Η πανδημία του COVID-19 και ο απαιτούμενος εγκλεισμός για μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελούν μια πρωτοφανή και ψυχοπιεστική εμπειρία που δημιουργούν από μόνα τους έντονο stress σε όλο τον γενικό πληθυσμό, ιδιαίτερα δε σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες. Αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης σημαίνει ότι ο πληθυσμός πρέπει να συμμορφώνεται με αυστηρούς κανόνες όπως την καραντίνα (περιορισμός στα σπίτια τους, εκτός από τα απαραίτητα ταξίδια) και την κοινωνική απόσταση.
Σε μια έρευνα στην Ισπανία συνολικά συμμετείχαν 1933 άτομα, σε αυτή την έρευνα που διεξάχθηκε στην αρχή της πανδημίας και σύμφωνα με αυτή περισσότερο από το ένα τέταρτο των συμμετεχόντων ανέφεραν συμπτώματα κατάθλιψης (27,5%), άγχους (26,9%) και άγχους (26,5%) και καθώς ο χρόνος που αφιερώθηκε στο κλείδωμα έχει προχωρήσει, τα ψυχολογικά συμπτώματα έχουν αυξηθεί. Σε σχέση με το φύλο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνδρες έχουν υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης από τις γυναίκες και παρόμοια επίπεδα άγχους και σε άτομα με χρόνιες ασθένειες.
Όπως μας επισημαίνει ο ψυχίατρος Msc Γεώργιος Τσίγκος, Επιμελητής Α του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης “ Η έρευνα αυτή μας δείχνει ότι πέρα από τους ιατρικούς κινδύνους, ο ψυχολογικός και κοινωνικός αντίκτυπος αυτής της πανδημίας είναι αδιαμφισβήτητος. Άτομα από όλες τις πληθυσμιακές ομάδες θα εκδηλώσουν στο μέλλον έντονα φαινόμενα άγχους και καταθλιπτικών επεισοδίων.”
Τα υψηλά επίπεδα δυσφορίας μεταξύ των νέων θα μπορούσαν να οφείλονται στο γεγονός ότι τείνουν να συλλέγουν μεγάλο αριθμό πληροφοριών από τα κοινωνικά μέσα, τα οποία θα μπορούσαν εύκολα να προκαλέσουν άγχος. Αντίθετα, η δυσφορία σε ηλικιωμένους μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι αυτός ο πληθυσμός πάσχει από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας ως αποτέλεσμα του COVID-19.
Σε μια άλλη έρευνα στην Αυστραλία παρατηρήθηκε αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ παρά το κλείσιμο των μπαρ και των νυχτερινών μαγαζιών. Η κατανάλωση αυξήθηκε στο σπίτι ως τρόπος αντιμετώπισης του άγχους. Σύμφωνα με τις διεθνείς έρευνες οι συνέπειες της πανδημίας σε ψυχολογικά επίπεδα θα φανούν σε μεγάλο βαθμό μετά το τέλος της καραντίνα και σε βάθος χρόνου.
Τα δημοσιευμένα άρθρα ταξινομήθηκαν σύμφωνα με τα συνολικά θέματα και συνοψίστηκαν. Τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ότι τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης (16-28%) και αυτοαναφερόμενου στρες (8%) είναι κοινές ψυχολογικές αντιδράσεις στην πανδημία COVID-19 και μπορεί να σχετίζονται με διαταραγμένο ύπνο.
COVID-19 και παιδιά.
Αν και το ποσοστό μόλυνσης από COVID-19 μεταξύ μικρών παιδιών και εφήβων είναι
χαμηλό, το άγχος που αντιμετωπίζουν θέτει την κατάστασή τους ως εξαιρετικά ευάλωτη. Έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες για τον περιορισμό των παιδιών και των νέων. Από αυτές φαίνεται ότι τα μικρά παιδιά δείχνουν περισσότερη προσκόλληση, διαταραγμένο ύπνο, εφιάλτες, κακή όρεξη, έλλειψη προσοχής και σημαντικά προβλήματα χωρισμού. Η καταναγκαστική χρήση διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών και κοινωνικών μέσων τα θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Τα παιδιά και οι έφηβοι με παθήσεις ψυχικής υγείας δεν συνηθίζονται σε διαφορές στο περιβάλλον. Ως εκ τούτου θα μπορούσε να υπάρξει επιδείνωση στα συμπτώματα και προβλήματα συμπεριφοράς.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΠΟΦΥΓΗΣ
Ζούμε σίγουρα ιδιαίτερες στιγμές, όμως πλήθος ειδικών, ερευνητών, οργανισμών και εταιρειών αγωνίζονται πυρετωδώς για να βοηθήσουν με κάθε τρόπο στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Για τη διαχείριση του stress κατά την διάρκεια της καραντίνας ο ψυχίατρος Msc Γεώργιος Τσίγκος μας προτείνει τρόπους που θα μας βοηθήσουν. “Καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τον ολοήμερο βομβαρδισμό ειδήσεων για την πανδημία και να βρίσκουμε χρόνο να χαλαρώνουμε με πράγματα που μας ευχαριστούν.”
• Αφιερώνουμε χρόνο σε υγιείς δραστηριότητες όπως διάβασμα, περπάτημα που μας δημιουργούν ευχάριστη διάθεση.
• Προσπαθούμε να κοιμόμαστε φυσιολογικά, να μην καταστρέφουμε τον κιρκάδιο ρυθμό μας, να μην καταναλώνουμε αλκοόλ, να αποφεύγουμε το κάπνισμα και να κάνουμε υγιεινή διατροφή.
• Συζητάμε με αγαπημένους ανθρώπους και κρατάμε την επαφή μέσα από το διαδίκτυο.
• Αποφεύγουμε να ακούμε φήμες σχετικά με την πανδημία και ενημερωνόμαστε από έγκυρες πηγές και συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.
• Προσπαθούμε να βλέπουμε τα πράγματα ρεαλιστικά και στην πραγματική τους έκταση.
• Όταν αισθανόμαστε έντονη πίεση καλό είναι να απευθυνόμαστε σε ειδικές γραμμές υποστήριξης.