Η 25η Μαρτίου είναι από τις πιο σημαντικές ημέρες για τη χώρα μας, καθώς είναι διπλή γιορτή για την Ελλάδα αφού γιορτάζεται τόσο η επανάσταση των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το 1821 όσο και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου.
Και ένα πιο χαρακτηριστικά έθιμα που διακρίνει την 25η Μαρτίου είναι και ο μπακαλιάρος σκορδαλιά, καθώς είναι το παραδοσιακό φαγητό που καταναλώνουμε εκείνη την ημέρα.
Ο επίσημος εορτασμός της εξέγερσης μαζί με την θρησκευτική γιορτή, δεν είναι φυσικά τυχαία επιλογή. Ήταν στην σκέψη του Όθωνα επί της βασιλείας του οποίου ορίστηκε η ημερομηνία ως εθνική επέτειος.
Αξίζει να σημειωθεί ότιο μπακαλιάρος εμφανίστηκε αρχικά κατά την περίοδο των Βίκινγκς, γύρω στο 800 μ.Χ., ενώ οι Βάσκοι κατά το Μεσαίωνα ανέπτυξαν το εμπόριό του, εξελίσσοντας την τεχνική της αποξήρανσης και του παστώματος και εξασφαλίζοντας έτσι τον απόλυτο έλεγχο του εμπορίου του δημοφιλούς «ψαριού του βουνού».
25η Μαρτίου: Γιατί τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά σήμερα
Ωστόσο, ποιος είναι ο λόγος που αυτό το ψάρι καταλαμβάνει την τιμητική θέση στο τραπέζι της γιορτής;
Ο μπακαλιάρος, αν και δεν βρίσκεται στα νερά της Μεσογείου, ήταν διαθέσιμος στους Έλληνες ήδη από τον 15ο αιώνα.
Οι Έλληνες ήθελαν, λέγεται, να γιορτάσουν αυτή τη μεγάλη μέρα με το διττό συμβολισμό, και εθνική γιορτή και θρησκευτική, τρώγοντας κάτι ιδιαίτερο που δεν είχαν συχνά στο τραπέζι τους και η επιλογή του παστού μπακαλιάρου ήταν μονόδρομος για όσους δεν ήταν αρκετά πλούσιοι και τυχεροί για να βρουν φρέσκο ψάρι εγκαίρως.
Μ’ αυτόν τον τρόπο ο παστός μπακαλιάρος έγινε ένα από τα εθνικά μας πιάτα και βρίσκεται πάντα στο τραπέζι της 25ης Μαρτίου, συνήθως παρέα με μπόλικη σκορδαλιά.
Ωστόσο υπάρχει και μια άλλη θεωρία που συνδέει το έθιμο του μπακαλιάρου με τη νηστεία της Σαρακοστής.
H Εκκλησία επιτρέπει μόνο δύο φορές την κατανάλωση ψαριού, την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την Κυριακή των Βαΐων. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, το ψάρι θεωρείται καθαρό και επιτρέπεται κατά τη διάρκεια της νηστείας.
Εκτός από τα νησιά, όπου το φρέσκο ψάρι ήταν πάντα εύκολα διαθέσιμο, στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας, ο παστός μπακαλιάρος ήταν η προφανής επιλογή, γι’ αυτό και έγινε μέρος της παράδοσης και του τραπεζιού της 25ης Μαρτίου.