Ο Παναμερικανικός αυτοκινητόδρομος είναι ένα δίκτυο δρόμων συνολικού μήκους 47.958 χιλιομέτρων. Εκτείνεται από το Φέρμπανκς της Αλάσκα στη Βόρεια Αμερική μέχρι τη Χιλή στην Νότια Αμερική. Συνδέει σχεδόν όλα τα κράτη της Αμερικανικής ηπείρου σε ένα ενοποιημένο σύστημα αυτοκινητοδρόμων.

Στη 2η θέση με τους μεγαλύτερους σε μήκος δρόμους βρίσκεται η Λεωφόρος 1 της Αυστραλίας, και εκτείνεται στα 14.500 χιλιόμετρα.

Στην 3η θέση βρίσκεται ο Υπερσιβηρικός, όχι ο σιδηρόδρομος, αλλά ένα δίκτυο δρόμων από την Αγία Πετρούπολη έως το Βλαδιβοστόκ της Ρωσίας, που εκτείνεται σε 11.000 χιλιόμετρα.Ο Παναμερικανικός Αυτοκινητόδρομος περνά μέσω πολλών διαφορετικών κλιμάτων από πυκνές ζούγκλες μέχρι και περάσματα βουνών.

Το Prudhoe Bay στην Αλάσκα είναι σημείο εκκίνησης, ξεκινώντας από τον Βορρά προς τον Νότο. Από εδώ, ο Παναμερικανικός Αυτοκινητόδρομος φθάνει στον Καναδά όπου μέσω διαφορετικών επιλογών καταλήγει στις Η.Π.Α..

Το αρχικό κομμάτι του αυτοκινητόδρομου ξεκινά από το Λαρέδο στο νότιο Μεξικό και καταλήγει στο Μπουένος Άιρες. Υπάρχουν όμως πολλά παρακλάδια που συνολικά καλύπτουν 48 χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώνοντας την Αρκτική με την Ανταρκτική.

Ο δρόμος διέρχεται μέσω των εξής χωρών: Καναδάς, Ηνωμένες Πολιτείες, Μεξικό, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα, Νικαράγουα, Κόστα Ρίκα, Παναμάς, Βενεζουέλα, Κολομβία, Ισημερινός, Περού, Χιλή και Αργεντινή. Σημαντικές παρακάμψεις υπάρχουν σε Βολιβία, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη.

Μπορούμε να τον διασχίσουμε μόνο μέσω ξηράς μεταξύ Νότιας Αμερικής και Κεντρικής Αμερικής. Τα διάσημα τμήματα του Παναμερικανικού Αυτοκινητοδρόμου περιλαμβάνουν τον Αυτοκινητόδρομο της Αλάσκας και τον Διαμερικανικό Αυτοκινητόδρομο όπου είναι το τμήμα μεταξύ Η.Π.Α. και του καναλιού του Παναμά.

Η ιστορία του

Το 1889 στο πρώτο Διεθνές Συνέδριο των Αμερικανικών Πολιτειών, οι Η.Π.Α. πρότειναν τη σύνδεση με τις γειτονικές τους χώρες μέσω της κατασκευής ενός αυτοκινητόδρομου, όμως η ιδέα αρχικά, δεν πήρε σάρκα και οστά.

Στο 5ο Διεθνές Συνέδριο το 1923, στη Χιλή, η κατασκευή του Παναμερικανικού Αυτοκινητόδρομου επανήρθε σαν ιδέα. Τα κράτη που συμμετείχαν στο συνέδριο την είδαν με ενθουσιασμό.

Η έγκριση του τεράστιου project εγκρίθηκε πέντε χρόνια αργότερα στο 6ο Συνέδριο, στην Κούβα. Σύμφωνα με την αρχική πρόταση ο αυτοκινητόδρομος θα ξεκινούσε από το Μεξικό και θα κατέληγε στο Μπουένος Αϊρες.

Στις 29 Ιουλίου 1937, η Αργεντινή, η Βολιβία, η Χιλή, η Κολομβία, η Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα, το Μεξικό, η Νικαράγουα, ο Παναμάς, το Περού, ο Καναδάς και οι Η.Π.Α. υπέγραψαν τη Σύμβαση για την Παναμερικανική Οδό.

Το 1950, το Μεξικό έγινε η πρώτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που ολοκλήρωσε το τμήμα του αυτοκινητόδρομου.

Τα σημαντικότερα κομμάτια του αυτοκινητόδρομου

Ο αυτοκινητόδρομος μέσω της Αλάσκας, του Γιούκον και της Βρετανικής Κολομβίας θεωρείται μια επέκταση της Παναμερικανικής Οδού. Στον Καναδά, κανένας συγκεκριμένος δρόμος δεν έχει χαρακτηριστεί επίσημα ως Παναμερικανικός Αυτοκινητόδρομος.

Το 1966, η Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αυτοκινητοδρόμων των Η.Π.Α. όρισε ολόκληρο το Διακρατικό Σύστημα Αυτοκινητοδρόμων ως μέρος του Παναμερικανικού Συστήματος Αυτοκινητοδρόμων.

Δεν έχει όμως έχει εκφραστεί σε καμία από τις επίσημες διακρατικές πινακίδες.

Η επίσημη διαδρομή της Παναμερικανικής εθνικής οδού μέσω του Μεξικού, ξεκινά από το Nuevo Laredo, Tamaulipas και πηγαίνει νότια στην Πόλη του Μεξικού.

Ο Παναμερικανικός αυτοκινητόδρομος διέρχεται από τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής με την ονομασία αυτοκινητόδρομου CA-1 (Central American Highway 1).

Το Μπελίζ συμπεριλήφθηκε στη διαδρομή αφού άλλαξε στην οδήγηση στα δεξιά. Πριν από την ανεξαρτησία, ως βρετανική Ονδούρα, ήταν η μόνη χώρα της Κεντρικής Αμερικής που οδηγούσε στην αριστερή πλευρά του δρόμου.

Ο αυτοκινητόδρομος πριν εισέλθει στη Χιλή, διχοτομείται. Το ένα παρακλάδι συνεχίζει προς την Quellon, ενώ το άλλο-το βασικό- προς την Αργεντινή και το Μπουένος Άιρες.

Έπειτα διχοτομείται και πάλι με το ένα τμήμα να φθάνει στην Ουρουγουάη και το άλλο να συνεχίζει για την Βραζιλία. Το νοτιότερο κομμάτι του αυτοκινητόδρομου πηγαίνει προς την Παταγονία, με τελικό σταθμό την Ushuaia, κεντρικό νησί της Γης του Πυρός (Tierra del Fuego).

Το υψηλότερο σημείο σε ολόκληρη την Παναμερικανική Οδό εμφανίζεται στην Κόστα Ρίκα, στο Cerro de la Muerte (Λόφος του Θανάτου) στα 3.335 μέτρα.

Cerro de la Muerte

Τα ρεκόρ

Το 2003, ο Kevin Sanders, ένας αναβάτης μεγάλων αποστάσεων, έσπασε το Παγκόσμιο Ρεκόρ Γκίνες για την ταχύτερη διέλευση του αυτοκινητόδρομου με μοτοσικλέτα σε 34 ημέρες.

Το 2018, ένας Βρετανός ποδηλάτης Dean Stott, ο οποίος είχε σχεδιάσει να κάνει το μήκος της Αμερικής σε 110 ημέρες για να σημειώσει ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες, ολοκλήρωσε το ταξίδι των 14.000 μιλίων σε λιγότερο από 100 ημέρες.

Ο Stott εμπνεύστηκε το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αφού έμαθε ότι αυτός και η σύζυγός του είχαν προσκληθεί στον βασιλικό γάμο και θα έχανε την εκδήλωση αν τηρούσε το αρχικό του πρόγραμμα.Το ρεκόρ του Stott διήρκεσε μόλις μερικούς μήνες, καθώς ο Αυστριακός ποδηλάτης αντοχής Michael Strasser, οδηγώντας από βορρά προς νότο, έσπασε το ρεκόρ με χρόνο 84 ημερών, 11 ωρών και 50 λεπτών.

O Michael Strasser

Το Darien Gap

Ο Παναμερικανικός αυτοκινητόδρομος διακόπτεται μεταξύ του Παναμά και της Κολομβίας από ένα τμήμα μήκους 106 χιλιομέτρων γνωστό ως Darien Gap.

Το Darien Gap βρίσκεται στην επαρχία Darien (Παναμάς) και του τμήματος Choco (Κολομβία).

Η περιοχή είναι γνωστή για τους αδιαπέραστους βάλτους και τα τροπικά δάση. Όπως είναι λογικό δημιουργεί δυσμενείς συνθήκες για την κατασκευή του δρόμου.

Το νότιο τμήμα του χάσματος Darien καταλαμβάνεται από το δέλτα του ποταμού Atrato.

Στο βόρειο τμήμα της επικράτειας βρίσκονται τα βουνά Serrania del Darien, οι πλαγιές των οποίων καλύπτονται με τροπικές ζούγκλες.

Το υψηλότερο σημείο της οροσειράς είναι η κορυφή Takarkun (1875 μέτρα).

Η ολοκλήρωση του συγκεκριμένου τμήματος του αυτοκινητόδρομου, βρίσκει την αντίσταση πολλών κατοίκων της περιοχής.

Οι αιτίες είναι να προστατευθεί το τροπικό δάσος, να περιοριστεί η εξάπλωση τροπικών ασθενειών, για την προστασία των οικονομικών πόρων των γηγενών λαών.

Έχουν γίνει προσπάθειες για την εξάλειψη του συγκεκριμένου κενού στον Παναμερικανικό αυτοκινητόδρομο.

Ο σχεδιασμός ξεκίνησε το 1971 με τη βοήθεια της χρηματοδότησης των Η.Π.Α., αλλά σταμάτησε το 1974 μετά από ανησυχίες που εξέφρασαν οι περιβαλλοντολόγοι.

Μια άλλη προσπάθεια για την κατασκευή του δρόμου ξεκίνησε το 1992, αλλά το 1994 μια υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε ότι η επέκταση θα προκαλούσε περιβαλλοντική ζημιά.

Μια λύση για να γεφυρωθεί το χάσμα είναι μια ακτοπλοϊκή σύνδεση από την Κολομβία σε ένα νέο λιμάνι πορθμείων στον Παναμά με επέκταση του υπάρχοντος αυτοκινητόδρομου του Παναμά.