Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν ξεφύγει από τον αρχικό τους σκοπό. Δεν λειτουργούν απλώς παραπλανητικά—λειτουργούν επικίνδυνα.

Μέσα από αλγόριθμους που προωθούν όχι την αλήθεια αλλά το «πιασάρικο», διαμορφώνουν απόψεις, τάσεις και τελικά… τιμές. Αυτό γίνεται εμφανές ακόμη και σε περιπτώσεις επενδυτικής δραστηριότητας, όπως με την κοινότητα γύρω από τις μετοχές.

Εκατοντάδες ή και χιλιάδες άτομα, συγκεντρωμένα σε φόρουμ και ομάδες, επηρεάζονται όχι από χρηματοοικονομικά δεδομένα αλλά από viral αναρτήσεις, συναισθηματικά φορτισμένες εκκλήσεις και “μαζικές κινήσεις”.

Δεν πρόκειται πια για απλή ενημέρωση ή ανταλλαγή απόψεων. Πρόκειται για στοχευμένη προώθηση που κατευθύνει τη συμπεριφορά των επενδυτών — ειδικά των μικροεπενδυτών — με τρόπους που συχνά αγγίζουν τα όρια της χειραγώγησης.

Όταν λοιπόν τίθεται, όπως στο παράδειγμα, η ιδέα να αγοράσει καθένας Χ μετοχές για να ανεβεί η τιμή, η γραμμή ανάμεσα στην ομαδική επένδυση και την τεχνητή διαμόρφωση της αγοράς θολώνει.

Η πλατφόρμα που φιλοξενεί την κουβέντα δεν είναι ουδέτερη· ενισχύει τη δυναμική του πλήθους.

Έτσι, οι social πλατφόρμες, αντί να προσφέρουν εργαλεία γνώσης, καταλήγουν να καθορίζουν αξίες — όχι μόνο κοινωνικές, αλλά και χρηματιστηριακές.

Και αυτό δεν είναι απλώς παραπλανητικό. Είναι καταχρηστικό. Είναι επικίνδυνο.

Είναι αλήθεια πως συχνά εντυπωσιαζόμαστε από άτομα που παρουσιάζονται ως γνώστες, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για επιτήδειους — ανθρώπους που έχουν αποδεδειγμένα αποτύχει ξανά και ξανά, έχουν “καεί” από τις λάθος επιλογές τους, αλλά συνεχίζουν να δρουν ανεξέλεγκτα.

Αυτοί οι «καμένοι» του παρελθόντος, αντί να μάθουν από τα λάθη τους, επιστρέφουν με αυτοπεποίθηση και ύφος ειδήμονα, εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των νέων επενδυτών για καθοδήγηση και «σίγουρες λύσεις».

Η ζημιά που προκαλούν είναι διπλή, από τη μία καλλιεργούν ψευδαισθήσεις και βραχυπρόθεσμο ενθουσιασμό, από την άλλη οδηγούν τους ανυποψίαστους σε οικονομικές παγίδες.

Η δυναμική αυτή ενισχύεται δραματικά στα social media, όπου η εντύπωση μετράει περισσότερο από την ουσία. Όσο δεν υπάρχει φίλτρο και κριτική σκέψη, τόσο αυτοί οι τύποι θα συνεχίζουν να παίζουν με τις προσδοκίες και τα χρήματα τρίτων.

Γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή, ενημέρωση και κυρίως καχυποψία απέναντι σε όσους έχουν ιστορικό αποτυχίας αλλά εμφανίζονται ως σωτήρες. Η οικονομική ευθύνη είναι προσωπική υπόθεση — και η επιρροή των λάθος ανθρώπων μπορεί να κοστίσει ακριβά.

Στο τέλος, αν θέλεις να δεις καθαρά με ποιον έχεις να κάνεις, κάνε τους μια απλή ερώτηση: «Ποιος είσαι και τι επάγγελμα κάνεις;»

Κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα πάρεις απάντηση. Ή θα σε μπλοκάρουν. Ή θα αρχίσουν υπεκφυγές και αόριστα λόγια.

Γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται να δώσουν εξηγήσεις — ενδιαφέρονται να διατηρήσουν το αφήγημά τους και να περάσουν στον επόμενο ανυποψίαστο.

Όταν το κίνητρο είναι η προβολή ή η εκμετάλλευση, η διαφάνεια είναι απειλή. Και γι’ αυτό η πιο απλή ερώτηση γίνεται η πιο δύσκολη απάντηση.

Διαβάστε ακόμη: