«Τι θέλεις να κάνεις απόψε; Το ίδιο πράγμα που κάνουμε κάθε βράδυ. Να προσπαθήσουμε να κατακτήσουμε τον κόσμο», ακούγονται να λένε τα δύο ποντίκια εργαστηρίου Πίνκι και Μπρέιν στην ομώνυμη σειρά κινουμένων σχεδίων που προβλήθηκε τη δεκαετία του 1990 στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο The WB. Θα μπορούσαν δύο ποντίκια, όσο ευφυή και να είναι όπως ο τετραπέρατος Μπρέιν, να κατακτήσουν τον πλανήτη; Το πιθανότερο είναι όχι. Δε θα συνέβαινε το ίδιο, όμως, αν στη θέση του μικροσκοπικού λευκού τρωκτικού βρισκόταν ένα χταπόδι.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Τιμ Κούλσον, ζωολόγο στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, αυτο το θαλάσσιο είδοςδιαθέτει εξαιρετική ευφυΐα και προσαρμοστικότητα, καθιστώντας το πρωταρχικό υποψήφιο για να εξελιχθει σε πλάσμα που θα καταφέρει να χτίσει έναν πολιτισμό σε έναν κόσμο χωρίς

Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το μαλάκιο είναι ικανό να ολοκληρώσει παζλ, να λύσει κόμπους, να ανοίξει βάζα και να αποδράσει από ενυδρεία για να διαπιστώσει την εξυπνάδα του, με τα 2/3 των νευρώνων του όπως αναφέρει το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σμισθόνιαν, να βρίσκονται στα πλοκάμια του και όχι στο κεφάλι του. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ήρωες της Μάρβελέχουν τη μορφή και τα χαρακτηριστικά χταποδιού.

Οι ικανότητές τους έστεψαν ένα κοινό χταπόδι, τον Πολ, σε τηλεοπτικό αστέρα, όταν κατάφερε να προβλέψει σωστά την έκβαση ποδοσφαιρικών αγώνων στο Euro 2008 και το παγκόσμιο κύπελλοτου 2010 με συνολικά 12 ορθές προβλέψεις στις 14, με ποσοστό επιτυχίας περίπου 85,7%.

Πέρα από τις… μαντικές ιδιότητές του, το χταπόδι αναγνωρίζει τους φροντιστέςτου και μοιάζει να συμπαθεί κάποιους ανθρώπους περισσότερο από άλλους, ενώ έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει μορφές βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης μνήμης.

Ποιος, λοιπόν, θα κυριαρχούσε στον πλανήτη αν η ανθρωπότητα εξαφανιζόταν από παγκόσμιες συρράξεις ή την κλιματική αλλαγή; Σύμφωνα με τον Κούλσον τα χταπόδια με τα χαρακτηριστικά τους έχουν όλες τις δυνατότητες να εξελιχθούν στο επόμενο είδος που θα μπορούσε να δομήσει έναν νέο πολιτισμό.

Ο ειδικός στηρίζει τη θεωρία του στην «επιδεξιότητα, την περιέργεια, την ικανότητα επικοινωνίας μεταξύ τους και την υπέρτατη ευφυΐα» των χταποδιών.

Αυτά τα στοιχεία τα βοηθούν στην ανάπτυξη πολύπλοκων εργαλείων και μεθόδων ώστε να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός τεράστιου πολιτισμού στον ωκεανό.

«Η ικανότητά τους να επιλύουν πολύπλοκα προβλήματα, να επικοινωνούν μεταξύ τους, να χειρίζονται αντικείμενα και να καμουφλάρονται με εκπληκτική ακρίβεια υποδηλώνει ότι, δεδομένων των κατάλληλων περιβαλλοντικών συνθηκών, θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε είδος που χτίζει πολιτισμό μετά την εξαφάνιση των ανθρώπων. Η προηγμένη νευρική δομή τους, το αποκεντρωμένο νευρικό τους σύστημα και οι αξιοσημείωτες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων καθιστούν αρκετά είδη χταποδιών κατάλληλα για έναν απρόβλεπτο κόσμο», είπε χαρακτηριστικά στο The European ο καθηγητής και διευκρίνισε ότι οι ιδιότητες αυτές θα τους επιτρέψουν να προσαρμοστούν σε έναν μεταβαλλόμενο πλανήτη.

Τι γνώμη έχει, όμως, ο καθηγητής και συγγραφέας του βιβλίου «The Universal History of Us», στο οποίο αναλύει την ιστορία του σύμπαντος από τη Μεγάλη Έκρηξη ως τη σύγχρονη εποχή, για τα πρωτεύοντα θηλαστικά;

Παρότι και αυτά με τη σειρά τους, θεωρούνται έξυπνα ζώα και θα μπορούσαν να φαντάζουν λογικοί διάδοχοι της ανθρωπότητας, ο Κούλσον διαφωνεί, καθώς είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν τις ίδιες προκλήσεις με τον άνθρωπο και επομένως να εκτεθούν σε απειλές και εντέλει να εξαφανιστούν.

Στην περίπτωση κάποια από αυτά επιβιώσουν είναι πιθανό να δυσκολευτούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και επομένως οι πιο στενοί συγγενείς μας μάλλον δε θα κατάφερναν να κατακτήσουν τον κόσμο.

Από την άλλη, παρά την ευφυία τους τα χταπόδια είναι απίθανο, σύμφωνα με τον καθηγητή, να προσαρμοστούν στη στεριά αφού δε διαθέτουν σκελετό. Εντούτοις, είναι ικανά να κατασκευάσουν υποθαλάσσιες κοινότητες που μοιάζουν με πόλεις, αν και για να γίνει αυτό το σενάριο πραγματικότητα – αν υπάρχει έστω μία πιθανότητα – θα χρειαστούν εκατοντάδες χιλιάδες ή ακόμα και εκατομμύρια χρόνια για να εξελιχθούν ώστε να το επιτύχουν.

Για τον Κούλσον, πάντως, είναι βέβαιο: Αν οι άνθρωποι εξαφανίζονταν, τα χταπόδια θα ήταν ικανά να πάρουν τη θέση τους και να γίνουν οι εγκέφαλοι του σύμπαντος.

Διαβάστε ακόμη: