϊό.
Ο τρόπος, ωστόσο, που κάθε χώρα προσεγγίζει τη χρήση της μάσκας, έχει αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και εξακολουθεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα, καθιστώντας τη μάσκα ενδεικτική του τρόπου με τον οποίο διαχειρίζεται την πανδημία κάθε κυβέρνηση. Πολλές χώρες για παράδειγμα έχουν καταργήσει τη χρήση της μάσκας, ακόμα και σε μέρη όπου παρατηρούνται συνθήκες συνωστισμού. Άλλες έχουν πιο ήπια προσέγγιση απαιτώντας τη χρήση μάσκας στους κλειστούς χώρους και τα μέρη υψηλής ροής κόσμου και άλλες επανεξετάζουν τη χρήση της, κάτι που αρκετοί ειδικοί θεωρούν ότι θα κουράσει τον κόσμο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η συμμόρφωση με τη χρήση της μάσκας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους κανόνες που ισχύουν στο κάθε μέρος. Φυσικά τη μεγαλύτερη συμμόρφωση εξασφαλίζει η υποχρεωτικότητα από το νόμο.
«Η (εντολή) για μια συμπεριφορά βοηθά να σταλεί το μήνυμα ότι αυτό είναι σημαντικό», εξηγεί στο CNN ο Simon Williams, λέκτορας για τις συμπεριφορές Covid-19 στο Πανεπιστήμιο Swansea στην Ουαλία. «Η χρήση μάσκας είναι μια συμπεριφορά που επηρεάζεται πραγματικά από τους κοινωνικούς κανόνες, ή την πίεση των υπολοίπων, και έτσι σε ένα περιβάλλον όπου οι μάσκες δεν επιβάλλονται πλέον, αυτό μπορεί να επηρεάσει τους άλλους να μην φορούν τις δικές τους», συνεχίζει.
Ηνωμένο Βασίλειο: Η υποχρεωτική χρήση βοήθησε
«Αυτό αποδεικνύεται από το σημείο καμπής στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν ανακοινώθηκε η υποχρεωτική χρήση μάσκας», προσθέτει από την πλευρά του ο Ivo Vlaev, καθηγητής συμπεριφορικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Warwick.
Όπως είπε, στο Ηνωμένο Βασίλειο παρατηρήθηκε γρήγορη αύξηση στη χρήση μάσκας πέρυσι και μια εξίσου ξαφνική πτώση από τον Ιούλιο, όταν καταργήθηκε η υποχρεωτικότητά της. Σύμφωνα με το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, σχεδόν ένας στους πέντε Βρετανούς δεν δηλώνει πλέον ότι φοράει μάσκα έξω από το σπίτι του, σε σύγκριση με το μόλις 4% στα μέσα Ιουνίου.
«Πολλές χώρες στην Ευρώπη είχαν μια πιο συνεπή πολιτική για τις μάσκες και έτσι η χρήση της γίνεται συνήθεια με την πάροδο του χρόνου», σχολιάζει ο Williams, κρίνοντας παρακινδυνευμένη την βρετανική πολιτική.
Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει εκρηκτική αύξηση κρουσμάτων τον τελευταίο καιρό, με τις συστάσεις για τη χρήση της μάσκας να αυξάνονται. Ωστόσο, οι ειδικοί θεωρούν πως σε αυτό το στάδιο δύσκολα θα πειστεί ο κόσμος δεν βλέπει την ίδια βαρύτητα πλέον στη χρήση της και άρα θα πειστεί δύσκολα να τη φορέσει ξανά.
Άλλο παράδειγμα χώρας που διευρύνει τη χρήση της, μετά από «άσχημα» επιδημιολογικά δεδομένα, είναι η Ολλανδία. Οι μάσκες αναμένεται να γίνουν υποχρεωτικές στους δημόσιους χώρους και τα επαγγέλματα που απαιτούν φυσική επαφή.
«Οι άνθρωποι έμαθαν μια νέα συμπεριφορά φορώντας μάσκες. Έπειτα κλήθηκαν να την ‘’ξεμάθουν’’ και τώρα θα πρέπει να την ξαναμάθουν», σχολιάζει ο Williams, εκτιμώντας ότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε πρόκληση, καθώς «πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν συνηθίσει τη ζωή χωρίς μάσκες»
