Η Ελλάδα αναμένει τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο, προκειμένου – σε συνδυασμό με μία καλύτερη εικόνα για την πορεία της ενεργειακής κρίσης, του πολέμου στην Ουκρανία και της πορείας των εσόδων – να διαμορφωθεί το πλέγμα των μέτρων στήριξης.

Αυτό δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και συνέστησε ψυχραιμία και σύνεση, λέγοντας ότι θα απαιτηθούν ημέρες ίσως και εβδομάδες για να υπάρξει καθαρότερη εικόνα της κατάστασης. Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά», ο υπουργός έκανε λόγο για αλλαγή θέσης από την ΕΕ στο τελευταίο Ecofin, σχετικά με την εξαίρεση ή την ειδική αντιμετώπιση από δημοσιονομικής πλευράς των αμυντικών δαπανών.

Αυτό, δήλωσε, εάν γίνει πράξη, δίδει μεγάλα περιθώρια στη χώρα για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Επίσης, ανέφερε ότι αλλάζει και η ευρωπαϊκή θέση για το ελληνικό αίτημα επιπλέον στήριξης και ενεργοβόρων επιχειρήσεων, για το οποίο υπήρχε άρνηση έως τώρα. Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα ζητεί να υπάρχει ένα ευρωπαϊκό ταμείο που θα λειτουργήσει με όρους δημοσιονομικής ουδετερότητας για να στηρίξει με αυτό νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Όπως είπε, με τις νέες προβλέψεις για το κόστος κάλυψης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τα ποσά από τους ρύπους θα εξαντληθούν πολύ πιο νωρίς από το γ’ τρίμηνο του 2022 που αρχικά είχε προβλεφθεί και το κόστος, με τα σημερινά δεδομένα, θα πρέπει να το καλύψει ο προϋπολογισμός.

Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, «η αβεβαιότητα έχει πολλαπλασιαστεί» και η κυβερνητική πολιτική θα πρέπει να αφορά στη στοχευμένη στήριξη, αλλά για πολύ περισσότερο χρόνο από όσο είχε προβλεφθεί και για ένα πρόβλημα πολύ πιο έντονο. «Υπάρχει δημοσιονομική ευελιξία», ανέφερε, «αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι πως αυτό το επαρκές δίχτυ ασφαλείας που χτίστηκε λόγω της πανδημίας οδήγησε σε ένα πρωτογενές έλλειμμα πάνω από 6% του ΑΕΠ, ή 12 δισ. ευρώ».

Επεσήμανε, παράλληλα, πως «επί του παρόντος υπάρχει σημαντικά αυξημένο κόστος δανεισμού, που δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί. Άρα, τα δεδομένα δεν είναι τα ίδια με το 2020». Ενώ και το χρέος έχει αυξηθεί λόγω της πανδημίας. «Άρα, η όποια ευελιξία δίδεται πρέπει να αξιοποιηθεί με σύνεση, απαιτείται ψυχραιμία», τόνισε.

Ο κ. Σταϊκούρας επανέλαβε την παροχή έκτακτης στήριξης μέσα στον Μάρτιο, ενώ ερωτηθείς για το ενδεχόμενο αύξησης των δόσεων στην «επιστρεπτέα προκαταβολή» απάντησε πως «δεν έχω να προσθέσω κάτι. Δεν έχω να καλλιεργήσω πρόσθετες προσδοκίες, αλλά είναι κάτι που θα συνεκτιμήσουμε τις επόμενες εβδομάδες». Αποσαφήνισε δε, ότι «έχουμε πόλεμο. Οι πολίτες θα χάσουν». Σύμφωνα με τον υπουργό, «το κρίσιμο σημείο είναι πώς θα εξελιχθεί η εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2022 και ποια θα είναι η εξέλιξη στον πόλεμο, για να προσδιορίσουμε ακριβώς το διαθέσιμο ύψος και το πού θα γίνουν εκταμιεύσεις πόρων».

Όπως ανέφερε, από την κρίση η πορεία του ΑΕΠ φαίνεται να επηρεάζεται αρνητικά κατά μία ποσοστιαία μονάδα, ενώ θα υπάρξουν επιπτώσεις από τις τιμές στα σιτηρά και σε κάποια μέταλλα. Εκτίμησε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου και της ενέργειας θα παραμείνουν στα σημερινά υψηλά επίπεδα όλο το 2022, ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρώπη θα υπερβεί το 5%. Ωστόσο είπε πως τα ταμειακά διαθέσιμα είναι τέτοια που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες αυτής της περιόδου. Και πρόσθεσε ότι γίνεται πιο επιτακτική η ανάγκη της επιπλέον επιτάχυνσης του Ταμείου Ανάκαμψης, για αυτό και εντάχθηκαν προ ημερών πιο πολλές στρατηγικές επενδύσεις.