Η ώρα των αποφάσεων για την ελληνική οικονομία πλησιάζει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιταχύνει τη δημιουργία μίας πραγματικά ενιαίας αγοράς, απαλλαγμένης από ρυθμιστικά εμπόδια και κρατικές προστασίες. Στο νέο αυτό τοπίο, κάθε χώρα θα πρέπει να διαθέτει ισχυρούς «εθνικούς πρωταθλητές» — μεγάλες επιχειρήσεις ικανές να σταθούν απέναντι στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Για την Ελλάδα, που στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, το διακύβευμα είναι τεράστιο. Αν δεν προχωρήσει έγκαιρα σε συγχωνεύσεις, συμπράξεις και στρατηγικές συνεργασίες, κινδυνεύει να μείνει θεατής.

Νέοι κανόνες, νέα κατηγορία

Η νέα στρατηγική της Κομισιόν περιορίζει τις δυνατότητες κρατικής προστασίας και προωθεί τη μείωση του διοικητικού κόστους. Δημιουργείται, παράλληλα, μια νέα κατηγορία επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τζίρο έως 150 εκατ. ευρώ, επιταχύνοντας την ανάγκη για μεγέθυνση και συμπτύξεις.

Την ίδια ώρα, εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο λειτουργούν ως επιταχυντές. Οι δασμοί Τραμπ, που αναβιώνουν τις λογικές προστατευτισμού, αλλά και οι συστάσεις Ντράγκι και Λέτα για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς, επανακαθορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού.

«Ο Τραμπ ενώνει την Ευρώπη», σχολιάζουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. «Η κατάργηση εθνικών ρυθμίσεων, ακόμη και αν πονάει, είναι αναπόφευκτη».

Το τέλος του προστατευτισμού

Η μετάβαση σε ένα σύστημα πλήρους ελεύθερου ανταγωνισμού φέρνει ανατροπές. Όπως παρατηρούν έμπειρες πηγές, «όποιος δεν προλάβει να χτίσει ισχυρούς παίκτες σε κάθε κλάδο, θα συνθλιβεί από τους ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους κολοσσούς».

Το παράδειγμα των τραπεζών είναι χαρακτηριστικό. «Μια μέτρια ελληνική τράπεζα στην Ευρώπη του μέλλοντος, χωρίς προστατευτικό πλαίσιο, θα γίνει εύκολη λεία για τους ισχυρούς», επισημαίνουν.

Το ελληνικό στοίχημα

Μιλώντας πρόσφατα σε συνέδριο με τίτλο «Ελλάδα 2025–2030», ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης έκανε λόγο για την ανάγκη απλοποίησης και εναρμόνισης των κανονισμών, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε κλάδους όπου η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα.

Άλλες χώρες δεν περιμένουν. Η Γερμανία ήδη δίνει κίνητρα για να εξελιχθούν οι ΜμΕ της σε ευρωπαϊκούς πρωταθλητές. Όλες οι χώρες θα χρειαστεί να ακολουθήσουν και αυτό προκαλεί πίεση στην Ελλάδα να σχεδιάσει νέες στρατηγικές και να δημιουργήσει βιώσιμα σχήματα επιχειρηματικής κλίμακας.

Μία μικροσκοπική πραγματικότητα

Το πρόβλημα για την Ελλάδα είναι δομικό. Σήμερα, το 88,2% των επιχειρήσεων απασχολεί έως 10 άτομα, ενώ μόλις το 0,07% ξεπερνά τους 250 εργαζόμενους. Το χάσμα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη είναι εντυπωσιακό. Ενώ στην Ε.Ε. περίπου το 66% των εργαζομένων απασχολείται σε ΜμΕ, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 83%.

Η πραγματικότητα είναι πως αυτό που στην Ελλάδα θεωρείται «μεσαία επιχείρηση», σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες —ακόμη και στην Πορτογαλία— θεωρείται μικρομεσαία ή και μικρή. Το αποτέλεσμα: έλλειψη κεφαλαιακής βάσης, διεθνούς δικτύωσης και εξωστρέφειας.

Συνύπαρξη, όχι σύγκρουση

Η ανάπτυξη μεγάλων επιχειρήσεων δεν αποκλείει τις μικρές. Αντιθέτως, ένα υγιές επιχειρηματικό οικοσύστημα στηρίζεται στη συνεργασία. Οι μεγάλες επιχειρήσεις εξασφαλίζουν κεφαλαιακή ανθεκτικότητα και τεχνολογική καινοτομία, ενώ οι μικρότερες μπορούν να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη.

Η Ελλάδα όμως δεν έχει πια την πολυτέλεια να καθυστερεί. Αν θέλει να διατηρήσει ρόλο και φωνή στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, οφείλει να χτίσει τους δικούς της πρωταθλητές — πριν το κάνουν οι άλλοι για λογαριασμό της.

Διαβάστε ακόμη: